Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonları (İYE) kalıcı böbrek hasarına neden olabilir. Uzmanlar, “Son yıllarda ateşli çocuklar ortasında en sık görülen bakteriyel kaynaklı enfeksiyon olarak tanımlanan idrar yolu enfeksiyonu sıklığı yüzde 4.5- 7.5 ortasında değişmektedir. Çocukluk çağında geçirilen ve kâfi tedavi almamış İYE ileride hipertansiyon, gebelik komplikasyonları, böbrek hastalıkları hatta böbrek kaybına kadar gidebilen önemli sonuçlara neden olabilir” ihtarında bulundular.
KUSMA VE AĞRI
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Banu Güngör, İYE’nin görülme sıklığının yaşa ve cinsiyete nazaran değişkenlik gösterdiğini anımsattı. İdrar yolu enfeksiyonunda klinik bulguların hastanın yaşı ve enfeksiyonun lokalizasyonuna nazaran değişkenlik göstereceğini belirten Güngör, “Yeni doğanda kilo alımında yavaşlama, ateş, iştahsızlık, huzursuzluk, kusma, karında ağrı üzere spesifik olmayan bulgular verir. Tuvalet eğitimi almış çocuklarda ise ağrılı ve sık idrar yapma, idrar kaçırma üzere bulgular mevcuttur. Çocuklar çağında geçirilen ve kâfi tedavi almamış İYE, ileride hipertansiyon, gebelik komplikasyonları, böbrek hastalıkları hatta böbrek kaybına kadar gidebilen önemli sonuçlara neden olabilir” dedi.
RENGE DİKKAT
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Hasret Balcı Ekmekçi ise üniversite-sanayi işbirliği kapsamında geliştirilen ve bakteriyel kaynaklı idrar yolu enfeksiyon tespitinde bir ön tarama testi olarak kullanılması öngörülen akıllı bebek bezinin iki başka katmanına emdirilmiş 2 farklı solüsyonun bulunduğunu söyledi. Ekmekçi, “Enfekte idrarda bulunan gram (-) bakteriler, nitratın nitrite dönüşümüne neden olur ve oluşan nitrit bezin katmanlarına özel sistemlerle uygulanan bu solüsyonlar ile tepkiye girerek bezin dış katmanında görülen pembe renk oluşumuna neden olur. Pembe rengin oluşumu idrar yolu enfeksiyonunu gösterir” diye konuştu.
AKILLI BEZ ÜRETİLDİ
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa ve özel bir firma tarafından yürütülen üniversite-sanayi işbirliği ile geliştirilen “akıllı bebek bezi” sayesinde bebeklerde idrar yolu enfeksiyonları tespit edilebiliyor. Bezin yüzeyine yerleştirilen özel solüsyon renk değiştirerek idrar yolu enfeksiyonu olup olmadığını gösterecek. Akıllı bez çalışmaları Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Banu Güngör ve Tıbbi Biyokimya Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Hasret Balcı Ekmekçi tarafından 3 yıl süren çalışma sonucu ortaya çıktı. “Akıllı bez” üretme fikrinin ortaya çıktığını belirten firmanın CEO’su Özcan Arkan, şunları kaydetti: “4 sene evvel böbrek anomalisi nedeniyle daima idrar yolu enfeksiyonu geçiren yeğenimin durumu bizi bu eseri üretmeye itti. Çocuk daima idrar yolu enfeksiyonu geçiriyor ki bunların birçok belirti göstermiyor yahut kimileri geç fark ediliyor. Bu sebeple çocuğun bir böbreğinde yüzde 80’e varan fonksiyon kaybı mevcuttu. Hekimler ‘erken fark edilseydi durum öbür olabilirdi’ dediler. Günde çocuğun idrarıyla 4-5 sefer buluşan bir eser olan bebek bezi üretiyoruz, ‘neden bununla idrar tahlili yapamayalım’ dedik. Bu katiyen doktorlarımızın yahut laboratuvar testlerinin alternatifi değildir. Sıhhat sisteminin yükünü hafifletmeyi, hekimlerimizin süratli teşhis koymasına yardımcı olmayı hedefliyoruz.”
Cumhuriyet
