Efes ve Bergama’dan sonra İzmir’de dört yeni alanın daha Dünya Mirası olarak tescillenmesi ve İzmir’in dünyada en çok UNESCO Dünya Mirası Alanı’na sahip kentlerden biri olması için kentin farklı kurumları harekete geçti. Bu alandaki vizyon iştiraki çerçevesinde İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Vakfı’nın davetiyle, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri, ilçe belediyeleri ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri Bergama’da “İzmir Turizmi ve UNESCO Dünya Mirası Alanları” çalıştayında buluştu.
Sekiz bin beş yüz yıllık tarihiyle dünya uygarlıklarına istikamet veren İzmir, kültür mirasını ve eşsiz tabiatını UNESCO Dünya Mirası statüsüyle tescillemek için adım adım ilerliyor. Kentteki UNESCO alanlarının tanıtımını ortaklaştırmak için Bergama’da “İzmir Turizmi ve UNESCO Dünya Mirası Alanları” çalıştayı düzenlendi. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Vakfı’nın davetiyle düzenlenen çalıştaya İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Dışişleri Bakanlığı İzmir Temsilcisi Gökçen Kaya, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Tespit ve Planlama Dairesi Lideri Gökhan Bozkurtlar, Eski Kültür ve Turizm Bakanı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi İkinci Lider Vekili Suat Çağlayan, Bergama Belediye Lideri Hakan Koştu, Dikili Belediye Lideri Adil Kırgöz, UNESCO Türkiye Ulusal Kurulu temsilcileri, UNESCO Dünya Mirası Alan takımları, İzmir Büyükşehir Belediyesi bürokratları, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, meclis üyeleri ve akademisyenler katıldı.
UNESCO ADAY SAYISI ARTIYOR
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, çalıştayda yaptığı konuşmada ‘Dünyanın İzmir Mirası’ çalışmaları hakkında bilgi verdi. Soyer, “Benzersiz tabiatı ve 8500 yıllık tarihi nedeniyle İzmir’de üstün kozmik pahaya sahip çok sayıda kültür ve tabiat mirası bulunuyor. Aslına bakarsanız İzmir, bir bütün olarak dünyaya mirastır. Dünya uygarlıklarına istikamet vermiş eşsiz bir coğrafyadır. İzmir Vakfı ve İzmir Kalkınma Ajansı ile birlikte hazırladığımız İzmir turizm stratejisinde turizmi otuz ilçe ve 12 aya yayma gayesi koyduk. İzmir’in tüm bölgelerine uzanan UNESCO Dünya Mirası alanları ağı, bunu başarmamızı sağlayacak değerli araçlardan biri. Bu doğrultuda Kültür ve Turizm Bakanlığı başta olmak üzere İzmir’deki tüm paydaşlarla büyük bir özveri ve vizyon iştiraki içinde hareket ediyoruz. Dünyanın İzmir Mirası çalışmamız ile kentimizdeki UNESCO alanlarının sayısını ikiden altıya çıkarmayı hedefliyoruz. Öte yandan bu alanların birbirleriyle bağını sağlayarak İzmir kent markasını güçlendiriyoruz” dedi.
“UNESCO ALANLARI TURİZM POTANSİYELİ YARATIIYOR”
UNESCO Dünya Mirası kavramının evvelki yıllarda yalnızca bu alanların korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması perspektifiyle ele alındığını söyleyen Lider Soyer, 2002 yılındaki UNESCO Budapeşte Deklarasyonu ile bu durumun değişmeye başladığını vurguladı. Soyer, “Dünya mirası alanları artık yalnızca geçmişin izlerinin ve tabiatın korunduğu bölgeler değil, tıpkı vakitte yaşayan coğrafyalar olarak kabul ediliyor. Yanlışsız planlama ve uyum ile UNESCO alanlarının muazzam bir turizm potansiyeli yarattığını, o kente ve ülkeye çok değerli katkılar sunduğunu dünyadaki örneklerden biliyoruz. Dünya Turizm Örgütü’ne nazaran Dünya Mirası Alanları’nı ziyaret eden memleketler arası turist sayısı her yıl süratle artıyor. Yeni bir UNESCO Dünya Mirası alanı, yılda ortalama 1,5 milyon üzerinde turist çekebiliyor. 2016 istatistiklerine nazaran Dünya Mirası Turizmi kesimi, Birleşik Krallık’ın Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’na 5,2 milyar paundluk katma bedel sağlamış” halinde konuştu.
“ANKET ÇALIŞMASI YAPIYORUZ”
İlgili kurumların bu mevzuda büyük bir efor gösterdiğini lakin bu gayretlerin ortaklaştırılması gerektiğine değinen Soyer, “İzmir’in tüm UNESCO alanlarına ait hem fizikî, hem organizasyonel açıdan uyum ve bütüncül bir idare sağlamamız çok büyük bir muhtaçlık. Türkiye genelinde 18 UNESCO Dünya Mirası Alanı ve 83 Unesco Dünya Mirası Aday Alanı var. İzmir’de Dünya Mirası daimî listesinde Efes ve Bergama olmak üzere iki alan bulunuyor. Süreksiz listede ve müracaat kademesinde olan alanlar ise Kemeraltı, Birgi, Foça-Çandarlı-Çeşme kalelerini kapsayan Ceneviz ticaret yolu ve Gediz Deltası. Burada başlattığımız uyum sayesinde İzmir’in rastgele bir UNESCO alanına gelen turistlerin, başka miras alanlarına erişimini de sağlamış olacağız. Gelen turistlerin kuzeyde Bergama’ya, güneyde Efes’e, doğuda Birgi’ye, kent merkezinde Kemeraltı ve Gediz Deltası’na, kıyılarda ise Çeşme, Dikili ve Foça olmak üzere tüm İzmir sathına ulaşmasını kolaylaştıracağız” dedi.
“İZMİR’İN ÜNİVERSAL KIYMETİ DÜNYAYLA BULUŞACAK”
“LİSTEDE İKİ DÜNYA MİRASI OLAN TEK KENT İZMİR”
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Tespit ve Planlama Dairesi Lideri Gökhan Bozkurtlar ise “2021 yılı itibariyle UNESCO Dünya Mirası listesinde UNESCO Dünya Miras Sözleşmesi’ne taraf 167 devletin 1121 alanı bulunuyor. Ülkemiz 18 alanı ile 167 taraf devlet ortasında 13. sırada. Bergama 2014 yılında, Efes ise 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine dâhil oldu. UNESCO Dünya Mirası listesinde iki alanı olan tek kent ise İzmir. Dünya Miras Listesine önerilecek alanların bir yıl mühlet ile süreksiz listesinde olması gerekiyor. Ülkemiz süreksiz listedeki 83 alanı ile dünyada en çok alanı olan ülke. 2012 yılında süreksiz listeye dahil olan Ödemiş Birgi tarihi kentinin adaylık belgesi ve idare planının hazırlanması hedefiyle Bakanlığımız ile Ödemiş Belediyesi ortasında işbirliği protokolü imzalandı. Burada da bu muştuyu vermek isterim Ceneviz ticaret yolunda Akdeniz’den Karadeniz’e kadar kale ve surlu yerleşimlerin evrakı kapsamında Foça ve Çandarlı Kaleleri 2013 yılında, Çeşme Kalesi ise 2020 yılında UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ne alındı. Ceneviz kaleleri hakkındaki farkındalığın arttırılması emeliyle Bakanlığımız ile Ortak Jenerasyonlar Entegrasyonu Derneği ortasında protokol imzalama hazırlığı sürüyor. İzmir’de sivil toplum kuruluşları, lokal idareler ve kamu kurumları ortasındaki işbirliğinin en iyi örneklerinden biri olarak İzmir Tarihi Liman Kenti’ne yönelik çalışmalar sürdürülüyor. Geçtiğimiz yıl Süreksiz Liste’ye kaydedildi. Bakanlık ve TARKEM ortasında yapılan protokol ile de çalışmalar devam ediyor” dedi.
BERGAMA TECRÜBELERİNİ ANLATMAYA HAZIR
Bergama Belediye Lideri Hakan Koştu ise “Bergama bugün ve binlerce yıl boyunca farklı fikir ve anlayışları kucaklamış, kültür ve bilimin önünü açmıştır. Bergama, tarih boyunca yüzlerce eser üretti ve birçok bilim insanı yetiştirdi. Bu tarihi miras ve kültürel doku ile UNESCO Çok Katmanlı Kültür Peyzaj Alanı olarak kabul gördü. UNESCO sürecine girdiği 7 yılı geride bırakan Bergama, hazırlık kademesindeki tüm kent ve alanlar için bilgilerini ve tecrübelerini paylaşmaya hazır. Pandemi nedeniyle geçtiğimiz yıl yapamadığımız Bergama-Efes UNESCO Dünya Mirası Bisiklet Turu’nun oluşturduğu farkındalık örnek alınmalıdır. Bu tıbbın İstanbul, Truva üzere rotalarla genişletilmesi önemli” dedi. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer ve takımının kültürel miras konusundaki çalışmaları ve dayanağının çok bedelli olduğunu da kelamlarına ekleyen Hakan Koştu, “UNESCO Dünya Mirası listesindeki kentlerinin dün olduğu üzere bugün de insanlığa yol göstereceğine inanıyorum” halinde konuştu.
Cumhuriyet