Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Kısmı Kardiyoloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Türk Kardiyoloji Derneği Idare Şurası Üyesi Prof. Dr. Bülent Memnun, Avrupa Kardiyoloji Cemiyeti (ESC) 2019 sonuçlarına nazaran, Türkiye’nin obezite sıralamasında Avrupa’da birinci sırada, bu çalışmaya katılan ülkeler içerisinde Mısır ve Libya’dan sonra üçüncü sırada yer aldığını lisana getirerek, bayanlarda durumun daha makus olduğunu, kalp damar hastalıkları açısından en yüksek risk kümesini oluşturan diyabet oranlarında benzeri sıralama görüldüğünü aktardı.
Kalp damar hastalıklarının ilaç tedavileri konusunda kıymetli adımlar atıldığına değinen Memnun, başta diyabet, hipertansiyon ve kalp yetersizliği olmak üzere kalp damar hastalıkları konusunda son 10 yıl içerisinde yeni girişimsel metot ve medikal tedavi casusları geliştirildiğini ve hastalıklarla çabayı kolaylaştırdığını anlattı.
“RİSK FAKTÖRLERİNİN TÜMÜ DEĞİŞTİRİLEBİLİR DAVRANIŞSAL VE METABOLİK RİSK FAKTÖRÜ”
Prof. Dr. Bülent Keyifli, Türkiye’nin genç nüfusa sahip olsa da inme açısından Avrupa ülkeleri ortasında yaşa nazaran yüksek sayılabilecek bir orana sahip olduğunu belirterek, “İnme de kalp ve dolanım sistemi hastalıklarından biridir ve en kıymetli risk faktörü atriyal fibrilasyon denilen, en sık karşılaştığımız kronik bir kalp ritim bozukluğudur. İnmenin önlenmesinin birinci adımı değiştirilebilir risk faktörlerinin en az indirilmesidir ki bunlar içerisinde en değerlileri sırasıyla, hipertansiyon, diyabet, obezite, kan lipidlerinde yükselme (dislipidemi) gelmektedir.” diye konuştu.
Tümünün hayat şekli değişiklikleri ve ilaç tedavileriyle düzeltilebildiğini vurgulayan Keyifli, şu bilgileri paylaştı:
“Güçlü bilimsel ispatlar total kalp ve damar riskinin azaltılmasının sonucunun kalp krizi ve inmeyi önlediğini göstermiştir. Günümüzde atriyal fibrilasyonu olan hastalarda inmenin önlemesinde ve tekrarlarının engellenmesinde güçlü yeni oral antikoagulan denilen, halk ortasında kan sulandırıcılar olarak bildiğimiz casusları çok daha inançlı ve faal formda kullanmaya başladık. Obezite, diyabet, hipertansiyon ve sigara alışkanlığı… Bu sıraladığım risk faktörlerinin tümü değiştirilebilir davranışsal ve metabolik risk faktörüdür. Son yıllarda üzerinde çok sık konuşulan gerilim de artık temel risk faktörlerinden biri olarak kabul edilmiş ve risk skalaları içerisinde yer almıştır. Risk faktörlerinin tahminen de en başında tütün kullanımı gelmektedir ve bağlantılı riskler yalnızca direkt kullanımla değil pasif içicilikle de irtibatlıdır.”
“SAĞLIKSIZ BESLENME VE TUZ TÜKETİMİ EN DEĞERLI SORUNLARDAN İKİSİ”
Keyifli, sigara kullanımıyla kalp damar hastalıklarına bağlı mevt oranlarının nerdeyse 2 kat artığını ve bırakılmasından sonra oranın yıllar içerisinde azaldığını lisana getirerek, şöyle devam etti:
“Elektronik sigara kullanımında risk faktörü olduğu ayrıyeten gösterildi. Ülkemizin değerli öbür risk faktörü ise yetersiz fizikî aktivitedir. Haftada 150 dakika orta derecede fizikî aktivitenin iskemik kalp hastalığı riskini yüzde 30, diyabet riskini yüzde 27 oranında azalttığı saptandı. Ayrıyeten kilo kaybı, kan şekeri ve kan basıncı denetimini artırdığı, kan yağlarında insülin hassaslığında düzelmelere neden olduğu belirlendiğinden tesiri artarak devam eden bir faktördür. Nizamlı idmanın gerilime karşı da katkı sağladığını gösteren çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Birebir vakitte sıhhatsiz beslenme ve tuz tu¨ketimi ülkemizdeki en değerli sorunlardan ikisidir. SALTurk çalışmasına nazaran, ülkemiz yaklaşık 15 gramlık günlük tuz tüketimi ile dünyada birinci sıralarda yer almaktadır. Dünya Sıhhat Örgütü günlük tuz tüketimini 5 gram ile sınırlamıştır. Bu amaca ulaşabilirsek erişkinlerin her üçünden birinde izlediğimiz hipertansiyon ve buna bağlı kalp damar hastalıkları ve bilhassa inme ve kronik böbrek hastalıkları oranlarımızı ise büyük ölçüde azaltmış ve denetimini sağlamış oluruz.”
“EN BÜYÜK GLOBAL YÜK”
Kalp hastalıklarının gerçek tedavi edilmemesi halinde başta iskemik kalp hastalıkları olmak üzere tüm kalp hastalıkları, kalp yetersizliği, inme ve mevt üzere değerli sonlanım noktalarının yanında, depresyon, demans, ömür kalitesinde ve uyku niteliğinde bozulma üzere problemlerle hem kişiyi hem de bakmakla yükümü olan ailesini etkilediğini anlatan Memnun, kalp hastalıklarının hala en kıymetli global yük olduğuna dikkati çekti.
Keyifli, hastaya yalnızca belli hayat biçimi değişiklikleri sunmak yerine bunların etkin biçimde planlanması, hastanın eğitimi, programa ahengi ve takibi üzere birçok planlama gerektiğini vurgulayan Memnun, “Sağlıklı bireylerde ise birinci nokta risk kümelerinin saptanarak erken rehabiltasyon ve seçilmiş hasta kümelerinde ise esirgeyici tedavilerin erken başlanmasıdır. Bugün elde edilen bilgiler ışığında, örneğin hipertansiyon tedavisinin erken yaşta başlanmasının ilerde oluşan berbat sonuçları önlemede en faal adım olduğu saptandı.” dedi.
“BU PERIYODUN İKİNCİ TESIRI KALP DAMAR HASTALARININ HASTANEYE GELMEKTEN ÇEKİNMESİ”
Türk Kardiyoloji Derneği Idare Heyeti Üyesi Prof. Dr. Bülent Keyifli, bugüne kadar paylaşılan bilgiler ışığında Covid-19’dan en çok etkilenen ve vefat oranı en yüksek seyreden kümenin bilinen kalp ve damar hastalıkları olan 65 yaş üzerindeki erişkinler olduğunun altını çizerek, “Buna ilaveten eşlik eden kalp damar hastalıkları, hipertansiyon ve diyabet şahısları virüse karşı daha hassas kılmakta bu bireylerdeki berbat sonuçlar ve vefat oranları artmaktadır. Bu nedenle bu hasta kümesine genel kıymetler konusunda daha hassas olmaları, kullandıkları ilaçlarda doktor denetimi dışında değişiklik yapmamaları (Bu mevzuda en hoş örnek, bilhassa salgının başlangıcında suçlanan kimi tansiyon ilaçlarının ilaçların son devirdeki datalarla mümkün olumlu tesirleri saptandı), yıllık influenza ve zatürre aşılarını yaptırmalarını öneririm.” diye konuştu.
“ÖLÜM VE MAKÛS SONUÇ ORANLARINI ARTIRMAKTADIR”
Virüse yakalanan şahıslarda kalp ritim bozuklukları, akciğer damarlarında tıkanmalar, kalp kası enfeksiyonu üzere teneffüs yolları dışında tesirlerin saptandığını aktaran Keyifli, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Aktif hastaların ve iyileşenlerin kesinlikle kardiyoloji denetimi yaptırmaları gerekmektedir. Bu devrin ikinci tesiri ise kalp damar hastalarının hastaneye gelmekten çekinmeleri nedeniyle yapılması gereken denetimlerden kaçınmaları yahut kıymetli akut belirtileri olmasına karşın hastaneye gelmemeleri olmuştur. Bu nedenle iskemik kalp hastalıkları ve kalp krizi, akut kalp yetersizliği üzere acil müdahale gerektiren durumlara müdahale zamanlamasında geç kalınmakta, bu da vefat ve berbat sonuç oranlarını artırmaktadır. Bu nedenle bilhassa göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılma üzere değerli belirtileri olan bireylerin vakit kaybetmeden en yakın sıhhat kuruluşuna başvurmalarını öneririm.”
Cumhuriyet
