CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, “Covid-19 salgınının birinci görüldüğü andan itibaren, hekiminden hemşiresine, hastabakıcısından memuruna, paklık görevlisinden filyasyon takımlarına, başhekiminden aile doktorlarına kadar sıhhat sistemi içinde yer alan tüm sıhhat çalışanları, salgınla gayrette hayati bir rol üstlendi. Sıhhat çalışanlarının aylardır özveri ile verdiği gayretin sonu mevt olmamalı” dedi.
Sıhhat çalışanlarının problemlerinin Covid-19 salgınında daha da arttığını ve iktidarın buna seyirci kaldığını söyleyen Ünal Demirtaş, önergesinde şunları söz etti:
“SAĞLIKÇILAR SAVUNMASIZ BIRAKILDI”
“SALGIN BÜYÜYOR, SIHHAT ÇALIŞANLARININ MESELELERİ AĞIRLAŞIYOR”
Önümüzdeki kış aylarında salgının daha çok büyüyeceği ve denetimden çıkacağı beklendiğinden, şayet gerekli tedbirler alınmaz ise sıhhat çalışanlarının meseleleri da ağırlaşarak devam edecektir. Bütün bu sıkıntılar,8 aydır aralıksız ve uzun saatler boyunca insanüstü bir uğraş ile çabadan vazgeçmeyen sıhhat çalışanlarının, tükenmişlik sendromuna yakalanmalarına neden olmuştur. Bu sebeple problemlerinin çözüleceğine dair umudunu yitiren, iş randımanları düşen, ağır çalışma şartlarında en ufak bir iyileşme olmayan sıhhat çalışanları toplu halde istifa etmeye başlamıştır. Türk Tabipler Birliği tarafından son yapılan açıklamaya nazaran istifaların açılmasıyla birlikte 900 civarında sıhhat çalışanının istifa ettiği belirtilmiştir. Her geçen gün sıhhat çalışanlarının istifaları artarak devam etmektedir.
“KİŞİSEL HAMİ DONANIM MATERYALLERİ HALA EKSİK”
Tüm sıhhat çalışanları açısından salgının birinci başından bu yana lisana getirilen çok temel bir sorun, ferdî hami donanım gereçlerinin nitelik ve sayı olarak yetersizliğidir. Bu bahiste yaşanan problemler sendikalar, meslek odaları ve sıhhat çalışanları tarafından tekraren lisana getirilmiş lakin tahlili bir türlü sağlanamamıştır. Her ne kadar Sıhhat Bakanlığı tarafından şahsî gözetici donanım gereçleri konusunda bir sorun ve eksiklik yaşanmadığı söz edilse de Genel Sıhhat -İş, SES, üzere sendikaların, Türk Tabipleri Birliği, İstanbul Tabip Odası ve Ankara Tabip Odası üzere meslek odalarının açıklamalarına nazaran, Türkiye’nin bir çok sıhhat kuruluşunda, sıhhat çalışanları için kâfi sayıda ve nitelikte ferdî hami donanım materyali bulunmamaktadır. İstanbul Tabip Odası tarafından pandeminin ikinci ayında, İstanbul’daki Kamu Hastaneleri ortasında yapılan ankete katılan hekimlerin %14.4’ü ferdî esirgeyici ekipmanlarını kendi imkanları ile temin ettiğini belirtmiştir. Bilhassa kış aylarının yaklaştığı bu devirde daha fazla kapalı ortamlarda bulunulacağı, soğuklar nedeniyle grip ve öteki hastalıkların artacağı bu nedenle de hastanelerdeki yoğunluğun daha da fazlalaşacağı düşünüldüğünde, Sıhhat Bakanlığı’nın, sıhhat çalışanlarının, ferdî gözetici donanımlarını eksiksiz bir halde temin etmesi gerekmektedir.
“SARAYA TEST VAR, SAĞLIKÇIYA YOK”
“RİSK KÜMESİNDEKİ SIHHAT ÇALIŞANI ÖNEMSENMİYOR”
Risk kümelerinde olduğu belirlenen 60 yaş üzeri, kalp-damar hastalıkları, diyabet, kronik tıkayıcı akciğer hastalığı, hipertansiyon ve kanser hastası olan sıhhat çalışanlarına özel hiçbir düzenleme yapılmamış ve tedbir alınmamış olmasıdır. Covid -19 salgını ile çaba eden sıhhat çalışanlarının korunabilmesi için toplumun her kısmında ve tüm meslek kümelerinde yapılan risk değerlendirmesi sıhhat çalışanlarına da yapılmalıdır. Bu uygulama, risk kümesinde yer almalarına karşın vazifelerini evvelce olduğu üzere devam eden sıhhat çalışanlarının hastalığa yakalanma mümkünlüğünü yükselten, adaletsiz bir uygulamadır. Bu nedenle risk kümesinde olan sıhhat çalışanlarının çalışma yer, saatleri ve başka şartları titizlikle belirlenmelidir.
“SAĞLIKÇILARA YIPRANMA HİSSESİ VERİLMELİ”
Covid -19 salgın sürecinde geçirilen 8 ayın sonunda çok büyük bir özveri ile ailelerinden, çocuklarından başka kalarak üstün bir çabayla çalışan sıhhat çalışanları fizikî olarak da, ruhsal olarak da yorgun düşmüşlerdir. Sıhhat çalışanları işte bulundukları müddette Covid-19’un yüksek bulaşıcılık riski olması, bu riskin çok fazla olduğu ortamda bulunmaları nedeniyle olağandan daha fazla dikkat ve itina göstermek zorundadır. Ailelerine hastalık taşımamak için pek çok sıhhat çalışanı bu süreci yakınlarından, sevdiklerinden uzak geçirmektedir. Bu da sıhhat çalışanlarının hem ruhsal hem de fizyolojik olarak yıpranmalarına neden olmuştur. Siyasi iktidarca, sıhhat çalışanlarının yıpranmasının önlenmesi, onların moral ve motivasyonlarının üst seviyede tutulması için gerekli önlemler ve tedbirler alınmamış ve yıpranma hissesi ile ilgili yasal düzenlemeler bugüne kadar yapılmamıştır.
“SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ÖZVERİLİ GAYRETİNİN SONU MEVT OLMAMALI”
Sıhhat Bakanlığı’nın yanlış siyasetleri nedeniyle Covid-19’a karşı adeta savunmasız bırakılan sıhhat çalışanlarının Covid – 19’a yakalanma oranlarındaki ve hayatını kaybeden sıhhat çalışanlarındaki artış korku verici seviyeye ulaşmıştır. 8 aydır salgının denetim altına alınması için hastanelerde, sıhhat ocaklarında ve filyasyon taramalarında vazife alan sıhhat çalışanlarının Covid -19 ‘a yakalanma ve bu nedenle hayatını kaybetme yüzdesi günden güne artmaktadır. Bu bahiste Sıhhat Bakanlığı’nın ıstırap bildiren açıklamalardan çok daha fazlasını yapmak hem misyonu, hem de sorumluluğudur. Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) Lideri tarafından yapılan açıklamaya nazaran hastalığa yakalanma oranı toplumda %1.2’dir. Türk Tabipler Birliği ile Türk Psikiyatri Derneği’nin yaptığı ortak açıklamada ise sıhhat çalışanlarının hastalığa yakalanma oranlarının, toplumdan 14 kat daha fazla olduğu söz edilmiştir. Sıhhat Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya nazaran; sıhhat çalışanları içerisinde Covid – 19 testi olumlu çıkan kişi sayısı 40 bini geçmiştir. Türk Tabipler Birliği tarafından son yapılan açıklamaya nazaran ise maalesef salgının başlangıcından bugüne kadar ülkemizde 54 hekim, 13 eczacı ve 53 sıhhat çalışanı olmak üzere toplamda 120 sıhhat çalışanı Covid-19 hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmiştir.
“HAYATINI KAYBEDEN SIHHAT ÇALIŞANLARI VAZİFE ŞEHİDİ SAYILMALI”
“TÜM SAĞLIKÇILAR EK ÖDEMEDEN EŞİT FORMDA YARARLANMALI”
Sıhhat Bakanı tarafından pandemi sürecinin başında “hakları ödenmez” denilen sıhhat çalışanlarının hakları, nitekim de ödenmemiştir. Sıhhat Bakanı’nca, 23 Mart’ta, döner sermaye ek fiyatlarının 3 ay boyunca tavandan yapılacağı açıklanmıştır. Öncelikle bu ödemeler tüm sıhhat kurumlarını kapsamamaktadır. Sıhhat Bakanlığı ile işbirliği protokolü olmayan üniversite hastanelerinde çalışanlar, aile sıhhat merkezlerinde çalışanlar, filyasyonda çalışanlar ek ödemelerden yararlanamamıştır. Ayrıyeten bu düzenleme yalnızca Covid-19 ile çalışan ünitelere yönelik olarak yapılmıştır. Labaratuvar, radyoloji ve öbür ünitelerde çalışanlar kapsam dışında kalmıştır. Meğer sıhhat çalışanlarının tamamının iş yükü ve hastalığa yakalanma riskleri yüksektir. Takımlı ve kontratlı çalışanlar tavandan ek fiyat ödemesinden yararlanırken, daima personel olarak çalışanlar bu ek fiyatlardan yararlanamamıştır. Üstelik kamu hastanelerin-de paklık, bilgi girişi ve güvenlik işçisi olarak çalışan daima personellerin toplu kontrat hakları da bulunmamaktadır. Pandemi sürecinde ön saflarda gayret eden sıhhat personelleri açısında daha da eşitsiz bir durum ortaya çıkmaktadır. Bir öteki eşitsiz durum da meslek kümeleri açısından yaşanmaktadır. Birebir meslek kümeleri ortasında bile ek fiyatlar açısından kıymetli farklar ortaya çıkmıştır. Ek ödemeye bağlı olarak yaşanan tüm bu ayrımcı ve eşitsiz düzenleme çalışanların motivasyonunu kırmış, çalışma barışını etkilemiştir. Bunun için öncelikle ek ödeme ölçülerinin artırılması ve artırılan ek ödemelerden de tüm sıhhat çalışanlarının vaktinde, tam ve eşit bir halde yararlanması sağlanmalıdır.
“SAĞLIKÇILAR TÜKENDİ”
Bilhassa ülkemizde ekonomik telaşlarla Covid-19 önlemlerinin gevşetilmesiyle salgında süratli bir artış yaşandığı çok açık bir halde gözlenmektedir. 8 aydır gece gündüz demeden tüm toplumun sıhhati için salgınla fedakarca çaba eden sıhhat çalışanları bu ağır ve sıkıntı çalışma şartları altında ezilmektedirler ve artık tükenmişlerdir. Bu süreçte çalışma şartlarında en ufak bir iyileştirmenin yapılmaması, moral ve motivasyonlarını yükseltecek tek bir gelişmenin yaşanmaması nedeniyle en sonunda toplumsal açıdan çok daha büyük ve altından kalkılamaz sıkıntıların yaşanacağı ortadadır.
Sıhhat Bakanlığı başta olmak üzere, hükümetin asli misyonu hayatını insan yaşatmaya adayan sıhhat çalışanlarının sıkıntısını çözmektir.
Aylardır büyük bir özveri ve fedakarlıkla çalışarak en kritik vazifelerde hayatlarını riske ederek çalışan ve önümüzdeki süreçte de çalışmaya devam edecek olan sıhhat çalışanlarının problemlerinin ve bu meselelerin tahlil yollarının tespiti, sıhhat çalışanlarının Covid-19’a yakalanmamaları için yapılacakların ve alınacak tedbirlerin belirlenmesi, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden sıhhat çalışanlarının hak sahibi yakınlarına maddi ve manevi tazminat verilmesi ve SGK tarafından aylık bağlanması, sıhhat çalışanlarının Covid–19 sürecindeki çalışma koşullarının maddi ve manevi istikametten iyileştirilerek, ek ödemelerin artırılması ve ek ödemelerden tüm sıhhat çalışanlarının vaktinde, tam ve eşit bir halde yararlanması için yapılacakların belirlenmesi maksadıyla bir meclis araştırma komitesi kurulmalıdır.
Cumhuriyet