Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın mecmuasında yer alan araştırma makalesinde bayanların şiddetten korunmasını öngören 6284 sayılı kanunun uygulamadaki eksikliklerine de işaret edilerek, “…kadınların hukuk sistemine olan inancını zedeleyen iyi hal ceza indirimlerinin uygulanması konusunda mevzuat sisteminde revizyon yapılmalıdır” denildi. Makaleye nazaran en çok 2 bin 500 liranın altında geliri olan ve 25 altı yaştaki bayanlar erkek şiddetine maruz kalıyor.
Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın Toplumsal Siyaset Çalışmaları Dergisi’nde 441 bayanla yapılan araştırma sonucunu içeren “Evli Bayanların Benlik Hürmeti, Temel Kişilik Özellikleri ile Maruz Kaldıkları Aile İçi Şiddet Ortasındaki İlginin İncelenmesi” başlıklı makale yayımlandı.
Araştırmaya katılan verdiği karşılığa nazaran en fazla şiddete uğrayan bayanlar 25 yaş ve altı ile 36-45 yaş ortasındaki grubundakiler. Makalede, “Betimsel istatistikler incelendiğinde bayana yönelik şiddetin en ağır olduğu yaş aralığının 25 yaş altı olduğu sonucuna ulaşılmıştır” denildi.
Araştırmada bayanların karşılıklarından betimsel değerlendirmelere de yer verildi. Buna nazaran bayana yönelik şiddeti en ağır yaşayan evli bayanların eğitim seviyesinin lisans olduğu sonucuna varılırken, en düşük seviyede ise lise mezunu evli bayanların olduğu görüldü.
BENLİK HÜRMETİ GELİR ARTTIKÇA ARTIYOR
Bayanların gelir seviyesi düştükçe kendilerine olan itimadın de azaldığına dikkat çekilen araştırmada, “Benlik hürmetinin en yüksek olduğu gelir kümesi 5001 TL ve üzeri gelir kümesidir. Gelir seviyesi düştükçe benlik saygısında da bir azalma eğilimi vardır. Bayana yönelik şiddetin en ağır yaşandığı gelir kümesi en düşük gelir seviyesine sahip gelir kümesidir. Gelir seviyesinin artışı ile birlikte bayana yönelik şiddet eğiliminde de bir azalış vardır” değerlendirmesi yapıldı.
Araştırmada, en çok şiddet gören bayanların ya hiç geliri olmayan ya da 2 bin 500 liranın altında kazanan bayanlar olduğu kaydedildi. Bayanların benlik hürmetinin evlilik müddetine nazaran de değiştiği kaydedilen araştırmada, en çok bayanlara evliliğin birinci birinci ve beşinci yılı ortasında şiddet uygulandığı belirtilerek, “Betimsel istatistikler incelendiğinde benlik hürmetinin 11 yıl ve üzeri evlilik müddetine sahip küme lehine bir artış gösterdiği görülmektedir” denildi.
“SIĞINMA MESKENLERİ KÂFİ DEĞİL”
Araştırmayı kıymetlendiren CHP Bayan Kolları Genel Lideri Aylin Nazlıaka, gelir düzeyi düştükçe şiddet gören genç bayanların şiddet sarmalının içinden çıkamadığını vurgulayarak, “Çünkü ailesine sığınacak olsa ailesinden ekonomik takviye alamadığı için, ailesi onu sahiplenemediği için ailesine gidemiyor. Gelir yoksa da şiddet sarmalı içinde kalmaya devam ediyor” dedi. Nazlıaka, toplumsal devletlerde devletin vatandaşına sahip çıkması gerektiğini kaydederek, “Bizde de sığınma konutları var lakin kâfi değil” dedi.
“SARAY’DAN ÇIKIP BAKSALAR”
Nazlıaka, Türkiye Cumhuriyeti’ni yönetenlerin toplumsal devlet anlayışında uzaklaştığını bildirerek, “Saray’dan görünen görüntü çok daha farklı. Biraz Saray’dan çıkıp, şiddet mağduru bayanların konutlarına girseler o vakit onlarla duygudaşlık yakalarlar, Türkiye’de durumun ne kadar vahim olduğunu, bayanların sokakta yürürken bile ayak sesi duyduğunda telefonla konuşuyormuş üzere yapıp kendilerine müdafaa altına almaya çalıştığını fark ederler” diye konuştu. Nazlıaka Türkiye’de bayanların ömür hakkına bile sahip çıkılmadığını söyledi.
YAPILMASI GEREKENLER ANLATILDI
Araştırma sonucunda 6285 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’nun uygulanmasındaki eksikliğe işaret edilerek, yapılması gerekenler özetle şöyle anlatıldı:
Süreksiz maddi yardım yapılması ya da çalışabilecek olan bayanların da yetenekleri ve ilgi alanlarına nazaran meslek edindirme ve çalışma hayatına iştirakleri desteklenerek hem gelir seviyesi artışı sağlanması hem de bayanın maddi ve manevi açıdan güçlenmesinin sağlanması ehemmiyet arz etmektedir.
Ekonomik manada yetersizliği olan bayan şiddete karşı gelememekte ve şiddet döngü haline gelmektedir. Bu noktada şiddetle uğraşta bayan konuk meskenleri büyük kıymet taşımaktadır. Bayan konuk meskenleri sayıca attırılmalı ve ulaşılabilirlik noktasında çalışmalar yapılmalıdır.
6284 sayılı kanun çerçevesinde bayanlara ruhsal, mesleksel, hukuksal ve toplumsal bakımdan verilen ruhsal müracaat ve rehberlik hizmetlerinin niteliğinin ve ulaşılabilirliğinin arttırılması kıymetlidir.
Erken yaşta evlenen bayanların daha fazla aile içi şiddete maruz kaldığı bulunmuştur. Evlilik öncesi kişisel ruhsal danışmanlık ve rehberlik ile bir arada evlilik danışmanlığı hizmeti alınması zarurî hale getirilmeli, erken yaşta evlilikler üzerine bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları yapılmalı, yapılan çalışmaların kapsamı arttırılmalıdır.
“CEZALAR ARTTIRILMALI”
Bayana yönelik şiddet kabahatlerine yönelik yaptırımlar ve yasal mevzuat caydırıcılık seviyesi arttırılacak biçimde yine düzenlenmelidir. Bu alanda sırf yasal mevzuatın ve yaptırımların varlığı kâfi değildir. Bu yasal mevzuatın ve yaptırımların nasıl uygulandığı da ehemmiyet taşımaktadır. Aile içi bayana yönelik şiddet hadiselerinde hem şiddet uygulayan eşlere özgüven sağlayan hem de bayanların hukuk sistemine olan inancını zedeleyen iyi hal ceza indirimlerinin uygulanması konusunda mevzuat sisteminde revizyon yapılmalıdır.
Birçok kişi aile içi şiddete şahit olduğunda ne yapması gerektiğini bilmemekte ya da ‘aile mahremiyeti’ kanısından ötürü görmezden gelmektedir. Aile içi şiddetle uğraş üzerine çalışan kurumlar tarafından yapılan çalışmalara ‘tanık’ boyutu da eklenmelidir.
Cumhuriyet