Dünya Alzheimer Ayı kapsamında Demant Türkiye tarafından düzenlenen “İşitme Sıhhati Buluşmaları” bilgilendirme toplantısı, Türkiye Alzheimer Derneği Idare Konseyi Üyesi Prof. Dr. Barış Topçular ve İstanbul Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Ataş sözcülüğünde gerçekleştirildi.
Toplantıda konuşan Prof. Dr. Barış Topçular, demansın, zihinsel marifetlerin hastalık nedeniyle zayıflaması durumu olduğunu aktardı.
Topçular, dünyada 50 milyon civarında demans (bunama) hadisesi görüldüğünü lakin bu sayının 2050 yılında 152 milyona çıkmasının öngörüldüğünü tabir etti.
EN SIK GÖRÜLEN SIHHAT SORUNLARI ORTASINDA
Süratle yaşlanan toplumlarda, alzaymır ve başka demans hastalıklarının en sık görülen sıhhat sorunları ortasında yer aldığına işaret eden Prof. Dr. Topçular, şu bilgileri verdi:
“Alzaymır hastalığı, demans hastalıklarının yaklaşık üçte ikisinin sorumlusudur ve dünyada her 3 saniyede bir hastaya demans teşhisi konuluyor. Başta alzaymır olmak üzere öbür pek çok demansa erken periyotta teşhis konulamamaktadır. Unutkanlık ve öbür zihinsel yakınmalar ile gelen hastalar kesinlikle ayrıntılı bir biçimde muayene edilmeli ve gerekirse ayrıntılı testler yapılmalıdır. Erken teşhis, hasta ve hasta yakınlarına gerekli takviyenin verilmesi, toplumsal ve hukukî düzenlemelerin yapılması, uygun tedavilere başlanması için büyük kıymet taşımaktadır.”
Prof. Dr. Topçular demansın önlenebilir nedenlerine de değinerek, tıp yayınlarından Lancet mecmuası tarafından haziran ayında açıklanan araştırmayı hatırlattı.
İşitme sıhhatinin demansın önlenebilir nedenleri ortasında birinci sırada yer aldığını aktaran Prof. Dr. Topçular şöyle devam etti:
“Yapılan çalışmaya nazaran, tedavi edilmeyen işitme kaybı, erken yaşta (45 yaş öncesi) eğitimin az olması, orta yaşta (45-64 yaş arası) hipertansiyon, obezite, işitme kaybı, travmatik beyin hasarı ve alkol, ileri yaşta ise (65 yaş sonrası) depresyon, diyabet, fizikî hareketsizlik, sigara içme, toplumsal izolasyon ve hava kirliliği üzere faktörler, yaş kümelerine eşlik eden değiştirilebilen risk faktörleri ortasında yer alıyor. Erken teşhis ve tedaviyle işitme kaybı ve yol açtığı toplumsal izolasyon ile depresyondan kaynaklanan demans riskini yüzde 16 dolayında azaltmak mümkün olabiliyor.”
60 YAŞ ÜSTÜNE İŞİTME TESTİ UYARISI
Prof. Dr. Ahmet Ataş da işitmenin sırf kulaklar yoluyla gerçekleştiği üzere yaygın bir yanılgı olduğunu lakin sesten mana çıkarma misyonunun beyne ilişkin olduğunu belirtti.
İşitme aygıtlarının sesin doğal olarak işlenmesine yardımcı olmak için beyni gerçek bilgi ile desteklemesi gerektiğini aktaran Ataş, şunları kaydetti:
“İşitme kaybı olduğunda beynin sesi manalandırmak için harcadığı daha fazla gayret, daha süratli bilişsel gerileme ve daha süratli beyin hacmi küçülmesi üzere çeşitli sonuçlara yol açabilir. Beyne tam ses girdisi sağlayamamak, önceliği görsel ihtarlara kaydırdığından beynin fonksiyonlarını yine düzenlemesine bile neden olabilir. Müdahale edilmeyen işitme kaybının ve beyin için sonuçlarının toplumsal izolasyon ve depresyon, değerli ölçüde artan bunama riski ve düşmeye bağlı yaralanma olaylarına neden olduğuna dair net deliller var.
İşitme kaybının yarattığı toplumsal izolasyon ve depresyon birleşince işitmenin demans üzerindeki yükü yüzde 16’lara kadar çıkıyor. Bu alanda işitme aygıtlarındaki teknoloji artık çok gelişti. Aktüel işitme aygıtı teknolojileri, kulaktan çok beynin işitmesi için çalışmakta. Burada kıymetli olan bir başka konu da 60 yaş üstü bireyler için işitme testlerinin yıllık olarak yaptırılması. Şayet bir işitme kaybı varsa bir an önce teşhisin konulması ve tedaviye başlanması demansın önüne geçebilmede büyük kıymet taşıyor.”
Cumhuriyet
