Fakirin gecekondusunu TOMA ve biber gazı eşliğinde yıkan, en ufak imara ters süreç düzeltmek için polisi, jandarmayı vatandaşın meskeninin önüne yığan devlet, İstanbul Boğazı’ndaki kaçak yalı ve köşklere tam 5 yıldır dokunamıyor.
Periyodun İçişleri Bakanı’nın “Hakkında soruşturma olursa senin önüne ben yatarım ya…” dediği 17 Aralık yolsuzluk operasyonunun kilit ismi Reza Zarrab’ın Kanlıca’daki yalısının ve Kandilli’deki köşkünün 2015 yılından bu yana aslına uygun hale getirilmesi bekleniyor.
Sözcü’den İsmail Şahin‘in haberine nazaran; korunması gereken kültür varlığı olarak tescil edilen tarihi yapılardaki yasa dışı imalatlar için alınan yıkım kararları duruşmaların verdiği yürütmeyi durdurma kararları nedeniyle hayata geçirilemiyor. Meğer, kanun imar mevzuatına alışılmamış yapılmış kısımlarının çabucak yıkılması gerektiğini söylüyor.
İKİ DAVA AÇILDI
Zarrab’ın Kanlıca’daki sahip olduğu yalılardaki imar mevzuatını yok sayan inşaat faaliyetleri ile ilgili, İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Müdafaa Şurası ile devrin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi üyesi Hüseyin Sağ, Reza Zarrab ve inşaatın sorumluları hakkında cürüm duyurusunda bulundu. Kanlıca’daki Mehmet Arif Beyefendi yalıları ve Kandilli’deki köşkte gerçekleştirilen yasa dışı uygulamalar nedeniyle sorumlular hakkında iki başka açıldı.
YIKIM KARARI VAR LAKIN UYGULANMIYOR
Kaçak yapılaşmayla ilgili tüm tespitler yapılıp, Boğaziçi İmar Müdürlüğü tarafından tescilli kültür varlıklarının aslına uygun hale getirilmesine yönelik kararlar da alındı. Fakat, Zarrab’ın avukatları duruşmalara başvurarak yürütmeyi durdurma kararı aldı. Son periyotta bir çok örnekte olduğu üzere kamu kurumları bu kararlara itiraz edip, kaçak yapıların yıkımı gerçekleştiriyor. Fakat İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Boğaziçi İmar Müdürlüğü 5 yıldır aldığı kararların hayata geçirilmesi için bir adım atmıyor.
KANUN UYGULANMIYOR
2960 sayılı Boğaziçi İmar Kanunu’nun 13. unsurunda yapının, inşaat ruhsatı ve eklerine ve imar mevzuatına karşıt yapılmış kısımlarının çabucak yıkılması gerektiği belirtiliyor. Kanunda, yıkım buyruğunun 15 gün içinde mal sahiplerine tebligatla bildirileceği söz ediliyor. Şayet, tebligatın tamamlanmasından itibaren 15 gün içinde yapı, mal sahibi tarafından yıkılmaz ise yıkım sürecinin Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nce yerine getirileceği ve yıkım masraflarının yüzde 20 fazlasının mal sahibinden tahsil edileceği maddede yazıyor.
YALIYA KAÇAK KAT ÇIKTI
Reza Zarrab, Kanlıca kıyısında üç yalıdan oluşan Mehmet Arif Beyefendi Yalıları’ndan ikisini 2011’de satın aldı. Akabinde Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nden boya, badana, çatı transferi üzere işler için alınan kolay tamir müsaadesiyle yalılarda tadilat başladı.
Yalılardan birine kaçak kat kondurulurken, başkasının de dış cephesi büsbütün değiştirildi. Sözcü’nün eski-yeni fotoğraflarla ortaya koyduğu ve eksper raporunda da belgelenen yasa dışı yapılaşmayla, yalılar ortasında asansör yapıldığı, binaların müsaadesiz olarak birleştirildiği, pencere oranlarının değiştirildiği, balkonların kapatılarak iç yere dahil edildiği, binanın özgün cephe mimarisi değiştirildiği ve büsbütün yeni bir yapı yaratıldığı tespit edildi. Beykoz 1. Asliye Ceza Duruşması’nda açılan davada hazırlanan eksper raporunda mevzuata muhalif yapılaşmanın yıkılması görüşüne yer verildi.
TARİHİ KÖŞKÜ YIKTI
Zarrab, iş insanı Cem Kozlu’dan 2014 yılında satın aldığı Kandilli’deki tarihi köşk ve bahçesinde de kaçak yapılaşmaya gitti. SÖZCÜ’nün 2015’te gündeme getirdiği tarih ve tabiat katliamı üzerine, Boğaziçi İmar Müdürlüğü inşaatı 13 Şubat 2015’te mühürledi.
5 Mart 2015’te Boğaziçi İmar Müdürü Cem Eriş’in imzasıyla kaçak inşaatla ilgili Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na cürüm duyurusunda bulunuldu. İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Müdafaa Heyeti Temmuz 2015’te Boğaziçi İmar Müdürlüğü’ne gönderdiği yazıda, “kültür varlığı yapı ve bahçesinin acilen onaylı projesine uygun haline getirilmesi” gerektiğini belirtti.
1986’da korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenen köşkü yıkıp, bahçedeki ağaçları kestiren Zarrab ve öbür sorumlulara dava açılırken, bahçede 61 metre genişliğindeki üç katlı katlı kaçak yapı ile köşkün önüne kondurulan 24 metre genişliğindeki tek katlı binaya dokunulmadı. Köşk de aslına uygun haline getirilmedi.
SÖZÜNÜ ABD YARGISI ALDI İMAR KABAHATINI KABUL ETTİ
22 Mart 2016’da kara para aklama suçlamasıyla ABD’de tutuklanan akabinde yaptığı mutabakatla özgür kalan Zarrab’a Türk yargısı ulaşamadığı için kaçak yapılaşmayla ilgili devam eden davalar tamamlanamıyor. Savunması alınamayan Zarrab 8 Aralık 2017 günü ABD’deki kara para aklama davasında yaptığı açıklamada, imar mevzuatını deldiğini kabul etmişti.
Avukatlar, Haziran 2016’da Türkiye’de katıldığı duruşmada, yargıçlara yalıların tadilatıyla ilgili palavra söyleyip söylemediğini sordu. Zarrab ise, “Bu hususta neler yaşandığını tam tarihleriyle hatırlamakla birlikte hakkımda yapılan suçlamalar doğrudur” cevabını verdi. Avukatın “Peki bu yaptığınız tadilat ceza gerektiriyor muydu” sorusuna ise Zarrab, “Herhalde öyledir” dedi.
Cumhuriyet