Konutta alkollü içki üretimi son günlerde gündemde. Yapım gereçlerini internetten, birtakım içki büfelerinde hatta aktarlardan bile bulmak mümkün oluyor. Alkol satışının yasak olmasına karşın el altından satan dükkanlar bulunuyor. En kolay prosedür ise internet satışı. İnternette imal görüntülerinde, alkollere, çeşit çeşit alkollü içki tanımına kadar bulmam mümkün. Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Konseyi üyesi ve Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, meskende yapılan alkollü içkiler için ihtarlarda bulundu.
İlhan, “Alkollü içki üretiminde etil alkol de metil alkol de kullanılabilir. Şayet rutin ticarette kullanılan etil alkol kullanılıyorsa burada da dozlama yapmak sıkıntı olacağından yüksek dozdan ötürü beşerler hayatını kaybedebilirler. Söylediğim bulguların tamamı rutin yani ticari olarak satılan alkolle de kelam konusu olabilir. Yalnızca metil alkolün farkı bunun çok daha çabuk ve çok daha küçük dozlarda karşımıza çıkması. O yüzden vatandaşlarımızın kendi alkollü içeceklerini üretmelerinin çok yanlışsız olmadığını düşünüyorum” dedi.
Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, alkol cinslerinde, zehirlenme belirtilerine kadar değerlendirmelerde bulundu.
ZEHİRLENME BELİRTİLERİ
Prof. Dr. Necmi İlhan, “3 tip alkolümüz var lakin bir tanesi rutinde kullanılan etil alkol, ticareti yapılan, bir tanesi metil alkol, metanol kaçak kullanılan oburu de etilen glikol cam antifrizlerinde kullanılan. Şahıslar nasıl anlayabilir metanol zehirlenmesi olduğunu? Aslında çok da anlaşılabilir bulguları yok zira bu hastalığa mahsus bulguları yok. En değerlisi hikaye yani kısa vakit öncesinde alkollü içki tüketmiş olmak ve bunun da kuşku edilen bir yerden temin edilmiş olması. Kuşku edilen yerler; kişinin kendi ürettiği olabilir, dışarıdan bir yerden almış olabilir ya da gittiği bir toplumsal alanda kendisine servis edilen olabilir, buna dikkat etmek gerekiyor” dedi.
Prof. Dr. İlhan, başlangıçta sarhoşluk evresi ve mide ağrısının birinci saatlerde olduğuna dikkat çekerek, zehirlenmenin belirtileriyle ilgili şunları kaydetti:
“Gastrit dediğimiz üzere bir şeyden rahatsız oluruz, midemizde bir ağrı hissederiz. Birinci birkaç saatte bu türlü bir durum kelam konusu oluyor. Daha sonra 3 ile 30 saate varan asemptomatik periyot, bulgusuz olan periyot geçebiliyor çoğunlukla. Bu devirde maalesef metanol tüm bedene nüfuz ediyor, tüm beden içerisinde bulunuyor. Evre 3 dediğimiz periyot ise bu 30 saatten sonra başlayan kabaca 24 saat, 1 günden sonra başlayan bulgular ki; burada ise çok önemli bir halsizlik baş ağrısı, kusma, karın ağrısı, görme bozuklukları, çift görme, bulanık görme, alanda kar yapmış üzere, tipi varmış üzere görme bilhassa tipiktir. Renk saptama değişiklikler, yeniden tıpkı idrarda formaldehit kokusu olması, karın ağrısı, kusma, ishalden komaya kadar giden bir süreç yaşıyoruz. Lakin bu noktaya geldikten sonra geri dönüş biraz güç üzere gözüküyor. Genelde geri döndürülmeye çalışılıyor fakat hastalarımız doz çok yüksek alındığında, metil alkolün daha az dozda alınmasına karşın etil alkole nazaran daha fazla tesir yaptığından maalesef hastalarımızı çok da kurtaramıyoruz. Nihayetinde komadan sonra kalp yetmezliği ile şoka, vefata kadar giden bir durum kelam konusu olabiliyor. Etilen glikolde ise tekrar benzeri bulgular olabiliyor ancak burada daha erken bulgular ortaya çıkabiliyor.”
“KENDİ ALKOLLÜ İÇECEKLERİNİ ÜRETMELERİNİN ÇOK HAKİKAT OLMADIĞINI DÜŞÜNÜYORUM”
Prof. Dr. İlhan bundan korunmak için yapılması gerekenler konusunda ise, “Bugün alkolün ziyanlarını hepimiz biliyoruz, toksik tesirlerini hepimiz biliyoruz. Doğrusu alkol kullanmamak ancak vatandaşların alkol kullanma istikametinde bir tercihi varsa, kesinlikle bildikleri marketlerde, bildikleri restoranlardan bu ihtiyaçlarını gidermeleri gerçek bir yaklaşım olacaktır. Alkollü içki üretiminde etil alkol de metil alkol de kullanılabilir. Şayet rutin ticarette kullanılan etil alkol kullanılıyorsa burada da dozlama yapmak sıkıntı olacağından yüksek dozdan ötürü beşerler hayatını kaybedebilirler. Söylediğim bulguların tamamı rutin yani ticari olarak satılan alkolle de kelam konusu olabilir. Yalnızca metil alkolün farkı bunun çok daha çabuk ve çok daha küçük dozlarda karşımıza çıkması. O yüzden vatandaşlarımızın kendi alkollü içeceklerini üretmelerinin çok hakikat olmadığını düşünüyorum” formunda konuştu.
HASTANEYE GİTMEK GEREKİYOR
Prof. Dr. İlhan, tedavi konusunda ise, “Tedavisi açıkçası vatandaşın kendisinin yapabileceği bir şey değil. Acilen bir yataklı tedavi kurumuna gitmek gerekiyor yani 2. basamak, 3. basamak sıhhat kuruluşlarına gitmek gerekiyor. En değerlisi hikayede kuşkulu bir durum kelam mevzusuysa ve gittikleri yerde de vatandaşlarımızın hemodiyaliz yahut ağır bakım koşulları dahi gerekebilir zira hastalık çok ağır gidiyor. Bilhassa alkol zehirlenmelerinin tüm cinslerinde kişi kusturulmaz, toplumda yanlış bir algı var, kusturulmaması gerekiyor. Tedavi de büsbütün ‘çay iç geçer, yoğurt ye geçer, suyu bol içi geçer’ diye değil, büsbütün tıbbi şartlarda yatarak tedavinin sağlanması gerekiyor. Vatandaşın kendisinin yapabileceği bir şey yok, kuşku ettiyse ve kesinlikle bir yataklı tedavi kurumuna başvurması gerekiyor” sözlerini kullandı.
İMHA EDİLMESİ GEREKİYOR
Kullanılmış alkol şişelerinin imha edilmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. İlhan, “Camlar iyi bir geri dönüşüm materyali, hem ülkemize katkısı olacaktır camların geri dönüşüm gereci olması, hem de tekrar şişelerin doldurulması engellenecektir. Bunun da gayrette iyi bir yol olduğu kanışımdayım.” dedi.
MESKENDE ALKOLLÜ İÇKİ ÜRETİMİ
Prof. Dr. İlhan, meskende üretilen alkollü içkiler konusunda ise şunları söyledi:
“Dün ve bugün baktığımızda neredeyse koronavirüsten hayatını kaybeden kadar vatandaşımız hayatını kaybetti. Üretilen geçersiz alkollü içeceğin dağıtılmasıyla ilgili. Muhtemelen bir kanal vefatların olduğu yerlere ya da tek bir yerde olduysa oraya o kanaldan içkiler gittiği için orada karşımıza çıkıyor. Senede 2-3 kere bunu gözlemliyoruz. Maalesef kaçak alkol kullanımı yani metanol kullanımı sonucu hayatını kaybeden vatandaşlarımız oluyor. Mevsimsel bir özelliği de yok lakin genelde bir hafta sonu sonrasında cuma-cumartesi-pazar üzere toplumsal aktifliğin daha olduğu bir vakit dilimi içerisinde genelde oluyor. Hafta başlarında daha çok oluyor bugüne kadar olan alkol zehirlenmelerine baktığımızda. İçişleri Bakanlığının bu bahiste bir çalışması var, bu tip eserlerin yasaklanması konusunda. Bakkalda bunları yapacak aparatların satılması, bunların engellenmesi yoluyla, yasaklanması yoluyla, bir mevzuat düzenlemesi ve ondan sonra belediyelerin sıkı kontrol yapmasıyla çok rahatlıkla bu sorunun üstesinden gelinebilir. Vatandaşlarımızın da şuurlu olması gerekiyor; bunun ziyanlı olduğunu hepimiz biliyoruz, hele ki kaçak içkinin ziyanlı olduğu herkes tarafından biliniyor.”
Cumhuriyet