CNN’nin ulaştığı, Hubei eyaleti Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi’nden sızan 117 sayfalık bâtın dokümanlara nazaran; Çinli yetkililerin Covid-19 salgını hakkında dünyaya, içerideki durumdan çok daha iyimser datalar paylaştığı belirtildi.
CNN, kendilerine dokümanları ulaştıran kişinin Çin sıhhat sistemi içinde çalışan biri olduğunu belirterek, evrakların 6 farklı bağımsız uzman tarafından incelendiğini ve özgünlüğünün teyit edildiğini açıkladı.
Kelam konusu evrakların Covid-19 salgınının başlangıcından bu yana Çin’in içinden sızan en değerli evraklar olduğu kaydedilerek, salgının başlangıcında mahallî makamların içeride ne vakit ve neyi bildiklerine dair değerli bilgiler taşıdığına işaret edildi.
KATI BÜROKRATİK İDARE MODELİ SALGINDA ERKEN İKAZ SİSTEMİNİ ENGELLEDİ
Dokümanların Çin’deki sıhhat sistemindeki yetersizlikleri ortaya koyduğuna işaret edilerek, ülkedeki salgının birinci devirlerinde Covid-19 olaylarının tespit ve teyidinin 23 gün üzere uzun bir mühlet aldığı ve virüs testlerinde yaşanan başarısızlık sonucu birçoklarının negatif geldiği vurgulandı.
Dokümanlarda iç kontrollerde salgının yayıldığı bölgede sıhhat kesiminde yaşanan fonlama ve eleman yetersizliğinin de altının çizildiği kaydedilen haberde, Çin’deki mevcut katı bürokratik idare modelinin salgın konusunda erken ikaz sistemini engellediği ve Çin sıhhat sisteminin üstten aşağı bürokratik sınırlamalardan ötürü salgının birinci acil etaplarını hakikat yönetemediğini, bu süreçte atılan yanlış adımları ve kurumsal başarısızlık modelini gösterdiği kıymetlendirilmesi yapıldı.
WUHAN’A KOMŞU KENTLERDE DAHA FAZLA GRİP HADİSELERİ GÖRÜLDÜ
Haberde, Çinli yetkililerin Hubei eyaletindeki Wuhan kentini Covid-19 salgınının merkezi olarak göstermesine karşın, Aralık başında eyalette Wuhan’a komşu başka kentler Yichang ve Xianning’ta daha evvel hiç açıklanmayan, evvelki yıla kıyasla 20 kat daha büyük bir grip salgını meydana geldiğine dikkat çekildi.
Kelam konusu dokümanlara nazaran Covid-19 salgının merkezi Wuhan’da 2 Aralık 2019 prestijiyle 2 bin 32 grip salgını tespit edilirken, 320 km batısındaki Yichang’da 6 bin 135, Xianning’de de 2 bin 148 olayın kayıtlara geçtiğinin altı çizildi.
Sızan evrakların, Çin hükümetinin Covid-19 salgını ile ilgili bulguları gizlemeye yönelik kasıtlı bir teşebbüsü olduğuna dair hiçbir delil taşımadığı değerlendirilirken, öte yandan yetkililerin salgının birinci patlak verdiği periyotta erişebildikleri bilgilerle halka açıkladıkları bilgiler ortasında çok sayıda tutarsızlığı ortaya koyduğu vurgulandı.
Dokümanlarda ayrıyeten, vakit zaman tartışmalara neden olan virüsün laboratuvardan sızdığı tarafındaki savlar üzerine Çinli yetkililer tarafından rastgele bir bilginin lisana getirilmediği yahut kayıtlara geçirilmediği söz edildi.
Cumhuriyet