AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin dünkü TBMM küme toplantısında İzmir’e suyu kendi iktidarları periyodunda getirildiğini savundu. Erdoğan, “Büyük kentler suyu kendileri temin etmek zorunda lakin İzmir’de bu kelam konusu değil” kelamları ile bir kere daha Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından 2009’da imali tamamlanan, İzmir’e içme suyu temini hedefiyle yapılan Gördes Barajı‘nı hatırlattı. Pekala İzmir’in su muhtaçlığını karşılayan barajlarda son durum ne?
İZSU datalarına nazaran barajlarda son durum şöyle:
Tahtalı Barajı: Yüzde 55
Balçova Barajı: Yüzde 79
Ürkmez Barajı: Yüzde 89
Güzelhisar Barajı: Yüzde 76
Gördes Barajı: Yüzde 4,5
GÖRDES BARAJI DOLMUYOR
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Gördes Barajı hakkıında şu bilgileri aktardı: Yılda ortalama 292 milyon metreküp su tüketirken, DSİ’nin İzmir’e verebildiği su ölçüsü yıllık ortalama 13 milyon metreküptür.
DSİ ile İZSU Genel Müdürlüğü ortasında, Gördes Barajından İzmir’e su aktarılması gayesiyle 2006 yılında bir protokol imzalanmıştır. Bu protokol ile İZSU Genel Müdürlüğü İzmir’e verilecek suyun karşılığında, barajın toplam imal bedeli olan 270 milyon lirayı 30 yılda DSİ’ye ödemeyi, DSİ ise İzmir’e yılda 59 milyon metreküp su vermeyi taahhüt etmiştir.
2011 yılında barajdan İzmir’e birinci sefer su verilmeye başlanmış lakin verilen ölçü yalnızca 11 milyon 720 bin metreküp olmuştur. Sonraki yıl 14 milyon 763 bin metreküp su verilmiş, 2013, 2014,2015 yıllarında da 59 milyon taahhüdünün yarısına bile ulaşılamamıştır.
2015’in ikinci yarısı 2016, 2017, 2018 yıllarında ise barajdaki su düzeyi suyun çekilebileceği inançlı düzey hududunun altına niyet, 3,5 yıl boyunca İzmir’e Gördes’ten bir damla bile su alınamamıştır. “Susuzluktan kırıldığı” tez edilen İzmir, 3,5 yıl boyunca rastgele bir meşakkat yaşamadan kendi kaynaklarıyla kente su vermiştir.
DOLULUK ORANI YÜZDE 4,5
2019 yılına gelindiğinde Gördes Barajından İzmir’e alınan su ölçüsü yalnızca 4 milyon 350 bin metreküptür.
Geçen hafta tüm barajları dolduran rekor yağışlara karşın Gördes Barajı’nda doluluk oranı bugün itibariyle hala yüzde 4,5 düzeyindedir.
Zira ortada çok büyük bir sorun vardır.
Bu tabanı delik baraja karşın DSİ, geçtiğimiz 10 yıl müddetince hatta hiç su vermediği 3,5 yıl da dahil olmak üzere ve güya kendi taahhütlerini yerine getirmiş üzere İZSU’dan tahsilat yapmaktadır. Yani İzmirliye kullanmadığı suyun bedelini ödetmektedir.
İZSU’nun Gördes Barajı için bugüne kadar ödediği ölçü 55 milyon 611 bin TL’dir. Lakin bunu da kâfi görmeyen DSİ, taahhüt ettiği lakin veremediği suyun bedelinin yaklaşık 21 milyon lira tutan faizini de talep etmektedir.
Özcesi Gördes Barajı, İzmir için bir lütuf değil, bir yük olmuştur.
Sayın Cumhurbaşkanı “Aslında büyükşehirler suyu kendileri getirmek zorundadır” dese de 1053 numaralı Belediye Teşkilatı Olan Yerleşim Yerlerine İçme, Kullanma ve Sanayi Suyu Temini Hakkında Kanun’un ikinci hususunun “Su kaynağını teşkil eden barajlar ana isale sınırları ve tasfiye tesisleri DSİ Genel Müdürlüğü, depo ve tevzi şebekeleri belediyelerce yapılır” sözü bu husustaki misyon dağılımı açıkça tanım etmektedir.
Tabi bu ortada asıl gözden kaçırılmaması gereken konu DSİ’nin de, İZSU’nun da Türkiye Cumhuriyeti’ne bağlı birer kamu kurumu olduğu ve halka hizmet için kamu kaynaklarını kullandığı gerçeğidir.
Cumhuriyet