Reuters
Sesli toplumsal medya uygulaması Clubhouse, Çin’de yasaklandı.
Dünya çapında son haftalarda popülerleşen ve davetiyeyle girilen uygulama, sohbet odalarında insanların yazışmadan, konuşarak aşikâr hususlar üzerinde fikir alışverişi yapmasına imkan sağlıyordu.
Twitter ve Facebook üzere Çin devletinin denetiminde olmayan toplumsal medya uygulamalarının yasaklı olduğu Çin’de Clubhouse büyük ilgi görmeye başlamıştı.
Uygulamanın ses kayıtlarını tutmaması, Çinli kullanıcıların devlet nezareti telaşı olmadan Çin toplumsal medyasında sansürlenen mevzuları tartışmasına imkan sağlamıştı.
BBC muhabirleri Çin ve Tayvan’dan kullanıcıların tıpkı sohbet odasında ülkelerinin siyasetleri hakkında konuştuklarına şahit oldu. İki ülkeden beşerler birbirlerinin ülkelerini birinci kez ziyaret ettiklerinde yaşadıkları hisleri paylaştı. Çin ve Tayvan birbirlerinin topraklarında hak tez ediyor ve bu mevzu Çin’de özgürce tartışılamıyor.
Çin’deki Clubhouse kullanıcılarının ağır ilgi gösterdiği sohbet odaları ortasında Uygurların durumlarının; demokrasinin avantajları ve dezavantajlarının; Çin’in Hong Kong’daki siyasetlerin ve öbür sansürlenen hususların tartışıldığı odalar da vardı.
Uygulama yasaklanmadan evvel Çin’de o kadar popülerleşti ki, Financial Times gazetesi Clubhouse davetiyelerinin internette 77 dolara kadar alıcı bulduğunu yazdı.
Çin toplumsal medyasını takip eden uzmanlar, uygulamanın kısa müddet içinde kaldırılmasından tasa ettiklerini lisana getiriyordu.
Uygulamanın Çin’deki geleceğine dair bir açıklama yapılmadı.
BBCTahlil: Gecikmiş bir müdahale
Kerry Allen, Çin Medya analisti
Clubhouse Çin’deki sansür vazifelilerinin başını ağrıtacaktı, bilhassa de görevlilerin pek mesai yapmadığı Bahar Şenliği tatili periyodunda.
Ülke dışından uygulamalar ekseriyetle Çin’de daha popülerleşmeden yasaklanıyor. Ama Clubhouse bir istisna oldu. Beşerler birkaç gün de olsa sohbet odalarında pek çok mevzuyu tartışabildi.
Uygulamanın yakaladığı momentum pek çokları için sürprizdi. Zira Çin’de son yıllarda Huawei üzere yerli üreticilerin telefonları popülerleşiyordu ve Clubhouse sadece iOS aygıtlara yüklenebiliyordu.
Çin’in Clubhouse’u yasakladığına dair resmi bir açıklama olmasa da Çin’in denetimindeki toplumsal medya sitesi Weibo’da bugün 100 binden fazla kişi #ClubhouseYasaklandı etiketiyle paylaşım yaptı.
Bir müddet sonra o etiket de sansürlendi.
Çin’in milletçi çizgideki gazetelerinden Küresel Times uygulamanın Çin’de tabir özgürlüğünü savunanlar için bir fırsat olduğu telaffuzunun gerçeği yansıtmadığını belirterek uygulamanın “Çin aykırısı propaganda için kullanılacağına dair kaygılar bulunduğunu” öne sürmüştü.
BBCNisan’da piyasaya sürülen uygulama son birkaç haftaya kadar ABD’deki teknoloji çalışanları, teknoloji gazetecileri ve ünlüler yavaşça büyüdükten sonra son birkaç haftada popülerliğini artırdı.
Uygulama Boğaziçi Üniversitesi’ndeki protestolar sırasında Türkiye’de de popülerleşmiş, uygulamada yayın yapan dört kişi gözaltına alınmıştı.
Mayıs ayında 100 milyon dolar biçilen şirketin günümüzde 1 milyar dolar kıymetine ulaştığına yönelik kestirimler bulunuyor.
Cumhuriyet
