Görür, sarsıntının ne vakit olacağını bilmenin mümkün olmadığını lakin araştırmaların 1999’dan itibaren 30 yıl içerisinde olma mümkünlüğünün yüzde 60’tan fazla olduğunu ortaya koyduğunu vurguladı.
Marmara tabanını uzunluktan boya kesen doğrultu atımlı fayın üç kola ayrıldığını anlatan Görür, İstanbul’u etkileyecek sarsıntının 70-75 km uzunluğundaki Yeşilköy açıklarında başlayıp orta Marmara çukurluğunda devam eden Kumburgaz fayında meydana geleceğini düşündüklerini belirtti.
Kilitli olan bu fayın kırıldığı takdirde 7.2 büyüklüğünde bir zelzele üretebileceğini söz eden Görür, Marmara’da en son 26 Eylül 2019’da meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki ve 11 Ocak 2020 tarihli 4.7 büyüklüğündeki sarsıntıların bu kolun garp ucunda meydana geldiğini söyledi.
Görür çok kıymetli bir ihtar yaparak ”Son zelzeleler bu kolun garp ucunda gerçekleşince şahsen ben telaşa kapıldım. Küçük de olsalar bu sarsıntıların beklenen Marmara sarsıntısını öne çekmiş olabileceğini düşünüyorum” dedi.
HÜKÜMETE DAVET: ZELZELE PARTİ TANIMAZ
İstanbul’un en az 7,2 büyüklüğünde bir sarsıntı beklediğinin altını çizen Görür, şu çağrıyı yaptı:
”Yerel başkanları ve hükümeti, yaklaşan bu tehlike önünde tedbir almaya davet ediyoruz. Zelzelede olması beklenen zararların önüne geçebilecek önlemleri almalı. Zelzele siyasi ideoloji ve parti tanımaz. Geldiğinde hepimiz zarar göreceğiz. Dua edelim de gelmeden evvel başkanlarımız akıllarını başlarına alsın ve bu afete karşı tedbir almada kenetlensinler.”
”KANALIN DAYANMASI ZOR”
Kitabında ‘Kanal İstanbul ve deprem’ konusunu munfasıl bir başlıkta inceleyen Görür, ‘çılgın projenin’ yarattığı tehdidi şöyle anlattı:
”Beklenen Marmara zelzelesi minimum 7,2 büyüklüğünde olacaktır. Bu zelzele gerçekleştiğinde Kanal İstanbul’un Küçükçekmece Gölü ile Marmara Denizi arasındaki kısmı en az 9-10 şiddetinde etkilenecektir. Bu şiddetteki bir sarsıntıya kanalın bu kısmının önemli bir hasar almadan dayanması çok zordur. Ben açıklandığı birinci günden beri Kanal İstanbul’a karşı çıktım. Karşı oluşum siyasi yahut ideolojik nedenlerden ötürü değil külliyen ilmî gerekçelerledir. Zelzele kenti olan ve büyük bir zelzele bekleyen İstanbul’da bu türlü bir girişimin yapılması son kademe risklidir.”
TÜRKİYE’DE NERELERDE ZELZELE BEKLENİYOR?
Prof. Görür, Türkiye’nin sarsıntı riski taşıyan vesair noktalarını da sıraladı. Görür ”Depremin devrini evvelden bilmemiz mümkün değil. Biz zelzele kestirimi yapmıyoruz. Sınırlı bir fay üzerinde uzun devirdir sarsıntı olmuyorsa ve fay da etkinse gerilim birikiminin arttığını düşünerek zelzeleye gebe olduğunu söyleriz” dedi.
Görür buna nazaran Kuzey Anadolu Fayı üzerinden İstanbul, Karlıova-Erzincan’ın; Şark Anadolu Fayı üzerinde Çelikhan-Erkenek, (Malatya-Maraş-Adıyaman yöresi), Kahramanmaraş-Türkoğlu’nun; Ölüdeniz fayı üzerinde Antakya civarının düşünceli olduğunu söyledi.
Kuzey Anadolu Fayı’nın güney kolunda da Bursa, İznik, Geyve yörelerinde 1700-1800’lerden beri zelzele üretmemiş faylar bulunduğunu tabir etti. Görür, Van’da 2011’deki zelzelenin gerilimi boşaltmış olmasına rağmen kentin İran hududuna giden kısımlarında hareketlilik artışı olduğunu kaydetti.
Karadeniz’de kaygı edecek bir durum olmadığını, bu yörede büyük sarsıntı beklemediklerini lisana getiren Görür, Ege’nin zelzele açısından her vakit riskli olduğunu belirtti. Görür ”Manisa yöresinde devamlı sarsıntılar oluyor. Birden fazla sefer küçük sarsıntılar. Ortamın Gediz ana fayı boyunca yavaş yavaş kayıp dönmesi, kabuğun yerleşmesi biçiminde yorumluyorum. Çok büyük tasa verici bir durum yok. İzmir de önemli bir zelzele kesimi. Nerede bir sarsıntı olsa İzmir ondan etkileniyor. Kendine has sarsıntılarının birçoklarının büyüklüğü 6’lar mertebesinde. Birçok kısa faylar. Benim kanaatime nazaran İzmir’de en fazla 6’lar mertebesinde sarsıntı olabilir.”
Kaynak: Sözcü
Cumhuriyet
