Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulu, Venezuela Amazonlarındaki madencilik işletmelerinin kabahat çetelerinin denetiminde olduğunu ve yerde çocuk emekçi çalıştırmak, çalışanlara taciz, tecavüz dahil bir seri insan hakları ihlalleri yapıldığını duyurdu.
BM’nin araştırmasına nazaran altın, elmas ve boksit çıkarılan madenlerde Mart 2016’dan bu yana 150’ye yakın bayan ve erkek personel öldürüldü.
BM’nin Çarşamba günü yayımladığı raporda, Venezuela güvenlik ve askeri güçlerinin maden çıkarılan yerlerde işlenen cürümleri engellemediği ve birtakım durumlarda şiddet hadiselerine da bulaştığı belirtiliyor.
Venezuela’nın BM Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilci Büyükelçisi Jorge Valero, Çarşambna günü Cenevre’de düzenlenen forumda raporu reddetti ve madenciliğe direkt atıfta bulunmadan “Egemen bir devlete saldırma gayesiyle manipülasyon ve ikili standart olduğu çok açık” dedi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet yazılı açıklamasında “Bölgede çok sayıda güvenlik güçleri ve askerin bulunmasına karşın yetkililer insan hakları ihlallerini, madencilikle kontaklı suiistimalleri, cürümleri soruşturup yasal süreç başlatmadı” dedi.
Bachelet, “Yetkililer personel sömürüsüne, cinsî tacizlere, çocuk çalışanların çalıştırılmasına, insan kaçakçılığına derhal son vermeli ve yerdeki madencilik faaliyetlerini denetim eden kabahat örgütlerini derhal dağıtmalı” uyarısı yaptı.
BM’nin raporunda bahsedilen madencilik faaliyetleri, Orinoco Madencilik Kemeri (AMO) ismi verilen ortamda yürütülüyor.
‘MADEN ÇUKURLARI KAPALI MEZARLIK OLDU’
Raporda altın, elmas, boksit çıkarılan kesimle ilgili şu tespitler yapılıyor:
“AMO içinde ve etrafındaki madencilik faaliyetlerinin birden fazla organize cürüm örgütleri yahut silahlı ögeler tarafından denetim ediliyor.
“Bölgeye kimin girip çıkacağına onlar karar veriyor, kurallar getiriyor… ve yerdeki tüm madencilik faaliyetlerinden ekonomik çıkar sağlıyorlar, muhafaza karşılığında haraç talep edilmesi dahil.”
Rapora nazaran, Mart 2016’dan bu yana madencilik faaliyetlerinin yürütüldüğü ortamda ve etrafında 150’ye bayan kadın ve erkek öldürüldü. BM, raporla ilgili karşılık istedikleri Venezuela hükümetinin karşılık vermediğini belirtti.
Yaşanan ölümlerle ilgili BM, “Bizim elde ettiğimiz haberlere nazaran madencilerin cesetleri çoğunlukla eski maden çukurlarına atılıyor ve bu çukurlar zımnî mezarlıklar olarak kullanılıyor” dedi.
Raporda, madenciler arasında çocuk personellerin de bulunduğu ve çalışanlarla akit yapılmadığı, birden fazla çalışanın da cıva zehirlenmesi, sıtma üzere marazlara maruz kaldığı söz edildi.
‘ALTIN SATIN ALAN DEVLETLER TEDARİK ZİNCİRİNE DİKKAT ETSİN’
BM, Venezuela Devlet Lideri Nicolas Maduro’ya madencilik faaliyetlerini düzenlemesi ve milletlerarası yasal ve çevreyi himaye standartlarına uyması daveti yaptı.
Orinoco Madencilik Kemer, Devlet Yöneticisi Maduro’nun kararnamesiyle 2016 yılında kuruldu. Venezuela Amazonlarında yaklaşık 42 bin 800 metrekarelik alan, memleket topraklarının yüzde 12’sine denk geliyor.
Yerde, altın, elmas, koltan, demir ve boksit çıkarılıyor.
Maduro hükümeti 2016’dan bu yana ekonomik bunalımla savaş için küçük çaplı madencilik çalışmalarını destekliyordu. ABD’nin Venezuela’ya yaptırımları artırması üzerine ortamdaki madencilik faaliyetleri de arttı.
AP haber ajansına nazaran Çin ve Rusya’dan birtakım şirketler ortamda devlet destekli firmalarla ortak iş birliği yürütüyor.
Venezuela Merkez Bankası, hükümetin 2016 ile 2018 yılları arasında kesimden çıkarılan 17 tondan fazla madeni satın aldığını söylüyor. Buradan çıkarılan madenlerin birebir periyotta Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkiye’ye satıldığı bildiriliyor.
BM, Venezuela Merkez Bankası’nın 2018’den bu yana altın ve vesair madenlerin ihracat donelerini yayınlamadığına da dikkat çekti.
İnsan Hakları İzleme Örgütü de daha evvel yaptığı açıklamada Venezuela hükümetinin ortamdaki insan hakları ihlallerini görmezden geldiğini söylemişti. İnsan Hakları İzleme Örgütü Latin Amerika sorumlusu Jose Miguel Vivanco “Venezuela altınlarını satın alan devletler ve rafinerilerin tedarik zincirinin Venezuelalı mağdurların kanlarıyla lekelenmediğinden emin olması gerekir” demişti.
Cumhuriyet