Covid-19’a eşlik eden nörolojik bulguların hayli yaygın olduğunu söz eden Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Nejla Çabuk, “Baş ağrısı, baş dönmesi, şuur bulanıklığı, bilişsel bozukluklar, uykusuzluk, dengesizlik, tat ve koku kaybı, kas ağrısı ve güçsüzlük Covid-19 enfeksiyonunda rastlanan en önemli nörolojik bulgulardır. Covid-19’un gösterdiği nörolojik bulgular, virüsün hem merkezi hem de periferik hudut sistemini etkilediğini göstermektedir. Bu bulguların yanı sıra beyin işleyişinin bozukluğu, beyin enfeksiyonları ve inme üzere nörolojik hastalıklar da görülen semptomlar ortasındadır. Nörolojik belirtiler ortasında en sık görülen rahatsızlık baş ağrısıdır. Avrupa merkezli bir çalışmada, Covid-19 geçiren hastalarda baş ağrısının hastalık semptomlarının yaklaşık yüzde 70’ini oluşturduğu gözlenmiştir. Bu nedenle, daha evvel besbelli olmayan ve birinci kere yaşanan şiddetli baş ağrılarının öteki yaygın belirtiler olmaksızın Covid-19 işaretçisi olabileceği düşünülmektedir‘’ diye konuştu.
COVİD SONRASINDA DA NÖROLOJİK SEMPTOMLAR GÖRÜLEBİLİR
Hastalığın önemli seyrettiği olaylarda bilişsel bozukluğun yaygın olarak görüldüğünü söyleyen Dr. Nejla Çabuk şu tabirleri kullandı:
‘’Bu tesir hastanın yaşıyla ya da hastalıktan evvelki durumuyla da ilgili değildir. Ayrıyeten diyabet, yüksek tansiyon, kronik akciğer hastalığı olanlarda ya da obezite üzere yüksek risk faktörlerine sahip hastalarda, Covid-19 sırasında inme görülme oranı bu risk faktörlerini taşımayanlara nazaran daha yüksektir. Covid-19, ateş, nefes darlığı, öksürük üzere teneffüs sistemi bulguları olmaksızın nörolojik semptomlarla da ortaya çıkabilmektedir. Hastalığa yakalanmadan evvel rastgele bir nörolojik belirti göstermeyen bireylerde, enfeksiyondan sonra ortaya çıkan nörolojik bulgular, hastalık geçirildikten uzun müddet sonra da görülmeye devam edebilmektedir. Covid-19 geçiren hastaların yaklaşık yüzde 10 ila yüzde 20’sinde Uzamış Kovid (Long Covid)’e rastlanmaktadır. Uzamış Kovid bulguları gösteren hastalarda koku alma duyusunun enfeksiyon geçirdikten birkaç ay sonra bile devam ettiği görülmektedir.”
TEDAVİ SİSTEMLERİ
Nörolojik hastalıkların neden olduğu belirtileri azaltmaya yönelik tedavilerin mevcut olduğunu belirten Dr. Çabuk, “Covid-19 ile bağlantılı nörolojik bulgulardan en sık rastlanan baş ağrısı için denetimli ağrı kesici tedavisi tabip tarafından uygulanır. İnme, Guillain-Barré sendromu üzere Covid-19 ile bağlantılı tedaviler de tekrar hastanede uzman nörologlar tarafından uygulanmaktadır. Tat ve koku kaybına yönelik bir tedavi uygulanmamakla bir arada, bilhassa ‘Uzamış Kovid’ hikayesi olan bireylerde keskin kokularla koku duyusu eğitilebilir. Bunun için limon, karanfil üzere kokular önerilir. Covid-19 hiçbir teneffüs yolu enfeksiyonu tesiri göstermeksizin sırf nörolojik bulgularla da ortaya çıkabilir. Bu durumda da tedavi edilmesi, denetim altına alınması ve bulaşın önlenmesi için teşhis edilmesi ehemmiyet arz eder. Teneffüs yolu rahatsızlığınız olmaksızın, daha evvel yaşamadığınız çeşitte şiddetli bir baş ağrısı şikayetiniz varsa, Covid-19 enfeksiyonu geçiriyor olabilirsiniz. Baş ağrısı dışında yorgunluk, şuur bulanıklığı, tat ve doku kaybı üzere belirtiler göstermeye başladığınızı düşünüyorsanız vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşuna başvurulmalı’’ tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet