Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı kapsamında ‘Küresel Etraf Fonu’ finansal dayanağı ile yürütülen ‘Önemli Denizel Biyolojik Çeşitlilik Alanlarında İstilacı Yabancı Çeşitlerin Tehditlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi’nde (GEF VI Projesi) çalışmalar devam ediyor. İstilacı yabancı çeşitlerin girişlerinin engellenmesi, denetim edilmesi, yayılmasının engellenmesi, üremesinin durdurulması ve idaresi için başlatılan projede istilacı tiplere yönelik bilgiler tespit edildi.
İSTİLACI YABANCI TIP SAYISI 105’E YÜKSELDİ
Buna nazaran Akdeniz’de yabancı cins sayısı 1000’i aşarken, 2020 yılı prestijiyle Türkiye denizlerinde yabancı tıp sayısının 540’a, istilacı yabancı tıp sayısının da 105’e yükseldiği belirlendi. Karadeniz’de 28, Marmara Denizi’nde 124, Ege Denizi’nde 253 ve Akdeniz’de 413 yabancı tıp görüldü. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Muhafaza Birliği tarafından yayımlayan dünyanın en makûs 100 istilacı yabancı cinsinden 14’ü de Türkiye’de saptandı. Varlığı tespit edilen bu istilacı tipler ortasında en tehlikelileri aslan balığı, balon balığı, taşbalığı, deniz salyangozu, göçmen denizanası, çizgili yılan kedi balığı örnek gösterildi. Türkiye’de istilacı yabancı çeşitler hem sucul, hem de karasal ortamlarda ekonomik, toplumsal ve çevresel sıkıntılar meydana getirirken, global olarak biyoçeşitlilik üzerine büyük tehdit oluşturuyor.
NASIL GELİYORLAR?
Türkiye’ye akvaryumculuk, akuakültür, bahçe düzenleme, balıklandırma ve rekreasyonel gayeler üzere yollarla, Süveyş Kanalı aracılığıyla yahut gemilerin balast suyu üzere yollarla gelen istilacı yabancı tiplerle uğraşta erken teşhis, süratli kıymetlendirme ve süratli müdahale çok değerli rol oynuyor. İstilacı yabancı çeşitlerin, mahallî çeşitlerin ve ekosistemin korunması, insan sıhhati ve iktisat üzerine baskı olmaktan çıkarılması için ortadan kaldırması, denetim edilmesi, yayılmasının engellenmesi ve üremesinin durdurulması gerekiyor.
Cumhuriyet
