Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulu’nun 13 yıldır İran’a uyguladığı silah ambargosu, 2015’te imzalanan nükleer itilaf kapsamında 18 Ekim’de sona erecek. Milletlerarası yaptırımların yenilenmesini isteyen ABD, Konsey’e sunduğu yeni karar tasarısında, İran’a silah ve ilgili materyallerin satışı, tedariki ve aktarımlarının yasaklanmasını talep etti.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, BM Güvenlik Kurulu’nun İran oturumunda evvelki gün yaptığı konuşmada, İran’a uygulanan silah ambargosunun yenilenmesi daveti yaptı. Pompeo, laf konusu ambargonun yenilenmemesi halinde, İran’ın Rusya’dan savaş jetleri alacağı, Venezuela, Suriye ve Afganistan’a silah tedarik edebileceği ve Hürmüz Boğazı ile Basra Körfezi’ndeki dolaşımı tehdit edeceğini ileri sürdü.
‘DESTEK VERMİYORUZ’
Rusya ve Çin; ABD’nin kelam konusu talebine destek vermeyeceklerini açıkladı. Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, BM Güvenlik Kurulu’nda yaptığı konuşmada, ”Daha birinci günden söyledik, ABD’nin İran’a silah ambargosu tasarısı geçmeyecek ve müzakere de etmeyeceğiz” dedi. Çin’in BM Daimi Temsilcisi Zhang Jun ise nükleer ittifaktan çekilen ABD’nin artık mutabakata taraf olmadığını ve bu nedenle ambargonun uzatılması talebinde bulunamayacağını tabir etti. Zhang, ”Silah ambargosunun uzatılmasına karşıyız” dedi.
İRAN’DAN REAKSIYON
Birgün’de taraf alan habere nazaran İran, ABD’nin ambargoyu uzatma teşebbüslerine reaksiyon gösterdi. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, “ABD şimdiye kadar nükleer muahedeye ekonomik darbe vurdu. Biz de kimi taahhütlerimizi askıya aldık ve tahammül ettik. ABD nükleer ittifaka siyasi darbe vurmak isterse İran buna tahammül etmez ve buna karşı kesin adımlar atar” açıklaması yaptı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de “BMGK’nin her türlü yeni kısıtlaması temel taahhütlere aykırıdır” dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musavi ise İran’a dönük ambargoyu destekleyen Suudi Arabistan ve Bahreyn’e reaksiyon gösterdi. Kelam konusu Körfez devletlerinin, ‘silah ambargosunun uzatılması için ABD’nin ardında sıralandığını’ söz eden Musavi, “Binlerce Yemenlinin kanını döken Suudi Arabistan yıllardır El Kural ve IŞİD’e destek sağlayarak yerde istikrarsızlık kaynağı konumundayken İran’a temelsiz suçlamalar yöneltemez’” diye konuştu.
TEK DESTEK İSRAİL’DEN
İran’a dönük ambargonun uzatılmasında Trump idaresine en büyük desteği veren memleket İsrail oldu. İsrail’in sağcı Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’nin İran Hususî Temsilcisi Brian Hook ile görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, “İran’ın nükleer silah elde etmek için bir çıkış yolu bulmasını bekleyemeyiz, zira o vakit yaptırımlar için çok geç olacaktır’’ dedi.
Netanyahu, ABD ile İsrail arasında ‘ilhak’ planına ait görüşmelerin ilerleyen günlerde devam edeceğini belirterek, Tahran idaresini amaç aldı. Her fırsatta İran’ı maksat alan Tel Aviv idaresi bu devletin ekonomik, politik ve askeri olarak kuşatılmasında ısrarcı. İş başına geldiği günden bu yana İran’a tehditler savuran Netanyahu, bu devlete karşı askeri seçeneğin devreye sokulması için Washington’ı ikna peşinde.
Cumhuriyet