CHP İnsan Hakları Genel Lider Yardımcılığı tarafından hazırlanan “Pandemi ve Çocuk” kitabına nazaran, salgın müddetince çocukların üstün faydası gözetilmedi, hakları gasp edildi. Çocuk personelliği arttı, çocukların karşı karşıya kaldığı riskler çoğaldı, beslenme yetersizliği çeken çocuk sayısında da artış oldu.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu kitabın önsözünde yer alan sunuş yazısında, “Çocukların biz yetişkinler tarafından yaratılan krizlerin mağdurları olmasını istemiyoruz. Nesiller ortası sorumluluk şuuruyla yaşanabilir bir dünyada, yetişkinlerin tahakkümüyle örselenmiş çocuklar yerine memnun, özgür, güçlenmişgüçlendirilmiş, sağlıklı çocuklar ve bu çocukların yer aldığı eşit bir toplum hayal ediyoruz’’ dedi.
Kitapta yer alan kimi tespitler ve teklifler şöyle:
– Çocuklar haklarının öznesi olarak görülmediği için hakları birinci olarak gasp edilen küme olmuştur. Bu hak gaspı “çocukları koruyoruz” mitine dayanmaktadır. Pandemi sürecinde devletin gözettiği çocuk siyaseti derhal değiştirilmelidir.
– Genelgelerle nüfusun 1/3’ünden fazlasını oluşturan 18 yaş altı bireylerin temel hak ve özgürlükleri kısıtlanmıştır.
BİN ÇOCUK KAYIP
– 10 bine yakın çocuğun konuttan kaçtığı söyleniyor. 9 bini geri döndürülüyor. Bine yakın çocuğun şu anda ne yaptığı aşikâr değil. Yani kayıp.
– Pandemi devri içerisinde gerek velayet gerek önlem kararları en az 5-6 aylık üzere bir müddet ertelenmek zorunda kaldı. Bir çocuğun bu süreç içerisinde anne ve babasından yoksun kalıyor olması duygusal manada bir yıkım manasına geliyor.
– Aile içinde şiddet varsa çocuğun kendini tabir ettiği ya da bu olumsuzluğun en çok izlenebildiği yer okullar. Okula devam edemeyen çocuk, nereye ulaşabileceğini bilemedi, kendini açığa çıkarmaları zorlaştı. Konutlarda ve okullarda risk altındaki çocukların gözlemlenmesi pandemide engellendi.
– ALO 183’ün bu devirde aslında bir müdahale sistemi değil de daha çok bir istişare çizgisi olduğunu gördük. Pandemiden sonra 183’e ne kadar ihbar geldi? Bilgi paylaşılmadığı için sayıları bilmiyoruz. Altyapılar yetersiz kaldı ve görüşmelerin birden fazla kesildi.
– Çocukların uzaktan eğitimle ilgili görüşleri alınmadı. Bunun için de tüm vilayetlerde Çocuk Meclisleri’nin kurulması gerekiyor.
– Çocukların kağıt toplamaya gittiğini biliyoruz. Katiyetle eğitime erişemediler. Bırakın interneti, bırakın bilgisayarı ya da akıllı telefonu, birçok meskende ‘tüplü’ dediğimiz televizyonlar var ve hiçbir işe yaramadılar. Yani bu çocukların neredeyse yüzde 80’i maalesef eğitimden yararlanamadı ve bu çocukların neredeyse yüzde 80’i okulu terk edecek.
– Beslenme yetersizliği çeken çocuklar var fakir mahallelerde.
ÇOCUK PERSONELLİĞİ ARTTI
– 2019’dan 2020 Eylül ayına gelene kadar görüştüğümüz haneler içerisindeki çocuk işgücü oranı yüzde 10 artmış durumda. Geçen yıldan bu yana yüzde 10 daha fazla çocuk günde 10- 12 saat ortalama 60 ila 70 lira bir yevmiye için tarlalarda çalışmaya başladı. Çocuklar yalnızca tarlada çalışmıyor. Bu çocuklar, Urfa’ya, Diyarbakır’a, Adıyaman’a döndükleri vakit bu sefer de kentsel alanlarda, sokakta, hizmet dalında çalışmaya başlayacaklar.
BEZ YERİNE POŞET
– Birtakım konutlara bir koli girdi. Lakin bu koliler, çoklukla tek tipti. Yani o meskende yaşayan bir çocuk var mı? O meskende bir bebek var mı? O bebeğin beze muhtaçlığı var mı? O meskende bir yatalak var mı? Ya da otistik bir çocuk var mı? Bunu maalesef ne devlet ne mahallî idareler göz önüne almadı. Bebek bezi alamadığı için poşet bağlayan anneler, mama olmadığı için yalnızca şekerli suyla beslenen bebekler var.
Cumhuriyet
