Geçen yıl Etraf ve Şehircilik Bakanlığı ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası tarafından Menderes ve Gediz havzaları özelinde Jeotermal Güç Santrali (JES) meydanları için kümülatif tesir değerlendirmesi girişimi başlatıldı. Münhasıran Aydın’da 10’u girişim halinde olan 38 JES için yapılacak kıymetlendirme raporunun Mart ayında bitirilmesi planlanıyordu.
“JES’LERE KREDİ VEREN KURUMDAN OBJEKTİF RAPOR ÇIKMAZ”
Kıymetlendirme raporunun hala bitirilmediği ve akıbetinin ne olduğunun bilinmediğini belirten CHP Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, mevzuyu Meclis’e taşıdı. Araştırma komitesi kurulmasını talep eden Bülbül, “Geçen bu süreçte Bakanlığın bu raporu olması gereken ihtimam ve hassasiyetle tamamlayamayacağı açıktır. Başkaca Avrupa İmar ve Kalkınma Bakması Aydın’da JES’ler için kredi veren kurumdur. Bu kurumla hazırlanacak rapor objektifliğini baştan kaybeder. JES’lere kredi veren kurumdan objektif rapor çıkmaz. Bu nedenle mevzunun Meclis çatısı altında araştırılması bölgesinde olacaktır” dedi.
“PROJELER TEKİL DEĞİL, BÜTÜNSEL DEĞERLENDİRİLMELİDİR”
Bülbül önergesinde şunları lisana getirdi:
“Kümülatif tesir, bir nahiyede mekan alan çeşitli etken faktörlerin ve çevresel tesirlerinin tekil değil yer umumunda bir bütün olarak değerlendirmesine işaret etmektedir. Lakin Türkiye’deki JES’lerin yarısından fazlası Aydın’da toplanmışken ve santraller açık hukuka karşıtlıklar taşırken girişimler tekil değerlendirmelerden ileri gitmemektedir.
Ocak 2020 ayında yayımlanan girişimin kapsam değerlendirmesinde hava kirliliği, su kirliliği, depremsellik ve tarım üzere pek çok başlık mahal almaktadır. Gelgelelim Mart 2020 ayında tamamlanması planlanan Kümülatif Tesir Kıymetlendirme raporu hala tamamlanmamıştır. Bu girişimin ortamın kümülatif tesir değerlendirmesi hakkında çıktıları ortaya koyması ve bu kapsamda kesimin stratejik olarak kıymetlendirilmesi amaçlansa da girişimin karar mekanizmalarına ve JES’lere ait bir yol çıkarmadığı ortadadır. Çünkü Aydın’da JES girişimleri için ÇED Olumlu Kararları verilmeye stratejik, bütünsel ve kümülatif tesir yaklaşımları olmaksızın birebir biçimde devam edilmekte, kesimde çok önemli sıkıntılar ve çevresel maliyetler bulunmasına karşın yönetim tarafından JES girişimleri hala teşvik edilmektedir. Şimdi geçtiğimiz haftalarda Aydın ilçelerinden olan Kuyucak ve Germencik’de olmak üzere iki yeni santrale daha ÇED Olumlu Kararı verilmesi somut birer örnektir.
JES Girişimlerinin tekil bazda kıymetlendirilmesi ise girişim tesirlerinde gerçeği yansıtmamaktadır. Bu nedenle Aydın ve etraf vilayetlerinde JES’lerin vermiş olduğu tahribatın kıymetlendirilmesi, girişimlerin bölgesel bazda kümülatif tesirlerinin araştırılması ve bütüncül bir yaklaşımla JES girişimleri olmaksızın ortamın gelişimi için stratejik fiil planlarının Meclis tarafından belirlenmesi gerekmektedir”
Cumhuriyet