CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer yaptığı açıklamada, yem fiyatlarındaki önlenemeyen artışın hayvancılık dalını büyük ölçüde olumsuz tarafta etkilediğini belirterek, maliyet artışlarının bu biçimde devam etmesi halinde kesite giden hayvanlarla ithalatın süreceğini söyledi.
YEM FİYATLARINDAKİ ARTIŞ DURDURULAMIYOR
Yem fiyatlarında son 1 yıl içinde yüzde 65’e yakın oranlarda artırım geldiğine dikkat çeken Gürer, “2020 yılının Haziran ayında fabrika çıkış fiyatı 1650 TL olan süt yemi fiyatı, bu yılın Ocak ayında 2240 TL’ye, Mart ayında ise 2 bin 330 TL’ye çıktı. Tıpkı halde geçen yılın Haziran ayında 1550 TL olan besi yeminin fabrika çıkış fiyatı bu yılın Ocak ayında 2 bin 50 TL’ye Mart ayında ise 2 bin 200 TL’ye yükseldi” dedi.
“ARTIK PATATES HAYVAN YEMİ DURUMUNA GELDİ”
Yem fiyatlarındaki fiyat artışının besici ve süt üreticisini önemli manada kahra soktuğunu söz Gürer, şunları söyledi:
“Besici etin kilosunu karkas olarak 38 liradan satıyor. Çiğ süt referans fiyatı 13 ay ortadan sonra bu yılın Ocak ayından itibaren 2 lira 30 kuruştan, 2 lira 80 kuruşa çıktı ancak toptan süt alıcıları 2 lira 60 kuruştan fazla ödeme yapmıyor. Yani 1.5 yılda çiğ sütün litre fiyatı 30 kuruş arttı. Sütteki fiyat artışı yüzde 15’e bile denk gelmezken, süt yeminin fiyatı yüzde 65 arttı. Pandemi sürecinin de getirdiği aksilikler, süt üreticisini problemli kıldı.
Maliyet arttıkça besici, hayvanına gerekli yem ve bakımı sağlayabilme kısmında zorlanıyor. Fransa’daki süt ineği sayısı bizim ülkemizin neredeyse yarısı kadar lakin bizim ürettiğimizden daha çok süt elde ediyorlar. Besi hayvanında da 300 kg et alınabilecek hayvandan 180-200 kg et alınabiliyor. Beslenme şartları yem fiyatı artıkça düşüyor. 12 ay kapalı alanda beslenen hayvanın kâfi ve hakikat beslenmemesi randıman kaybına da neden oluyor. Yem fiyatı artıkça besici yol ve prosedür arıyor. Bu periyotta patates de hayvan yemi oldu. Besicilik yapan ve yem için deva üretemeyenler, hayvanlarını kısma erken gönderiyor. Bu durumda hayvan açığı oluşuyor.”
“ÜRETİCİ KAZANAMIYOR, TÜKETİCİ DEĞERLİYE ESER ALIYOR. BUNDAN KİM RANT SAĞLIYOR?”
Süt inekçiliği ve besicilikte üreticilerin yem fiyatları ile kazanamadığı, tüketicilerin ise yüksek fiyatla eser almak zorunda kaldığı bir sistemin oluşturulduğuna da dikkat çeken Gürer, “Besici karkas etin kilogramını 38 liradan satıyor lakin marketlerde et fiyatları daima artıyor. Süt üreticisi 2 lira 60 kuruşa süt satarken, işlenmiş süt elde edilen eserlerin fiyatları aldı başını gidiyor. Üretici kazanamıyor, tüketici değerliye eser alıyor. Bu durumdan kim rant sağlıyor? ” dedi.
PANCAR KÜSPESİ 220 TL’DEN SATILIYOR
Şeker fabrikalarının özelleştirilmeden evvel fabrikaya eser veren üreticilere fiyatsız olarak dağıttığı pancar küspesinin tonunu bugün 220 TL’den sattığına dikkat çeken Gürer, şu görüşlere yer verdi:
“Saman, yonca, arpa fiyatları da sanayi yemi üzere daima artıyor. Ülkemizde karma yem üretiminde ithal hammadde oranı yıllara nazaran değişse de yüzde 45 aralığında oluyor. Vitaminler, mineraller, enzimler üzere yem katkı hususları konusunda kıymetli ölçüde ithalata mecburuz. Yemlerde; buğday, arpa, mısır üzere hububatlar, soya ve küspesi, ayçiçek tohumu küspesi, pamuk tohumu küspesi üzere yağlı tohumlar ithal ettiğimiz esas yem içerikleridir.
Ne yazık ki ithal yem ile hayvan besliyoruz. Çayır ve meralarımızın ıslah edilmesi de bu bağlamda çok değerlidir. Kaba yem üretimimizi artırılmalıyız. Karma ve kaba yemde ithalat fiyatları direkt etkiliyor. Döviz artışı ile yem fiyatı artıyor fakat döviz düşse bile yem fiyatı gerilemiyor. İthal yem ile oluşan fiyatlar besiciyi ödeme zahmeti içine sokunca, devayı hayvanını vaktinden evvel keserek borcunu ödemek zorunda bırakmaktadır. Bu döngü de hayvan ithalatını mecburî kılmaktadır.”
Cumhuriyet
