Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın “2019 Umum Faaliyet Raporu”, 2019 bütçesinde yapılan harcamaların neden maksatları tutulmadığını ortaya koydu:
– Cari aktarımlar için öngörülen 391.3 milyar lira ödenek eklemelerle 402.2 milyar liraya çıkarıldı. Gerçekleşme 400.3 milyar lira oldu. Raporda, “görev zararları, Kaynak yardımları ve hanehalkına yapılan transferler”e dikkat çekildi.
VAZIFE ZARARI ÇOK
– Hizmet zararlarına yönelik aktarımlar için 79.6 milyar lira ödenek öngörüldü. Gerçekleşme ise 91.3 milyar lira oldu. Maksadın tutmamasının, patronlara sağlanan 5 puanlık sigorta prim indirimleri ile taban fiyattaki artış nedeniyle toplumsal güvenliği olmayanların sıhhat prim ödemelerinin artmasından kaynaklandığı belirtildi.
– Kaynak yardımları ödeneği 130.5 milyar liraydı. Gerçekleşme 136.2 milyar lira oldu. Artışla ilgili nedenler arasında Karayolları Umumî Müdürlüğü’ne yapılan garanti ödemeleri de sayıldı.
– Hanehalkına yapılan aktarımlar için 58.9 milyar lira ödenek öngörülmüşken, 62.1 milyar lira harcama yapıldı. Rapordaki şu vurgu dikkat çekti: “Karayolları Umum Müdürlüğü’nün yap-işlet-devret modeli ile yürütülen girişimlerde ödeme periyodunda yapılan değişiklik ve kimi kısımlarının planlanan tarihten evvel trafiğe açılması. Bunun yanı sıra Avrasya Tüneli için araç geçişlerine bağlı olarak yapılan garanti ve ek ödemeleri de artışta tesirli oldu.
KAYNAK TAAHHÜDÜ
– Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy-Akyazı ve Kınalı-Odayeri kısımlarının dış finansmanı için Kaynak, 4.4 milyar dolarlık borç üstlenim taahhüdü sağlandı. Böylelikle “kamu-özel kol işbirliği” ile yürütülen girişimler için verilen taahhüt, 2019 ahir 17.2 milyar dolara ulaştı. l ANKARA
MERKEZ BANKASI KURTARDI
Geçen yıl bütçe gelirleri 880.3 milyar lira hedeflenirken, 875.2 milyar lirada kaldı. 756.4 milyar liralık vergi geliri gayesi ise 673.8 milyar TL ile amacın yüzde 10.9 altında gerçekleşti. Düşmeye münasebet olarak vergi indirimleri, petrol ve doğalgazdaki eşel mobil sistemi, otomotiv kolunda yaşanan daralma da gösterildi.
Öte yandan bütçe vergi dışı gelir gerçekleşmeleri yekununun 106.2 milyar TL öngörülmüş iken,173.8 milyar TL ile maksadın yüzde 63.6 üzerinde gerçekleştiğine dikkat çekildi. Raporda, “2019 yılının 2. yarısında Merkez Bankası yedek akçelerinin umum bütçeye aktarılması vergi dışı gelirler açısından en büyük katkıyı yapmıştır” denildi. Geçen yıl Merkez Bankası’nın 40 milyar liranın üzerindeki yedek akçesi bütçeye aktarılmıştı. l ANKARA
Cumhuriyet
