Koronavirüs salgını nedeniyle konutta daha fazla vakit geçirilmesi kuruyemiş tüketiminde de artışa sebep oldu. Münhasıran ucuz olması ve alışkanlık yapması nedeniyle en sık tüketilen kuruyemişlerden biri de İzmirlilerin çiğdem olarak bildiği çekirdek oldu. Kilosu 20 ile 25 lira arasında değişen çekirdek, konutta vakit geçirenlerin en sık tükettiği atıştırmalıklar arasında geliyor. Gelgelelim eksperler, çekirdeğin üretiminden ambalajlanmasına kadar olan süreçte kullanılan birtakım ek hususları konusunda uyardı.
“TUZUN YAPIŞMASI İÇİN KULLANILIYOR”
Azık etiketlerinde önümüze çıkan E-kodlarının doğal ve yapay azık ek hususları olduğunu belirten Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Besin Mühendisleri Odası İzmir Büro Yönetin Heyeti Yöneticisi Uğur Toprak, bu kodların Avrupa Birliği tarafından hazırlandığını söyleyerek çekirdekte de bu hususlara rastlanabildiğini açıkladı. Bilhassa tuzun yapışması için bu cins unsurların kullanılabildiğini öne süren Toprak, “İzmirlilerin çiğdem diye bildiği çekirdek, tuzsuz da sunulur. Fakat umumiyetle ağzımızı yaksın isteriz. Damak zevkimize nazaran tuzlu tüketilir. Bu tuz da ekseriyetle ya deniz tuzu, ya kaya tuzudur. Tuzun yapışmasını sağlamak için olağanda un kullanılırdı. Lakin daha sonra maltodeksin yani E-kodlu eserler de kullanılmaya başladı. Un daha çok tercih ediliyor. Lakin bunun dışında daha farklı yapıştırıcılar da kullanılıyor” dedi.
“KANSERE VARANA KADAR OLUMSUZ SIHHAT TABLOSUYLA KARŞILAŞILABİLİR”
E-kodlu eserlerin yani besin ek hususlarının insan sıhhatine zararlı olduğunu söz eden Uğur Toprak, E330 yani sitrik asidin kanser yapıcı özelliğe sahip olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“Sitrik asit bildiğiniz limonda, portakalda da bulunabilen bir asittir. Bunların vücuda en az zarar verici kıymetleri vardır. Azık eserlerinde tasarrufu için minimum seviyeler belirlenir. Bunlar limitlerinde kullanılırsa, bir sakınca yoktur. Azık mühendisliği konusunda eğitim almamış bir kişi, belirlenen ölçüleri aşabilir. Bu da yasal değildir ve cezai yaptırımları mevcuttur. Kullanılması gereken seviyeden fazlası kullanılıyorsa ve biz onu daima yiyorsak malûm bir mühlet sonra vücudumuzda birikmeye başlamasıyla birlikte kansere varana kadar olumsuz sıhhat tablosuyla karşılaşılabilir. Birtakım firmalar farklı bir tat vermesi için Çin tuzu da kullanılıyor. Maddedeki ölçülere mütenasip olarak kullanıldığında farklı bir aroma vermiş oluyor ve tüketicinin beğenisine sunuyorlar. Kimi firmalar vanilya tozu kullanır. Firmalar bunu kendine has bir tat oluşturmak için kullanıyor. Kimileri da çekirdeğin üzerine jelatin kullanarak tuzu yapıştırma yoluna gidiyor. E-kodlu eserlerden biri de jelatindir.”
“TÜKETİM SIKLIĞI ALIŞKANLIK HALİNE GELEBİLİR”
İzmir Ticaret Borsası Meclis Üyesi ve kuruyemiş üreticisi Abdülhamit Sevim de çekirdeğin üretim aşamalarını anlatarak doğal ve sağlıklı formda tüketiciye ulaştırılabileceğini kaydetti. Ayçekirdeğinin köylüden alındıktan sonra lazer sistemi ile elendikten sonra temizlenip kavurulması için fırına girdiğini anlatan Sevim, “Çekirdek kavurmadan evvel su, buğday unu ve tuz sürecinden makbul. Daha sonra doğal formda halka sunulur. Tuzun çekirdeğin üzerine yapışması için en kıymetli işlevi buğday unu görür. Buğday unu olmazsa nişasta kullanılabilir. Lakin umumi tercih buğday unudur. Böylelikle rengi daha açık ve daha hoş olur. Undan daha ucuzu yok. Un en ucuzu ve en sağlıklı olanıdır. Biz tuzda ise göl tuzu kullanıyoruz” dedi.
“ÇİĞDEMİN BAŞINA OTURDUM MU KALKAMIYORUM”
Çekirdeği sık tükettiğini anlatan vatandaşlardan Şehriban Çimen ise fazlasının zararlı olduğunu bilmesine rağmen bu alışkanlıktan kurtulamadığını lisana getirdi. Çimen, “Çiğdemi İzmir’de sevmeyen yoktur. Ben de bu süreçte epeyce fazla tükettim. Münhasıran tuzlu olanlarına bayılıyorum. Gün şiddetli noktam. Bir alışkanlık haline geldi bende. Çiğdemin başına oturdum mu kalkamıyorum. Mütemadi yiyorum” diye konuştu.
Cumhuriyet
