CHP Kontenjanından seçilen üyeler Okan Konuralp ile İlhan Taşcı’nın avukatı Gökhan Tekşen, bugün nöbetçi yönetim duruşmasına başvurarak, RTÜK’ün Tele 1 ve Halk TV’nin ekranlarının karartılması kararının yürütmesinin durdurulmasını ve iptalini istedi.
Ulusal ve memleketler arası çok sayıda karara konum verilen dava dilekçesinde, RTÜK’ün devlet siyaseti ile hükümet siyaseti arasındaki ayrımları gözetmediğini, hükümete yönelik her türlü tenkidin direkt sahihe devlete yönelikmiş üzere kıymetlendirilerek yaptırım kararları verdiği vurgulanarak, şu kıymetlendirme yapıldı:
“İktidar siyasetlerinin eleştirilmesinin bağlamından kopartılarak, devlete yönelik bir saldırı/itham olarak yorumlanmaya başlanması, demokratik bir hukuk devleti açısından sıkıntılıdır. Çünkü, seçimle başa gelmiş bir iktidarın siyasetlerinin eleştirilmekten vareste tutulması düşünülemez. Sonuçta bir siyasi parti olan iktidarın eleştirilmesi, devlete yönelik işlenmiş ‘suçlar’ kategorisinde değerlendirildiğinde önümüze ‘parti devleti’ çıkartacaktır ki, bunun demokrasinin ve hukuk devleti unsurunun ihlali manasına geleceği son radde sakıncaları olacağı asıl bu nedenle memleketin birlik ve bütünlüğünün tehlikeye düşeceği tarihi olarak görülmüştür. Bir siyasi partide yaşanacak gelişmeler nasıl ki devlete atfedilemeyecekse, partiye yönelik tenkitler de devlete yapılmış sayılamaz. Öteki türlü partide oluşacak bir ayrışma, bölünme, çatışma –ki mevcut iktidar partisi de bunları yaşamış içinden iki münferit küme çıkmıştır şu ana kadar- devlette de yaşanacak mealine mı gelecektir? Bu son aşama tehlikeli bir bakış açısıdır.
Gazetecilerin iktidarın dış siyasetine yönelik tenkitlerinin, “Türkiye Cumhuriyeti Devletinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk unsur ve inkılaplarına münafi olamaz” kararını ihlal ettiği değerlendirmesi zorlama, gazeteciliğin tabiatına yönelik direkt sahihe müdahale, iktidar partisini devletle bir tutmaya dönük sakıncalı bir karardır.”
Okan Konuralp
Söz özgürlüğünün sırf fikir ve kanaatlerin içeriğini değil iletilme biçimlerini de müdafaa altına aldığına işaret edilen dilekçede, “İfade özgürlüğü, sırf iyi karşılanan ya da zararsız yahut değersiz olduğu düşünülen değil, birebir devranda kırıcı, beğenilen karşılanmayan ya da telaş uyandıran ‘bilgiler’ ya da ‘düşünceler’ için de makbuldür. Çoğulculuk, hoşgörü ve açık fikirlilik bunu gerektirir ve bunlar olmaksızın ‘demokratik bir toplum’ olamaz” değerlendirmesine mekan verildi.
Dilekçede, iktidarın eleştirilmesi nedeniyle ulusal seviyede yayın yapan televizyon kanallarının 5 gün boyunca ekranlarının karartılmasının “yalnızca bu kanalın değil Türkiye’nin de geleceğinin karartılması” manasına geleceği vurgulandı. Dilekçede, şu değerlendirmelere bölge verildi:
“Doğrudan sahihe basın özgürlüğünü amaç alan, Türkiye’nin memleketler arası saygınlığına gölge düşürecek, üçüncü sınıf devletler kategorisinde görülmesine neden olacak, kendi onayları dışındaki hususların yazılmasını, duyurulmasını istemeyen memleketler gibisi basına karartma uygulayan bir anlayış, Türkiye’ye en büyük berbatlığı yapmış olacaktır. Şayet gazeteci ve televizyoncular sadece resmi görüşe mekan verecek ve bu görüşü de hiçbir formda eleştiremeyecekse, şu an RTÜK’ün kontrolünde olan 1700 radyo ve televizyonun varlığı manasını yitirecektir. Şayet amaçlanan çok kanallı tek sesli Türkiye ise tüm televizyonların fişleri çekilir, lisansları iptal edilir ve şu an bu vazifesi maddesine hilâf bir biçimde sürdüren TRT yayınları üzerinden bu gaye gerçekleştirilir. Şayet beklenen; bu iktidarı sorgulayan, eleştiren, konumu geldiğinde yanlışlarını haberleştiren, sahihlerin izini sürerek özgür ve özgün yayıncılık yapmaya çalışan kanalların sesleri kısılarak, iktidar propagandası yapan kanallara izleyiciyi yöneltmekse bunun da bu çağın gelişmişliği, teknolojik gücü ve her türlü habere, habere ulaşım kanallarının çokluğuyla gerçekleşmeyeceği aşikardır. Hal böyleyken sadece siyasal iktidarın siyasetlerini eleştirdiği için bir program nedeniyle, program bazında uygulanabilecek önlemler konumuna kanalın tüm yayınlarına karartma uygulanması hukukla, basın özgürlüğüyle açıklanamaz.
Haber alma hakkı basın özgürlüğünden, mütalaanın yayılmasından bağımsız düşünülemez, bir bütündür. Oluşan tasavvurun yayılması, topluluğun da haber alması bir bütün olarak basın özgürlüğü manasına gelecektir. Birisinin eksikliğiyle bu özgürlüğün sakatlanacağı açıktır.
Hem Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun dava konusu kararına muhalefet eden üyeler olarak ve hem de Sarı Basın Kartı sahibi gazeteciler olarak laf konusu sürecin iptali ve yürütülmesinin durdurulması talebiyle işbu davayı açmak zorunluğu doğmuştur. Çünkü RTÜK Üyeleri olarak basın özgürlüğü ve tasavvurun yayılması özgürlüğünün garanti altına alınması yasal vazifemizdir. Tabir özgürlüğünü ve tasavvurun yayılması özgürlüğünü teminat altına almak her RTÜK Üyesinin hizmetleri arasındadır. RTÜK’ün hem denetleme hem de düzenleme vazifesi vardır. Düzenleme vazifesi, özgür yayıncılık ortamını oluşturma, yayıncıların karşılaşacağı muhtemel köstekleri ortadan kaldırma ve haber alma hakkına tüm yurttaşların erişimini de kapsamaktadır.
RTÜK’ün aldığı son karar, hükümete dönük tenkitlerle devlete yönelik yapılan söylemler arasındaki ayrımı yapmadığı/yapamadığı tenkitlerini ve tespitlerini daha güçlü hale getirmiştir.”
Dilekçede, “Basın özgürlüğü ve halkın haber alma hakkına yönelik direkt sahihe karartma mealine gelecek kararın uygulanmasıyla oluşacak telafisi güç sonuçların ortaya çıkmaması bakımından Üst Şura kararının yürütmesinin durdurulmasını talep ederiz” denildi.
‘YARGI TEFTIŞI ZORUNLULUKTUR’
Bahisle ilgili açıklama yapan RTÜK üyesi İlhan Taşçı, verilen cezaların halkın haber alma hakkına önemli müdahale olduğunun altını çizerek, yargı teftişine dikkat çekti. Taşçı şu sözleri kullandı:
“RTÜK son periyotta aldığı kararlarla basın ve mülahaza özgürlüğü, sözün yayılması ve haber alma hakkına ait dar bir bakış açısıyla hareket ettiğini göstermektedir.
İlhan Taşcı
RTÜK’ün son olarak TELE 1 ve Halk TV’ye verdiği 5’er günlük ekran karartma cezası; salt bu yayıncılara yönelik olarak değerlendirilemeyecek kadar kıymetlidir. Ulusal seviyede yayın yapan televizyonların ekranlarının 5 gün boyunca ‘karartılması’ direkt sahihe basın ve mülahaza özgürlüğü ile yurttaşların haber alma hakkına yönelik önemli müdahale niteliğindedir. Binaenaleyh kararlara yalnızca bu durumdan etkilenen yayıncılar açısından bakılamaz.
Türkiye’nin özgürlüklere bakışını ve dünyadaki saygınlığında değerli bir parametre de olacak bu kararların kesinlikle ancak kesinlikle Türk Milleti ismine karar veren yargı teftişinden geçmesi bir mecburilik haline gelmiştir.
Üst Heyet Üyesi olarak, hizmetlerimiz arasında basın özgürlüğü, niyet ve niyetin yayılması özgürlüğünün sağlanmasının da mahal alması nedeniyle 83 milyon yurttaşımız ismine bu davayı açtık.
Duruşmaların bu davaya Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında teminat altına alınan basın ve tasavvur özgürlüğü çerçevesinde bakmasını umut ediyoruz.”
Cumhuriyet