Halk ortasında varis olarak bilinen venöz yetmezlik, kapalı alanlarda hareketsiz hayatın arttığı kış aylarında daha çok kendini gösteriyor. Covid-19 salgını nedeniyle iş hayatında kıymetli ölçüde meskenden çalışma sistemine geçilmesi ve sıkça uygulanan sokağa çıkma yasakları hareketsizliği ve buna bağlı varis oluşumlarını beraberinde getirebiliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Semih Barlas, “Venöz yetmezlik tedavi edilmediğinde, bacak damarlarında pıhtı oluşumuna taban hazırlayabilir. Böylesine bir pıhtı, ister bacağımızın en iç kısımlarında yer alan ana damarlarda, isterse daha yüzeysel damarlarda olsun, bulunduğu yerden kopacak olursa, birinci ulaşacağı amaç akciğerlerdir. Buna pulmoner emboli (akciğer içinde pıhtı) ismi verilir. Pulmoner emboli, çok önemli bir tablo olup yaşamsal risk yaratır” dedi.
HAREKETSİZLİK, RİSK NEDENİ
Prof. Barlas, venöz yetmezliği ve tedavi metotlarını anlattı. Barlas, bedenimizdeki kirli kanı, kalbe ve akciğerlere, temizlenmek üzere taşıyan venler (toplardamar) bulunduğunu anımsatarak “Bacak venleri, bu vazifelerini, aşağıdan üste, yani yerçekiminin bilakis gerçekleştirdiklerinden, içlerinde tek taraflı olarak çalışan kapakçıklar bulunmaktadır. Bu kapakların bozulması ve geriye kaçırmasına venöz yetmezlik denir. Venöz yetmezliğin belirtilerine de varis ismi verilir” diye konuştu. Pandemi devrinde beşerler tercihen yahut mecburî olarak hareketlerini kısıtlamak durumunda kaldıklarını anımsatan Barlas, uzaktan çalışma sistemi, sokağa çıkma yasakları ve kış aylarının doğal ömür stili bir ortaya geldiğinde insanların vakitlerinin büyük kısmını kapalı alanlarda hareketsiz geçirdiklerini, bunun da venöz yetmezliğe davetiye çıkarabildiğini söyledi. Barlas, “Hareketsiz kalındığında bacaklardaki venlerin (toplardamarların) içinde bulunan kapakların çalışması bozulabiliyor, baldır adalesinin venler üzerindeki masaj tesiri azalabiliyor ve buna ek olarak gerçekleşen kilo artışı venöz yetmezliğe ve varislere yol açabiliyor” diye konuştu.
HUZURSUZLUK HİSSİ
Venöz yetmezliğin teşhisinde bireylerin bu mevzuda şuurlu olmasının çok değerli olduğunu lisana getiren Barlas, “Ayak bileklerindeki şişlik yahut çorap lastik izi, kılcaldan kalına yanlışsız farklı çaplarda olabilen damarların bacaklarda farkedilmesi, huzursuzluk hissi, birinci belirtilerdir. Bu türlü durumlarda bir kalp damar cerrahıyla şikayetler paylaşılmalı, bacak muayene edilmeli ve venöz dopler ismi verilen çok detaylı bir bacak ultrason incelemesi yapılmalıdır” değerlendirmesini yaptı. Venöz yetmezlikle her yaşta karşılaşılabileceğini kaydeden Barlas, özetle şunları lisana getirdi: “Çeşitli araştırmalarda, bayanlarda varis görülme sıklığının yüzde 70-80’lerde, erkeklerde ise yüzde 30-40’larda olduğu gösterilmiştir. Venöz yetmezlik tedavi edilmediğinde, bacak damarlarında pıhtı oluşumuna yer hazırlayabilir. Böylesine bir pıhtı, ister bacağımızın en iç kısımlarında yer alan ana damarlarda (derin venöz trombüs-DVT), isterse daha yüzeyel damarlarda olsun, bulunduğu yerden kopacak olursa, birinci ulaşacağı maksat akciğerlerdir. Buna pulmoner emboli (akciğer içinde pıhtı) ismi verilir. ”
Cumhuriyet
