Koronavirüs ile ilgili hadiselerin ve çalışmaların artmasıyla bulaşma ile hastalanma takvimi de ortaya çıkıyor. Ağustos ayındaki sıcaklarla birlikte bilhassa gençlerin maskeyi çenesinin altında ve dirseklerinde taşıdığı görülürken sıhhat Bakanlığı Bilim Şurası Üyesi ve Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Yeşim Taşova, virüsün bilhassa bulguların ortaya çıkmadığı 48 saatin en fazla bulaştırıcılık yaptığı kuluçka devri olduğunu kaydetti.
EN FAZLA BULAŞTIRICI ŞAHISLAR
Hiçbir bulgunun olmadığı bu devirde etrafta dolaşan insanların, çok daha fazla viral yükü olduğundan, en fazla bulaştırıcı şahıslar olduğunu belirten Prof. Dr. Taşova, maske takılmasının en değerli nedeninin de bu şahıslardan başkalarına geçecek olan enfeksiyonu engellemeye çalışmak olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Yeşim Taşova, “Hastaya temas ettikten sonra öksürük, ateş, yaygın kas ağrısı, beden ağrıları üzere birinci bulguların ortaya çıktığı en bulaştırıcı devir, kuluçka devridir. 4 ile 7 gün ortası bir periyot. Bu, 2 gün kadar kısa, 14 gün kadar uzun oluyor. Daha bu bulguların hiç ortaya çıkmadığı 48 saat öncesi ve bulguların ortaya çıktığı birinci gün, bulaşıcılığın en fazla olduğu dönem” dedi.
8’İNCİ GÜN AĞIR BAKIMA GİDEN TABLO OLUŞUYOR
Hastalık geliştikten sonra birinci hafta içerisinde ateş, eklem ve kas ağrıları, koku ve tat almada değişiklik, kimilerinde ishal üzere bulguların oluştuğunu lisana getiren Prof. Dr. Taşova, birinci haftadan sonra daha çok nefes darlığı ve zatürre bulgularının ön plana çıktığını söyledi. Erken periyot teşhis olduğunda hastalığın daha iyi denetim edilebildiğini lisana getiren Prof. Dr. Yeşim Taşova, hiç tedavisiz ya da bilinmeden giderse yaklaşık 8 ile 10 gün civarında ağır bir tablo haline büründüğünü belirtti. Taşova, “Hastaneye yatıştan 8 gün civarında ağır bakım gerektiren akut teneffüs kasveti sendromuna ve ağır bakıma kadar gidebiliyor hasta. Aslında 2 ile 3 haftalık bir müddet içerisinde bu tablo tedavisiz ve ağırlaşacak olan tablo bu biçimde ilerliyor. Ne kadar hafifse geçişi de o kadar kolay oluyor. Ağır olan olgularda, ne kadar ağır olarak geçirirse de bulguların ortadan kalkması da o kadar uzun sürüyor” diye konuştu.
‘NEKAHET DEVRINDE BEDEN AĞRILARI YAŞANIYOR LAKIN BULAŞTIRMA OLMUYOR’
Bütün enfeksiyonlarda hastalık sonrası denilen ‘nekahet dönemi’ şahısların bilhassa beden ağrılarının devam ettiğinin görüldüğünü kaydeden Taşova, bu devirde bulaşın olmadığını aktardı. Taşova, şöyle konuştu:
“Şimdiki bulgularımızla bu devrin biraz da uzun devam ettiğini görüyoruz. Bu viral enfeksiyonlarda bilhassa gripte de kimi ağır geçiren şahıslarda yaşanan meseleler olarak görülüyor. Bu nekahet periyodu, iyileşme periyodunda geçiş olarak isimlendiriyoruz. Bu periyotta bulaşıcılık olmuyor. Bulaşıcılık hiçbir bulgunun olmadığı, daha görülmediği birinci 48 saatte, sonra bulguların görüldüğü birinci birkaç günde oluyor. Ondan sonraki devirde virüsün üremesi giderek azalıyor ve bu azalmayla birlikte bulaşıcılık da azalıyor. Hastalığı geçirmiş olan kişi nekahet periyodunda olan kişinin şimdiki bilgilerimizin ışığında bulaşıcılığının olmadığını biliyoruz.”
‘PCR TESTİ 47 GÜNE KADAR OLUMLU GÖSTEREBİLİR’
PCR testinin kimi bireylerde 30 hatta 47 güne kadar müspet kalabildiğini gösterdiğini lisana getiren Taşova, “PCR, bir mikroorganizmanın çekirdeğinin bir kesimini buluyor. Yani burada bir meyyit mikroorganizma olup, onu da tespit edebilir. Buna yönelik çalışmalar Ankara’da da yapıldı. İstanbul’da bilim heyeti üyemiz Prof. Dr. Kenan Midilli tarafından da yapıldı. Bu noktada bulaşıcılığının olmadığı görüldü” dedi.
VAKIT İÇERİSİNDE GÖREBİLECEĞİMİZ BİR TABLO
Virüsün mutasyon geçirmesi ya da bağışıklık sisteminin kâfi olmaması durumlarında tekrar tıpkı virüsle enfekte olunabilir mi üzere hususların virüsün şimdi ‘bilinmeyenleri’ olduğunu kaydeden Prof. Dr. Yeşim Taşova, “Ama buna karşı antikor oluştuğunu biliyoruz, ki aşı çalışmaları pek hoş ilerliyor. Daha nedeni pek belirli olmamakla birlikte örneğin Güney Kore’de 160 şahısta ikinci kere daha müspet oluyor, negatif oluyor, iyileşme devrine giriyor fakat sonra tekrar olumlu oluyor. Bu şahısların bulaştırıcı olup olmadıkları, vakit içerisinde görebileceğimiz bir tablo” tabirlerinde bulundu.
Cumhuriyet
