Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) 16 yıldır Türkiye’yi temsil eden ve CERN heyetlerinden PECFA’nın Türkiye ismine genel heyet üyesi olan Konya Ticaret Odası (KTO) Karatay Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayben Karasu Uysal, Türk bayanına örnek oluyor.
Çocukluğundan beri fiziğe ilgi duyan Uysal, Yıldız Teknik Üniversitesi Fizik Kısmındaki lisans eğitiminin akabinde doktorasını yapmak için İsviçre’ye gitti. Geçen yıl profesör unvanını alan Uysal, CERN bünyesinde çalışmalar yürüten ALICE Deneyi Türkiye Kadrosu’nun liderliğini yapıyor.
Uysal, CERN bünyesinde yürüttüğü iki projede de bayanlara daha çok yer veriyor.
KTO Karatay Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uysal, 2012’den beri CERN-ALICE Deneyi ile Karatay Üniversitesi ortasındaki bağlantısı sağladığını, bilimsel araştırmalara katıldığını ve öğrenci yetiştirdiğini anlattı.
CERN’de data tahlilcisi olarak misyon yaptığını lisana getiren Uysal, “Işık suratına çok yakın süratlerde çarpışan atom altı parçacıkların tahlillerini yapıp kozmosun oluşumuyla ilgili bilgiler edinmeye çalışıyoruz. Birebir vakitte üniversitenin kadro başkanı olarak Türkiye ile ALICE Deneyi ortasında da bağlantı sağlıyorum. Karatay Üniversitesi ALICE Deneyi’ne tam üye olan tek Türk üniversitesidir. Bu kapsamda data tahlilleri yapmak, dedektörlerin suram ve işletme evrelerinde misyon almak üzere çok çeşitli sorumluluklarımız bulunmaktadır.” dedi.
“CERN’DE DE BAYAN BİLİM İNSANI AZ”
Prof. Dr. Uysal, bütün dünyada olduğu üzere CERN’de de bayan bilim insanı oranının yüzde 20 düzeylerinde bulunduğunu ve bu sayının arttırılmasının kıymet taşıdığını vurgulayarak şunları kaydetti:
“Bilim ve teknoloji alanlarında çalışan bayanların sayısı tüm dünyada arttırılmaya çalışılıyor. Alışılmış ki bu çok değerli. Temel bilim alanında 16 yıldır çalışan bir bilim insanı olarak, kız öğrencilere müspet ayrımcılık yapıyorum. Ben de bayan öğrenciler bilhassa yüksek güç fiziği çalışmalarında çok daha ayrıntıcı olabiliyorlar. Bayanların kişilik özellikleri, bilhassa fizik ve yüksek güç fiziği alanına çok uyumlu. Bu nedenle, bayan öğrencilerin bilhassa yüksek güç fiziği alanında yetişmesini çok istiyorum. Deneysel yüksek güç fiziği çalışmalarında dünyadaki en gelişmiş donanım ve yazılım teknolojileri öğrenilip kullanılmaktadır. Münasebetiyle bu çalışmaların yapay zeka teknolojilerinden tıbbi teşhis ve tedavi metotlarına kadar birçok alanda uygulamaları vardır. Türk bilim insanlarının ve bilhassa bayanların bu alanlarda deneyim sahibi olmaları, ülkemizin refah ve gelişmişlik seviyesini yükseltecektir.”
Dünyada da bilim alanında bayanlara müspet ayrımcılık yapıldığını tabir eden Uysal, ülkelerin gelişmişlik seviyelerinin bayanların iş ömrünün her alanında olduğu üzere bilimsel çalışmalarda da yer almasıyla yükseleceğini söyledi.
CERN’deki faaliyetlerinin bilimsel çalışma yapmak isteyen bayanlara örnek ve moral olduğunu lisana getiren Uysal, kendi alanında bayanların önünü açmaya çalıştığını bildirdi.
Uysal, çalışma takımında de bayanların sayısının erkeklere oranla daha fazla olduğunu vurgulayarak, CERN’de yürüttüğü iki farklı projenin birinde yalnızca 4 bayanla, başkasında de 1 erkek ve 2 bayanla çalıştığını anlattı.
Kız çocukları başta olmak üzere bütün gençlere gayelerinden “asla vazgeçmemeleri” davetinde bulunan Uysal, “Vazgeçmemek, ısrarla çalışmak, yanlışlardan bir şeyler öğrenmek çok değerli. Yapılan yanlışlar öğrenmenin birinci basamağıdır. Münasebetiyle rastgele bir alanda pes etmeden çalışabilmek muvaffakiyetin garantörüdür. Bu nedenle insanların sevdikleri işi yapmaları çok değerlidir.” değerlendirmesini yaptı.
Cumhuriyet
