Kış aylarında beden direncinin düştüğünü, soğuk algınlığı, grip, nezle üzere hastalıklarda artış olduğunu tabir eden Gastronomi ve Mutfak Sanatları Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Hareket Ezgi Fadıloğlu, bağışıklık sistemi güçlendirmek, beden direncini arttırmak için mevsim zerzevat ve meyvelerinin her renginden ve çeşidinden faydalanılması gerektiğini belirtti. Dr. Fadıloğlu, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde bitki çaylarından da dayanak alınması gerektiğini, fakat şuurlu kullanımın çok değerli olduğunu vurguladı. Hareket Ezgi Fadıloğlu, “Her bitkinin yan tesirlerinin de olduğu bilinerek şuurlu ve dikkatli kullanılması gerektiği unutulmamalı ve kullanım ölçüsüne dikkat edilmelidir” diyerek muhtemel yan tesirler hakkında da bilgi verdi.
DİKKATLİ KULLANILMASI GEREKEN BİTKİLER
Dr. Öğretim Üyesi Fadıloğlu, “Örneğin; zencefil öksürüğe, boğaz ağrısına, ishale, kansere karşı esirgeyici tesir gösterirken kan sulandırıcı tesiri nedeniyle kanamaya meyilli hastalarda sorun yaratabilir. Kekik, biberiye çayı da yüksek tansiyonu olan hastalarda dikkatli kullanılması gereken bitkilerden bazılarıdır. Ayrıyeten, ilaç kullanan bireylerin kullandıkları bitkisel besin desteklerine ve bitki çaylarına kesinlikle dikkat etmeleri, tabiplerine danışarak tüketmeleri gerekir. Birçok bitkinin ilaçlarla birlikte alındığında çeşitli yan tesirleri bulunuyor” diyerek uyardı.
“KAYNATMAK YERİNE, SICAK SUDA 4-5 DAKİKA DEMLEYİN”
Kullanılan bitki çaylarının kalitesinin de çok değerli bir etken olduğunu anlatan Fadıloğlu, “Bu manada taze bitki çayları tercih edilmeli ve satın alınmalıdır. Serin ve kuru yerlerde saklanmalı ve 1 yıl bekletilmelidir. Ihlamur, adaçayı, gül, papatya üzere yaprak bitki çayları 4-5 dakika demleme adabıyla zencefil, tarçın üzere kök bitki çayları ise 1-2 dakika kaynatılıp süzülerek içilmelidir. Daha uzun mühlet demleme ya da kaynatma, çeşitli ziyanlı yan tesirlere neden olabileceği üzere bitkinin içindeki faydalı hususların kaybolmasına ve beklenilen yararlı tesirin görülmemesine yol açacaktır. Demlenen çay çabucak tüketilmeli, üzerine su eklenerek tekrar kullanılmamalı ve tekrar ısı uygulanarak saatlerce bekletilmemelidir. Su kaynatılmamalı ve su sıcaklığı 80 derece olmalı yahut kaynatıldıktan sonra en az 1 dakika dinlendirilerek kullanılmalıdır. Kullanılan suyun klor oranı düşük olmalı, kaliteli içme suyu kullanılmalıdır. Şeker kullanmak yerine bal tercih edilerek öksürük şikayeti de hafifletilebilir, lakin bal sıcakken değil çayınız ılık olunca eklenmelidir. Her bitkinin zararsız olmadığından ve yan tesirlerinin olduğundan yola çıkarak birçok bitkiden karışım hazırlanarak yapılan bitki çayları tercih edilmemelidir” halinde konuştu.
“MEYVE ZERZEVAT TÜKETİMİ BAĞIŞIKLIK İÇİN ÖNEMLİ”
Bağışıklığı güçlendirmek için mevsim sebzelerinin tüketilmesinin kıymetine de dikkat çeken Dr. Fadıloğlu, “Havuç, pırasa, ıspanak, lahana, karnabahar, kırmızı tatlı biber, domates, balkabağı, marul, roka, tere, maydanoz, limon, portakal, mandalina, kivi üzere metabolizmayı güçlendiren, antioksidan içeriği yüksek A ve C vitamini içeren besinler kesinlikle tüketilmeli. Taze sıkılmış meyve suları çabucak tüketildiğinde hastalıklara karşı direncin arttırılmasında kıymetli rol oynar. Soğan ve sarımsak, içerdiği çinko, selenyum ve kükürtlü bileşikler sayesinde, enfeksiyon ve kansere karşı hami tesir gösterir. Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde tesirli olan bir başka vitamin E vitaminidir ve yeşil yapraklı sebzeler, ceviz, fındık üzere bitkisel yağlar, tahıllar, kuru baklagillerde yüksek oranda bulunur. Bu zerzevat ve meyveler ölçüsünde tüketildiğinde bağışıklık sisteminiz güçlenir ve hastalık ihtimaliniz azalır” dedi.
HAFTADA 1-2 SEFER TÜKETİLMELİ
Zerzevat ve meyvelerin yanı sıra kış aylarında daha çok yağlanan ve omega-3 içeren palamut, sardalye, somon, uskumru üzere balıkların da haftada 1-2 sefer tüketilmesi gerektiğini belirten Aksiyon Ezgi Fadıloğlu, “Hem bağışıklık sistemi güçlendirilmeli hem de bedenin direnci arttırılmalıdır. D vitamini alımı da güneşten az yararlanılan kış aylarında, balıktan karşılanabilir. Selenyum da bağışıklık sistemini güçlendiren antioksidan tesirli bir mineraldir. Yumurta, ay çekirdeği, yulaf, hindi eti ve kırmızı ette selenyum bulunur. Bağışıklık sisteminin iyi çalışması için kâfi protein alınmalı, çinkodan varlıklı kuzu eti, ıspanak, yumurta, mantar, deniz eserleri, süt üzere besinler istikrarlı tüketilmeli. Zeytinyağı, fındık yağı üzere sıvı yağlarda bulunan omega-9 yağ asitleri de bağışıklık sistemini olumlu etkiler” diye konuştu.
Sağlıklı bir bağışıklık sistemi için uyku nizamının de çok değerli olduğunu vurgulayan Dr. Fadıloğlu, “Günde en az 7 saat ve karanlık ortamda uyumalı. Ayrıyeten hareketli bir ömür stili tercih edilmeli ve gerilimden uzak durmaya çalışılmalı. Spor yapmak da beden direnci için olmazsa olmazlardan” dedi.
Cumhuriyet