Türkiye’nin Karadeniz’de bulduğu 320 milyar metreküplük doğalgaz rezervini pahalandıran, daha evvel Karadeniz’deki sondaj faaliyetlerine katılmış olan Petrol Mühendisi Tarık Öztürk, “Tek bir kuyuyla rezerv iddiası yapılamaz. Daha fazla kuyu kazıp gerçek rezerv belirlenerek fizibilite yapılacak. Sonra karaya getirme maliyetleri de hesaplanacak. Hepsi ekonomik olursa 5-7 yılda çıkarılır. Lakin 2023’e de yetiştirmek mümkün. Olmaz diye bir şey yok” dedi.
2009-2013 tarihleri ortasında Karadeniz’deki faaliyetlerde misyon alan Öztürk, Radyo Sputnik Akşam Postası’na şunları söyledi:
“Bugün aldığımız haber sondaj çalışmalarının birinci sonucu olarak değerlendirebileceğimiz bir haber. Burada alınan bilgiler sonucu birtakım rezerv kestirimleri yapılır. Buna mümkün rezerv diyebiliriz. Akabinde yapılacak geliştirme çalışmalarıyla yani eski sismik dataların tekrar düzenlenmesi, yeni kuyuların kazılmasıyla bugünkü bahsettiğimiz rezerv sayısı daha şimdiki, daha hakikat bir kanıtlanmış rezerv sayısına çevrilecektir. Daha sonrasında da elde edilen bu sayı doğrultusunda da buradaki hidrokarbon üretilip üretilmeyeceği yani mevcut lokasyonundan karaya getirmenin maliyeti bunlar da göz önüne alınarak planlama yapılacaktır. Bu planlama sonucunda da belirlenen müddet zarfında da bu kaynağın iktisada kazandırılması gerekiyor. Dünyadaki örneklerine baktığımız vakit 5 ile 7 yıl genel olarak bu çeşit projelerde birinci keşiften son üretime kadar geçen mühlet olarak söyleyebiliriz.”
‘PETROL FİYATLARI DÜŞÜK, ARTIK MALİYETLER DAHA ÖNEMLİ’
“Tek bir kuyuyla verebileceğimiz rezerv sırf olası rezerv olabilir. Daha fazla kuyu kazıp, mevcut rezervin sınırlarını belirleyip gerçek kanıtlanmış rezerv sayısına ulaşılabilirse şayet daha sağlıklı fizibilite tahlilleri yapılabilir gaz konusunda. 2009 – 2013 yıllarından bahsedeyim. O devirde gerek petrol fiyatları 130- 150 varillere vurduğu için bölümde fiyat çılgınlığı vardı o periyotlarda. Günlük operasyon maliyeti her şey dahil işçi, gemi ve öbür yan hizmetleri de dahil ettiğiniz vakit 1 milyon doları buluyordu. Günümüzde petrol fiyatları 45 dolar düzeylerinde. Kesimde uzun yıllardır kiriz var düşük petrol fiyatları hasebiyle. Çalışana, ekipmana, gerece daha ucuz ve daha kolay. Yerli işçi çalıştırabilirsiniz, ekipman kiralamak yerine satın alabilirsiniz. Maliyet avantajı tabi ki var. Geminin maliyetini bilemiyorum lakin evvelden bir kuyunun 150- 200 milyon dolara mal olması olağan karşılanırdı derin deniz operasyonlarında dünyanın neresinde kazarsanız kazın.”
Cumhuriyet
