Yasal Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 3 yıldır Acil Tıp Asistan Doktoru olarak misyon yapan Dr. Ahmet Erdur, pandemi sürecinde hem hastaların hem de sıhhat çalışanlarının yaşadığı zorluklara tanıklık eden doktorlardan biri oldu.
Türkiye’de acil yoğunluğu açısından birinci sırada yer alan bir hastanede, pandemi sürecinde de faal olarak çalışan Erdur, takım arkadaşlarıyla birlikte geçirdikleri kuvvetli mesai günlerin anlattı.
Covid-19 sürecinde, hastanede öteki branşlarda misyon yapan tabiplerin kendileri büyük dayanak olduğunu belirten Erdur, bu süreçte çok fazla hasta ile ilgilendiklerini, hastaların ağır bakım ve olağan servislerde tedavilerinin gerçekleştiğini fakat bu süreci hastanede başarılı bir formda yönettiklerini söyledi.
“BASİT BİR VİRÜS ÜZERE DÜŞÜNDÜK”
Salgın birinci başladığı vakit daha kolay bir virüsle karşılaşacaklarını düşündüklerini tabir eden Erdur, “Sonuçta virüsler bizim için grip üslubu hastalıklar. Biz, soğuk algınlığı üzere insanlara bulaşabilen lakin süreksiz bir şeydir diye düşündük. Lakin bu türlü olmadı. Virüs dünyaya birinci yayılmaya başladığında biz maske takmaya başlamıştık esasen. Bundan sonraki evrelerde virüsün bulaşıcı ve ziyanlı bir şey olduğunu, çekilen sinemalarda ve testlerde gördük. Yani yaklaşık bir hafta içinde insanların bütün akciğerlerini kaplayan bir hastalık olduğunu anladık. Ağır bakımda yatan hastalarımız da bunlara örnek aslında.” diye konuştu.
“AKLIMDAN SİLİNMİYOR”
Birinci hadiselerin hastaneye mart ayının ortasında gelmeye başladığını, erişkin acil servisinde bulunan kırmızı alandaki koronavirüs hastası yoğunluğunu dün üzere hatırladığını lisana getiren Erdur, “O vakit ‘Hiç nefes alamıyorum’ diyerek gelen hastalarımız vardı. O birinci günlerdeki yoğunluk aklımdan silinmiyor. O vakit da birçok hastamızı kaybetmiştik.” dedi.
Hastaların en sık nefes darlığı, teneffüs yolu şikayeti ve göğüs ağrısı ile hastaneye başvurduğunu anlatan Erdur, “Hastada birinci evvel burun akıntısı ve halsizlik oluyor ancak ilerleyen vakitlerde virüsün akciğerde yaygın ilerlemesinden ötürü teneffüs ıstırabı gelişebiliyor. Hasta birinci geldiğinde evvel tomografi çekiyoruz. Tomografilerinde tabloyu daha net görebiliyoruz.” diyerek virüsün hastalardaki tesirlerini anlattı.
“KORONAVİRÜS BİTMEDİ, DEVAM EDİYOR”
Pandemi sürecinin tabipler açısından ağır, ruhen ve fiziken gerilimli bir devir olduğunu belirten Erdur, kelamlarına şöyle devam etti:
“Benim eşim de hekim. İkimiz de birbirimize virüs bulaştırmamak ve konuta getirmemek için ağır efor sarf ettik. Hastanede hiçbir formda maskesiz ya da özel kıyafetlerimizi giymeden dolaşmadık. Ailemizi bu süreçte görmedik. Bu süreç ister istemez bizi de bunalttı. Hekim olsak da biz de insanız. Biz de sokağa çıkma yasağına uyduk, biz de öteki tedbirlere uyduk. İki ay yalnızca konuttan işe gidip geldik. Yalnızca konutta durduk. Bunun dışında rastgele bir tatil yahut rastgele bir yere gitmişliğimiz yok. Sıkıntı bir süreç. Bu süreci devam ettirmemiz lazım zira koronavirüs bitmedi, devam ediyor. İkinci dalga şu an gündemde, tedbirleri devam ettirmeliyiz.”
“AKCİĞERLERİ 60 YAŞINDAKİ BİRİNİN AKCİĞERLERİ GİBİ”
Her yaştan hastanın hastaneye geldiğini lakin genç ve ağır seyirli hastaların kendilerini daha çok etkilediğini söz eden Erdur, bir hafta evvel hastaneye gelen ve iki aylık bebeği olan 19 yaşındaki genç bir annenin durumundan etkilendiklerini söyledi.
Erdur, “Hastayı birinci gördüğümüzde çok şaşırdık. 19 yaşında bir anne. 2 ay evvel bebeği olmuş. Lakin bir düğüne gitmiş. Sonrasında nefes darlığı şikayetiyle bize geldi. Durumu nitekim çok makus. Akciğerleri 60 yaşındaki bir insanın akciğerleri üzere. İlerleyen süreçte durumu ne olur bilmiyoruz fakat hakikaten kritik şu anda.” dedi.
Dr. Erdur, genç bir doktor olarak bu türlü bir tecrübeyi yaşıyor olmaktan duyduğu hisleri ise şu sözlerle lisana getirdi:
“Büyük bir baht mı yoksa şanssızlık mı bilemiyorum. Deneyim etmek istemediğim bir şey aslında. Çok büyük bir tehlike. Benim gördüğüm göğüs sinemalarını, tomografileri siz görseniz katiyetle koşarak uzaklaşırsınız. Rastgele bir formda yakalanmak istemiyorum bu hastalığa. Ben gencim, rastgele bir hastalığım yok, ben atlatırım diyebileceğim bir hastalık değil. 19-20 yaşındaki insanları görünce bu durumdan mutlaka uzaklaşıyorsunuz. Mutlaka herkesin daha dikkatli olması lazım.”
“RİSKİMİZ ÇOK YÜKSEK”
Sıhhat çalışanları olarak hastanede aldıkları tedbirlere de değinen Erdur, şunları kaydetti:
“Hastanede misyon yaparken 2-3 kat maske takıyoruz. Kollayıcı kıyafet ve tulum giyerek, gözlük ve siperlik takıyoruz. Eldivenlerimizi daima değiştiriyoruz. Kritik durumda olan hastalara birinci benim vazife yaptığım ünite müdahale ediyor. Teneffüs aygıtına bağlamamız gerektiğinde hasta ile yakınlaşmamız gerekiyor. Bu üzere durumlarda kendimizi korumak zorundayız. Risk çok fazla. Olağan bir konuşma sırasında oluşan riskin 10 tahminen 20 katı yani bunlardan tulum ve maskeyle korunmaya çalışıyoruz.
Tulumun içinde 1 saat bize 20 saat üzere geliyor. Terleme, nefes alamama ve boğulma hissi oluyor. Zati acil servislerimiz çok havasız ve çok fazla hastanın bulunduğu yerler. Yani yürümekte ve nefes almakta zorlanıyoruz. Bunun dışında hastaya müdahale etmemiz gerekiyor. Öteki hastaların sonuçlarına, müdahalelerine bakmamız gerekiyor. Bunlarla ilgili düşüncelerimizi biz kendi ortamızda da paylaşıyoruz. Halkın da bunu anlamasını bekliyoruz. Bu önlemleri almazsak bizim virüse yakalanma riskimiz çok yüksek. Bir günde 100-200 koronavirüs hastasına bakan doktor arkadaşım, yakalanma ihtimalinden ötürü her gün kaygı duyuyor. “
“TEDBİRSİZCE SOKAKTA YÜRÜYÜŞ YAPMAK BİLE TEHLİKELİ”
Pandeminin toplumda yayılma biçimini hastaneye gelen bir hadise üzerinden anlatan Erdur, “Genellikle hastalar, güvendikleri bir beşerle sohbet ettiklerini, maske takmadıklarını anlatıyorlar. Bir seferinde birebir apartmandan 20-30 kişi gelmişti hastaneye. Apartman toplantısı yapmışlar, apartmanda birbirlerine gitmişler yalnızca apartman içinde olalım diye ancak apartmanda 1 kişinin hasta olması kâfi bunun için. Bunun dışında düğünler, dışarıda olan şovlar, tedbirsizce sokakta yürüyüş yapmak bile tehlikeli.” dedi.
Bu devirde birçok meslektaşının koronavirüsten ötürü vefat ettiğini hatırlatan Erdur, kelamlarına şöyle devam etti:
“İki uzman hekimimiz koronavirüs geçirdi. Sıhhatlerine kavuştular lakin hala nefes darlıklarının olduğunu söylüyorlar. Akciğerde kalıcı bir hasar da bırakıyor. Vefatlar çok süratli artıyor. Halkımızın daha şuurlu daha dikkatli olması gerekiyor. Tedbirlerimizi almalıyız. Bakanlığımızın bu hususta ihtarları var, bunlara uymalıyız. Bunun dışında bu kadar hadise yaşanırken, sağlıkçılar ruhsal ve fizikî olarak baskı altındayken, sıhhatte şiddeti gündemde tutmalıyız. Bu devirde hastalanan, koronavirüse yakalanan ya da karantinada olan arkadaşların yerine de bakmak zorundayız. Bizden öteki sağlıkçı yok. Bizim yerimizi dolduracak kimse yok. Biz kendimiz dolduruyoruz. Bu sefer de daha çok çalışma saati oluyor. Bizim için bunları halkımızın görmesi, gerekiyor.”
Cumhuriyet