Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları öğretim üyesi, Bilim Konseyi üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, İngiltere, Almanya ve ABD’de daha çok kişinin aşılanabilmesi için gündeme gelen koronavirüs aşının dozunu azaltma uygulamasını DHA’ya kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Kara, mRNA aşısının çok yüksek antikor oluşturduğunun bilindiğini belirterek, “Ama bu onun dozunun yarısını verdiğimizde ya da azalttığınızda da tıpkı karşılığı verecek mi onu bilmiyoruz. Bunun kolay yanıtı; asla bu türlü bir şey yapılmaz, olmaz. Ne vakit yapılabilir, onun yarım dozdaki formülasyonu çalışılır, yarı doz uygulandığında bireylerin ona yakın ya da tıpkı karşılığı verdiği gösterilir o vakit o kabul edilebilir. Onun dışında dozu azaltmak mümkün değil” dedi.
“AŞILARDA ‘BELKİLERİN’ HİÇ KULLANILMAMASI GEREKİYOR”
Prof. Dr. Kara, aslında aşı ile yapılmak istenenin bedene mikroorganizmayı tanıtmak ve öğretmek olduğunu belirterek, “mRNA aşısına bu mikroorganizmanın yalnızca çıkıntısının bilgisini veriyoruz. Bizim beden hücrelerimiz o çıkıntıyı oluşturuyor ve beden da o çıkıntıyı tanıyarak ona yanıt veriyor. Bu ölçü ile çalışıldı, bu ölçüde verildiğinde oluşan o çıkıntıyı bedenin tanıyarak ona yanıt verdiğini biliyoruz. O nedenle de şayet ölçüsü azalttığımızda tahminen beden hiç karşılık vermeyecek yahut tahminen bedenimizdeki hücreler o çıkıntıdan üretmeyecek, tahminen de kâfi ölçüde üretecek; lakin bunların hepsi tahminen. Aşılarda ‘belki’lerin hiç kullanılmaması gerekiyor” diye konuştu.
“28 GÜNÜN ÇIKARI DAHA FAZLA ANTİKOR”
Prof. Dr. Kara, Sinovac firmasınca üretilen Covid-19 aşısının birinci ve ikinci doz uygulamalarının 14 gün yerine 28 gün ortayla yapılacak olmasını da kıymetlendirdi. Prof. Dr. Kara, aşıyı uygulayarak bedenin mikroorganizmayı tanımasını ve öğrenmesini istediklerini belirterek, “Kullandığımız inaktif aşı meyyit bir aşı, hareket etmiyor, kımıldamıyor. Birinci dozu verdiğimizde bedenin buna çok önemli ve yüksel yanıt vermesini biz genelde beklemeyiz birinci dozda; zira bedenin aldığı şey hareket etmeyen, kımıldamayan bir mikroorganizma. Beden bunu fakat bir sefer tahminen iki kez daha gördükten sonra tam olarak onun tehdit olduğunu algılayıp karşılık verecek. O nedenle de inaktif aşılarda bizim kesinlikle tekrarlayan dozlara gereksinimimiz var. Burada değerli olan şu; ben bunu ne aralıkta vermeliyim? Ben bedene bir sefer bunu gösterdim beden bunu gördü, ciddiye aldı ya da almadı, ikinci sefer ne vakit gösterirsem bunu beden tam tehdit olarak algılar? Biz, ‘daha yüksek antikor elde edelim, koruyuculuğu daha yüksek tutalım’ diyerek ortadaki müddetin 14 gün yerine 28 gün olabileceğini kararlaştırdık. Bunun bize yararı daha fazla antikor, bir ölçü daha fazla korunma ve büyük olasılıkla biraz daha uzun müddet korunma” dedi.
“28 GÜNDE BÜYÜKLERİMİZ DAHA AVANTAJLI”
Prof. Dr. Kara, inaktif aşıda yüksek antikorun birinci doz ile elde edilmediğini bildiklerini kaydederek, “Biz aslında inaktif aşıda ikinci dozu yaparak korunmayı tam sağlayacağız. Bunu da sağlamak için mümkün olduğu kadar daha çok antikorlu olsun diye ortadaki süreyi biraz açıyoruz. Bir de işin büyüklerimiz kısmı var, savunma sistemini öğretmeye çalıştığımızda büyüklerimizin yanıtının az olmasını bekliyoruz. Onlarda mümkünlük olarak elde edebileceğimiz en iyi karşılığı elde etmeye çalışmamız gerekir. O denli olunca, bilhassa büyüklerimizde 28 gün biraz daha avantajlı olacak. İnaktif aşılarda ortadaki süreyi açabilirseniz bir ölçü o size avantaj sağlıyor. ‘4 hafta değil de 8 hafta yapsak daha iyi olabilir mi’ diye sorabilirsiniz, büyük olasılıkla daha iyi olabilir; lakin 8 hafta yaptığımızda ortadaki o 2 aylık dönem içinde hastalığı alma ihtimalimiz daha fazla” sözünü kullandı.
Cumhuriyet