Cumhurbaşkanlığı’nın ikinci bütçesi üzere kullanılan ve başlangıç ödeneği 8.7 milyar TL olan yedek ödenek toplamı 2020’de 11 kat artışla 93.5 milyar TL’ye çıktı.
Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine nazaran; Karayolları Genel Müdürlüğü’ne 22.7 milyar TL aktarılırken Cumhurbaşkanlığı da mal ve hizmet alımları için 800 milyon liralık yedek ödenek aldı.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2020 yılı yedek ödenek sayılarını açıkladı. 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’na nazaran, “Merkezi idare bütçe kanununda belirtilen hizmet ve gayeleri gerçekleştirmek, ödenek yetersizliğini gidermek yahut bütçelerde öngörülmeyen hizmetler için” Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayıyla kamu yönetimlerine aktarma yapılabiliyor.
Fakat Sayıştay ’ın da her yıl dikkat çektiği bu ödenekten yapılan aktarmalar bütçe disiplinini bozduğu, TBMM iradesi dışında ikinci bütçe oluşturulduğu münasebetleriyle eleştiriliyor.
AKP iktidarı devrinde de bu kalemden mevzuattaki sınırlamaları da aşan ödenek transferi alışkanlık oldu. Çalışanı fazla olan Ulusal Eğitim Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı üzere kurumların bütçelerinden kesilen ödenekler yedek ödeneğe aktarılıyor. Daha sonra maaş ödeme gerekçesiyle bu kurumlar ödenek üstü harcama yapıyor.
YÜZDE 60 ARTTI
CSBB’nin açıkladığı 2020 yılına ait yedek ödenek sayılarına nazaran, 2020’nin 1 trilyon 202 milyar TL’lik toplam harcamasının yüzde 7.8’i, dağıtma inisiyatifi Cumhurbaşkanlığı’nda olan yedek ödenekten yapıldı. 2019’da 58 milyar 331 milyon lira olan yedek ödenek toplamı yüzde 60’lık artışla 2020’de 93 milyar 488 milyon TL’ye çıktı.
Buna nazaran, mal ve hizmet alımı için yedek ödeneğe, 11 milyar 844 milyon lira aktarıldı. Buradan aslan hissesini 2.5 milyar TL ile Ulusal Savunma Bakanlığı aldı. Adalet Bakanlığı’na 2.3 milyar TL, Sıhhat Bakanlığı’na 2 milyar TL aktarıldı. 806 milyon lira Karayolları Genel Müdürlüğü’ne, 800 milyon lira da Cumhurbaşkanlığı’na verildi.
DEV ÖDENEK
40 milyar TL’lik cari transfer masraflarından 23 milyar TL Aile, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’na, 2.2 milyar TL Karayolları’na, 10 milyar TL Hazine ve Maliye Bakanlığı’na aktarıldı.
Sermaye masrafları için yedek ödeneğe 30.5 milyar TL aktarıldı. Karayolları Genel Müdürlüğü bu kalemden de hisse aldı. 19.8 milyar TL’lik yedek ödenek aktarılan Karayolları’nı, 4.2 milyar TL ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bakanlığı izledi.
5 milyarlık sermaye transferleri için yapılan ödenek transferinden 2.8 milyar TL Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı, 903 milyon TL de Etraf ve Şehircilik Bakanlığı aldı.
HESAPSIZLIK SAYILARDA
Yedek ödenekten yapılan 93.5 milyar TL’ik harcamadan sermaye sarfiyatlarına 30.5 milyar TL gitti.
Kamu Özel İşbirliği projeleri ve bunlara yapılan garanti ödemeleri nedeniyle daima sapan bu kalem, sermaye masrafları için yapılan toplam 92.9 milyar TL’lik harcamanın yüzde 32.9’unu oluşturdu.
Cumhuriyet