Neden Türker Ertürk? 15 sene gemilerde misyon aldı, üç harp gemisinin komutanlığını yaptı. 2006-2008 yılları ortasında Karadeniz Bölge Komutanı’ydı. Deniz Harp Okulu Komutanı’yken TSK içinde Gülen cemaatine bağlı imamlar olduğunu söyledi ve 2010’da istifasını verdi… Hem Doğu Akdeniz, Libya, hem de Karadeniz konusunda uzman bir isim olarak yıllar evvel bu hususta ikazlarda bulundu. Amiraller Bildirisi’ne imza attı, gözaltına alındı… Bugün başlayacak Deniz Meltemi tatbikatı öncesinde, Rusya’yı gaye alan NATO’nun Karadeniz’deki askeri varlığını artırması çatışmaya varan bir gerginlik yaratınca bize de emekli Amiral Türker Ertürk’e sormak kaldı.
- Bugün başlayacak tatbikat, bugüne kadar yapılan Sea Breeze tatbikatlarının en büyüğü. Geçmişte bu tatbikatlardan ikisine katılmıştım, birinde gemi komutanıydım. Bu sene birliklerin, savaş gemilerinin, uçakların ve iştirakçi ülkelerin fazlalığı nedeniyle Rusya rahatsız…
- Sıcak çatışma beklemiyorum ancak gerginlik olabilir. Türkiye dikkatli davranmalı, Rusya’yı tahrik etmemeli. Cumhuriyetin AKP iktidarına kadar olan devrinde çok titiz davranıldı. NATO’da olmamıza karşın Soğuk Savaş devrinde Türkiye hassas bir istikrar uyguladı.
- Montrö’yü kaldıraç gücü olarak kullanan Türkiye, Rusya’yı tahrik etmemek ismine NATO’nun Karadeniz’de fazla faaliyet göstermemesi için rezervler koyardı. Görüyoruz ki Türkiye bu siyasetten geri adım atmış. Karadeniz rekabet denizi haline getirilmeye çalışılıyor.
- Taviz üstüne taviz verdik. Biden-Erdoğan görüşmesinin akabinde Karadeniz’i NATO’ya açtık. S-400 konusu yutulmuş vaziyette. F-35’ten kelam edilmedi bile. İktidar, ömrünü uzatmak ve takviye almak ismine Türkiye’nin güvenliği ve çıkarlarından vazgeçiyor.
- Bakın Rusya’yla cepheleşmeye başlayınca BM’deki cürüm evrakları ortaya çıkacak. IŞİD’le petrol ticareti, tarihi eser kaçakçılığı… Bunları Rusya hazırladı, şu anda Güvenlik Konseyi’nde. İktidar hesap verebilir değil…
- Ukrayna üzerinden Rusya’yı tahrik etmeye çalışıyorlar. Bu manada Amiraller Bildirisi ne kadar değerli biliyor musunuz? İktidar, Gürcistan, Ukrayna, Polonya atılımını geçmişte hazırladı aslında. İleti veriyor. “Biz Montrö’nün değişimini bile düşünebiliriz” diyor.
Fotoğraf: Kurtuluş Arı
– NATO ülkeleri, Ukrayna ile birlikte bugün Karadeniz’de deniz tatbikatına başlıyor. Gelmiş geçmiş en büyük deniz tatbikatı deniyor. Gerçek mu?
Hayır, değil. Sea Breeze (Deniz Meltemi) tatbikatlarının bugüne kadar yapılanlarının en büyüğü diyebiliriz. Ukrayna ve ABD tarafından Karadeniz’de düzenlenen bu “barış için ortaklık” tatbikatına bu yıl 32 ülke katılıyor, hakikaten çok yüksek. Bu tatbikatlar birtakım yıllarda yapılmadı lakin 1997’den beri yapılıyor. Ben geçmişte bu tatbikatlardan iki adedine katılmıştım, birinde gemi komutanıydım. 40’a yakın harp gemisi, bir o kadar savaş uçağı, 5 bin civarında asker iştiraki kelam konusu. Denizde, karada, havada yapılan bir tatbikat. Buna Amerika’nın Akdeniz’de bulunan 6. Filosunun kimi ögeleri da katılıyor. Türkiye de katılıyor, daima katılırdı esasen. Bu sene birliklerin, savaş gemilerinin, uçakların ve iştirakçi ülkelerin fazlalığı nedeniyle Rusya rahatsız… Rahatsızlığını her düzeyde bildiriyor.
– Evet, Rusya rahatsız… Tam bu noktada Montrö’yü ve Karadeniz’i yine gündeme getiren gerginlikten bahsedelim. Kırım Yarımadası açıklarında bir İngiliz savaş gemisini 20’den fazla Rus jetiyle iki kıyı muhafaza gemisi takibe alarak ateş açtı. Kremlin “Britanya savaş gemisinin yaptığı provokasyondur; bir daha olursa sert karşılık veririz” diye tehdit yağdırdı. Sıcak çatışma olur mu?
Sıcak çatışma beklemiyorum ancak gerginlik olabilir. Bir defa Rusya bu mevzuda nitekim önemli. Türkiye çok dikkatli davranmalı. Rusya’yı tahrik etmemeli. Biliyorsunuz Cumhuriyetin kurucularının değerli dış siyaset prensipleri vardı. “Deneyime dayalı öğrenme en güçlü ve en kalıcı öğrenme şeklidir” derler. Fakat bunun bir faturası vardır. Bedel ödersiniz. Cumhuriyeti kuranlar Osmanlı’nın son devrindeki bedelleri gördüğü için genç Cumhuriyet’e kimi dış siyaset unsurları bıraktılar. Bir adedini hepimiz biliyoruz temelinde. “Arapların ortasındaki ihtilaflarda taraf olma!” İktidar, bu dış siyaset prensibini yok saydı. Arapların ortasındaki ihtilaflara da Suriye’de, Körfez’de, Libya’da taraf oldu. Bırakın Batı’yı İslam âlemi bile karşımıza çıktı, hatta Arap Ligi’nin tepesinde Türkiye bir tehdit, bölgede istikrarı bozucu öge olarak değerlendirildi. Düşünün, bir iktidar kendini İslamcı olarak tanımlıyor ancak İslam dünyasını bile karşımıza alıyor. Türkçede “Ne İsa’ya ne Musa’ya” diye hoş bir kelam vardır, ben de ekliyorum, “Ne de Muhammediyeye…” Mevzumuzla ilgisi olan öbür dış siyaset prensibine gelince…
– Rusya’yı tahrik etmemek…
Aynen… Sovyetler Birliği olur, Çarlık Rusya olur, şimdiki Rusya Federasyonu olur… Tehdit etmeyeceksin… Neden, yaşayarak deneyim edilmiş. Cumhuriyetin AKP iktidarına kadar olan periyodunda bu mevzuda çok titiz davranıldı. NATO’da olmamıza karşın Soğuk Savaş periyodunda Türkiye hassas bir istikrar uyguladı ve Rusya’yı tahrik etmedi. Karadeniz’i bir sulh, bir istikrar denizi haline getirdi… Olağan ki burada Montrö’yü bir kaldıraç gücü olarak kullandı.
– Pekala, bugün Türkiye Rusya’yı tahrik ediyor diyebilir miyiz?
Bakın iktisat iflas etmiş, iktidar ABD ve AB ile beyaz sayfa açmak istiyor. Tüm dünyada ötekileşmiş. Mısır, İsrail, Körfez ülkeleri herkesle… Bitmiş tükenmiş vaziyette. Ve Amerika’nın gözüne girmeye çalışıyor. Nasıl telefon beklediğini biliyorsunuz. 100 gün telefon beklendi, sonra Biden bize darbeyi vurdu, “Siz soykırımcısınız” dedi. Bakınız, bu iktidar ecdadımıza çok kıymet verdiğini söylüyor daha doğrusu ecdat istismarı yapıyor ancak Biden cetlerimize soykırımcı dediğinde Erdoğan buna sessiz kaldı. 14 Haziran’da NATO tepesi vardı, öncesinde Biden’ın, Amerika’nın gözüne girebilmek için NATO platformunu kullanmaya çalıştı. ABD’ye yaranmak ismine Gürcistan, Ukrayna, Polonya atılımları yaptı. Rusya Türkiye’nin bu atılımlarından bundan ötürü büyük rahatsızlık duyuyor. Hatta uçuş yasağı koydu, turist göndermedi. Bu ortada değerli gelişmeler oluyordu. ABD Trump’ın gidişiyle yüzünü NATO’ya döndü, AB ile sıcak ilgi ve işbirliğine girişti. Global planların peşinde koşacağının emarelerini verdi. Hatta yeni bir Soğuk Savaş’ın yaklaşmakta olduğunu gösterdi.
– Kime karşı?
Çin’e ve Rusya Federasyonu’na… ABD ve İngiltere 10 Haziran’da, 80 yıl evvel bir ortaya geldikleri üzere buluştu. O vakit İngiltere-ABD aksının amacında Almanya ve Japonya vardı… Bu sefer gaye Çin ve Rusya… Gerisinden, bakınız 13 Haziran Galler’de G7 doruğunun sonuçlarına, bu cepheleşmeyi görürsünüz. Kime karşı? Tekrar Çin ve Rusya’ya karşı… 14 Haziran’da Brüksel’de NATO doruğu ve Biden-Erdoğan buluşması… 15 Haziran’da AB-ABD zirvesi… Bir gün sonra Biden ve Putin’in bir ortaya gelişi. Olumlu sinyaller verse de çok sürmedi, Biden ABD’ye döndü ve yeni yaptırımların gündeme koyulacağı açıklamaları gelmeye başladı.
– Yani tüm bunların sonucunda Türkiye açısından ne oldu?
Taviz üstüne taviz verdik. Biden-Erdoğan görüşmesinin akabinde Karadeniz’i NATO’ya açtık. S-400 konusu yutulmuş vaziyette. F-35’ten kelam edilmedi bile.
– Karadeniz’i konuşalım istiyorum… Karadeniz’i NATO’ya açtık diyorsunuz, kapalı mıydı?
Doğal ki… Montrö’yü bir manada kaldıraç gücü olarak kullanan Türkiye için Karadeniz bir sulh bir istikrar deniziydi. Rusya’yı tahrik etmemek ismine NATO’nun burada pek fazla faaliyet göstermesini istemezdik. Bu hususta NATO toplantılarında rezervler koyardık. Artık görüyoruz ki artık Türkiye Soğuk Savaş periyodunun başından beri hassasiyetle sürdürdüğü bu siyasetten geri adım atmış vaziyette. Karadeniz bir rekabet denizi haline getirilmeye çalışılıyor. ABD ise Rusya Federasyonu’nu çevrelemeye çalışıyor.
– Şunu anlamaya çalışıyorum. 1997’den beri yapılıyor bu tatbikatlar, hatta siz “İkisine ben de katıldım” dediniz. O vakit da bir barış deniziydi… Bugün bu tatbikatı taviz vermek olarak değerlendiriyorsunuz…
O günlerde bu tatbikatlar genelde küçük çaplı icra edilirdi. Bugün orada 32 ülke var. Soruyorum Japonya’nın, Kore’nin, Brezilya’nın Karadeniz’de hangi çıkarı var… Olay farklı… ABD, Karadeniz’e serbestçe girmek istiyor, gerektiğinde Montrö’yü bile delebilecek gelişmeleri isteyebilecek faaliyetler içinde… Bunu tek başına yapmak farklı bir şey, dünya kamuoyunu gerine alarak, onlarla bir arada yapabilmek daha farklı… Mesela, Karadeniz’de tatbikat sırasında bir gerginlik mi oldu, burada yalnızca ABD, İngiltere, Kanada üzere ülkeler olsa gerginlik ortalarında yaşanırdı. Fakat işin içinde Brezilya, Tunus, Kore, Japonya olduğu vakit bütün dünyanın sorunu oluyor. O denli bir algı peşinde koşuluyor. Türkiye bir biçimde 14 Haziran’da Biden’a teslim oldu. Kıbrıs meselemiz var, ABD Rum Yönetimi’nin yanında duruyor. Güneyimizde PYD-PKK garnizon devletçiği kuruyor, Kürt devleti inşa edilmeye çalışılıyor. Bu hususla ilgili bir hesap soruldu mu, hayır. Hatta ABD’nin gözüne girebilmek için Afganistan’da havalimanı bekçiliği vazifesine resmen talip oldu. Bu gelişmeler artık Türkiye’nin mutlaka Karadeniz’i NATO’ya ve ABD’ye açtığını gösteriyor. Almadan vermek olmaz…
– İktidar ne alıyor bunları verirken?
İktidar, ömrünü uzatmak ve takviye almak ismine Türkiye’nin güvenliği ve çıkarlarından vazgeçiyor. Pekala, bu çıkarımı nereden teyit ediyoruz? Sayın Erdoğan’ın görüşme sırasında yanında devlet yok, biliyor musunuz? Kim var, Merve Kavakçı’nın kızı var… Türkiye’nin güvenliğinden ve çıkarlarından iktidarın ömrünü uzatmak ismine verilen ödünün devletin kayıtlarına girmemesini sağlamak için. Bu kadar net… Bu yüzden yanında aileden biri var… İsrail neden bu tatbikatta?
– Neden?
Ukrayna üzerinden Rusya’yı tahrik etmeye çalışıyorlar. Bu manada Amiraller Bildirisi ne kadar değerli biliyor musunuz? İktidar, bu atılımları yani Gürcistan, Ukrayna, Polonya atılımını geçmişte hazırladı aslında. Bildiri veriyor. “Biz Montrö’nün değişimini bile düşünebiliriz” diyor. Birinci kez bu bildirisi Meclis Başkanı’yla verdiler. Demokratik bir duyuru olan ve gücünü anayasadan alan Amiraller Duyurusunda iki hassasiyet var. Birincisi Montrö hassasiyeti, ikincisi bir daha Türkiye’de darbeler olmasın. Burada bingo darbe değildi, bingo Montrö’ydü. Zira tam Montrö konusunda ABD’ye ileti verirken Amiraller bu duyuruyu yayımladı. Bu sefer yaptığı atakla ABD’ye “Montrö’yü değiştirmeye o kadar hazırız ki bu bahse sahip çıkan amiralleri bile içeri tıkarız” demiş oldu. Ben Kanal İstanbul birinci çıktığında eleştirenlerden biriydim, hatta bu mevzuda kitap yazdım. Bu, Türkiye’nin güvenliğine, çıkarlarına ve egemenliğine karşı bir ihanet projesidir. Amiraller duyurusu, Kanal İstanbul, Gürcistan, Ukrayna, Polonya, Afganistan atılımları karşı tarafa bir bildiridir, “Beni kurtar, benimle beyaz bir sayfa aç, veremeyeceğim ödün yoktur” demektir. Amerikalı darbe finansörü Soros, “Türkiye’nin en iyi ihraç eseri askeridir” dedi. Soros demek istiyor ki: “Kardeşim siz bırakın bilimi, teknolojiyi… Siz bizim için Arap çöllerinde, bizim göstereceğimiz yerlerde, Asya’da, Afrika’da, Afganistan’da ölün, geçinip gidersiniz”… Soruyorum, NATO ülkeleri hangi münasebetle çekiliyorsa, biz de NATO ülkesi olarak o münasebete sahip değil miyiz?” Bu olay, bizi Taliban ile karşı karşıya getirecek… Türkiye’nin çıkarları da orada olmayı gerektirmiyor… 14 Haziran’daki görüşmede tam bir teslimiyet kelam bahsidir.
– ABD nükleer güç, dünyaya yayılmış güçlü bir ordusu ve donanması var. “En kıymetli stratejik ortağı” olarak Karadeniz ülkelerine üsler yapıyor, asker ve silah yığıyor. Tanklar, silahlı vasıtalar ve ekipman takviyesi görüyor. Rusya’ya açıkça meydan okuyor… Bundan sonra ne olur?
ABD, global siyasetlerini süratle sürdürecek. Çin’e ve Rusya’ya karşı bir cepheleşme kelam konusu. Türkiye’nin burada kendini kullandırmaması gerekiyor.
– Amerika tüm bu saydıklarınızı Türkiye olmadan yapamaz mı?
Karadeniz’de güç. Bakınız evvelce Karadeniz’de tek NATO ülkesi Türkiye’ydi. Ancak Soğuk Savaş’ın bitiminden sonra Sovyetler Birliği’nin art bahçelerini NATO’ya aldı. Karadeniz’de artık Romanya ve Bulgaristan da NATO ülkesi… Ukrayna ve Gürcistan da müzahir ülke. İşte Montrö değişirse ne olur? Karadeniz bir çatışma denizi haline gelir. Sizin etrafınızda ateş varken, istikrarsızlık varken huzur bulmanıza imkân var mı? Yok! Ukrayna’nın ve Gürcistan’ın NATO’ya girmesine Türkiye dayanak vermemeli. “Rusya Federasyonu bizim komşumuzdur. Rusya’nın tahrik edilmesi kelam konusu olur. Türkiye’nin güvenliği de zedelenir” demelidir. Hatta NATO platformlarında bu güvenlik tasasını anlatabilmelidir. Lakin iktidar o kadar bitmiş, tükenmiş vaziyette ki Türkiye’nin güvenliği onun tasası değil, onun kaygısı Halkbank… Onun telaşı bugün eksi durumdaki Hazine ve iflas. Bu iktidar, hesap verebilir bir iktidar değil, iktidarda kalabilmesi için de her türlü odunu vermeye hazır. Bir sefer daha söylüyorum, Türkiye’nin gereksinimleri Rusya’yla cepheleşmekten yana değil. ABD 8 bin kilometre ötede, Rusya bizim komşumuz.
– Rusya AKP iktidarının bu tutumunu toprak bütünlüğüne karşı olarak değerlendirmeyecek mi?
Kıymetlendirir ve zayıf noktalarından, fay çizgilerinden Türkiye’yi kaşır. İdlib’de bizim 36 askerimizi şehit eden Ruslardı. Bu türlü olmasına karşın Kremlin’e gitmek mecburiyetinde kalındı ve aşağılanmaya da ses çıkarılmadı. Rusya, bir parmak çıtlatıyor Türkiye’ye 40 günde gönderilmeyen Rus turistler nedeniyle 750 milyon dolar kaybettiriyor, bir çıtlatıyor Antalya Havalimanı doluyor. Yani “Senin ekonomine, senin ihracatına, senin güvenliğine ziyan veririm” demek istiyor.
– Türkiye ABD ile beyaz sayfa açmaya çalışmasaydı bu sefer sizin az evvel saydığınız ziyanları ABD’den görecekti…
İktidar görebilir ancak Türkiye görmezdi… Şayet sen vatanını seviyorsan ayrılırsın, yeni bir iktidar gelir. Yeni bir sayfa açılır. Yeni sayfayı iktidarın vereceği ödünlerle değil, yeni bir iktidarla açabiliriz.
YAPABİLECEĞİ EN UYGUN HİZMET TÜRKİYE’Yİ ADİL BİR SEÇİME TAŞIMAK
– “İktidarın Halkbank davasından kurtulmak için Türkiye’nin güvenliği ve çıkarları hilafına veremeyeceği ödün yok gibi” diyorsunuz… Şayet Sezgin Baran Korkmaz ABD’de yargılanırsa yüksek bir mahpus cezası kapıda! Yani Sarraf’dan çok daha fazla ödün kapıda denebilir mi?
Elbet. Olağan bunu yalnızca Halkbank ve Sezgin Baran Korkmaz ile sonlandırmamak lazım. İktidar 19 yılda hesap verilemez çok iş yaptı. Suriye’de, Irak’ta yaptı. Bakın Rusya’yla cepheleşmeye başlayınca BM’deki cürüm evrakları ortaya çıkacak. IŞİD’le petrol ticareti, tarihi eser kaçakçılığı… Bunları Rusya hazırladı, şu anda Güvenlik Konseyi’nde. İktidar hesap verebilir değil… Sezgin Baran Korkmaz ne diyor? “Türkiye’de yargılanmak istiyorum”… Bu, “Yargının üzerinde ağır vesayet var. Sezgin Baran Korkmaz’ın da iktidarla iyi bağları olduğu için, burada yargılanırsa beraat bile edebilir…” demek… Son olarak şunu söylemek istiyorum. Bu iktidarın Türkiye’ye yapabileceği en iyi hizmet, Türkiye’yi adil ve dürüst bir seçime taşımak…
KANAL İSTANBUL BİR DÜŞMANLIK PROJESİ
– Erdoğan, tabiatın katli yanında bir tarafıyla Montrö’nün ihlali manasına da gelen Kanal İstanbul’u savunurken “İnsan ölür kalır yapıtı, eşek ölür kalır semeri” dedi. Nasıl değerlendirirsiniz?
Kanal İstanbul, hakikaten Türkiye’ye, Marmara Bölgesi’ne yahut İstanbul’a katma paha yaratacak bir proje olsa, söylediği yanlışsız; bu bir yapıttır. Lakin bu bir proje değil. Projeler tahlile taliptir, halbuki Kanal İstanbul Türkiye’nin başına felaket açıyor. Montrö’yü tartıştıracak ve değişmesine neden olacak bir düşmanlık projesi… Bunun da ötesinde su kaynaklarına, Marmara Bölgesi’nin ekolojik istikrarına ziyan verecek ve verdiği tahribat gelecek kuşakları etkileyecektir. O yüzden buna eser diyemeyiz. Esasen kendisi de bilimsel münasebet ortaya koyamadığı için lakin “Çatlasanız da patlasanız da yapacağız” diyebiliyor.
Cumhuriyet
