Eurasianet’te yer alan bir tahlile nazaran, Türk yetkililer, daha evvel pek çok sefer Ermenistan ile hudutları açmaya istekli olduklarını bildirdi, fakat bu teklifler Ermenistan’da hep kuşkuyla karşılandı. Ermenistan’ın, yaşanan son savaşta Türkiye dayanaklı Azerbaycan karşısında ağır kayıplar vererek yenilmesi ve işgal ettiği toprakların birçoklarından geri çekilmesi ile birlikte iki ülke ortasındaki hudut kapıları sıkıntısı yine gündeme geldi.
Washington Post’a konuşan Cumhurbaşkanlığına yakın bir kaynak, Ankara’nın, ‘Ermenistan ile alakaları normalleştirmeye’ hazır olduğunu söyledi ve ekledi, “Bizim için temel sorun, Azerbaycan topraklarındaki Ermeni işgaliydi. Sorun artık çözüldü. Ermenistan adım atmak istiyorsa biz hazırız…”
İHTİYATLI BİR İLGİ…
Ermenistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Anna Naghdalyan Eurasianet’e demecinde, “Sınırı kapatan Ermenistan değil, bu nedenle Türkiye-Ermenistan hududunun açılması sorunu öncelikle Türkiye’ye yöneltilmelidir. Ermenistan, bölgedeki tüm mahzurların kaldırılmasından yana” dedi.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Orta Ayvazyan ise Türkiye’nin hudutları kapalı tutmak için ‘hiçbir nedeni’ olmadığını öne sürerek, Ermenistan’da hududun açılmasına dair ‘ihtiyatlı bir ilgi’ olduğunun sinyallerini verdi.
“ERMENİSTAN STRATEJİDEN YOKSUN”
İsminin açıklanmaması şartıyla Eurasianet’e konuşan üst seviye bir Ermeni hükümet yetkilisine nazaran, “Şu an için Erivan idaresinin bu türlü bir gündemi yok. Rastgele bir hazırlık da kelam konusu değil.” Fakat Lehigh Üniversitesi’nden memleketler arası alakalar profesörü Arman Grigoryan CivilNet’e verdiği röportajda, “Ermenistan ‘hayır’ dese bile, [Türkiye] uzun mühlet ‘hayır’ dememize müsaade vermeyecek,” diyor ve ekliyor, “Türkiye tek taraflı olarak sonu açarsa, planlanmış bir karşılığımız yok. Bu durumda ‘hayır açmayın, hazır değiliz, pekala ya ulusal güvenlik’ diyerek diplomatik üstünlüğü kaybedebiliriz…”
Giragosyan’a nazaran, “Ermenistan’ın bir stratejiye sahip olmaması Türkiye’yi durumdan yararlanmaya teşvik ediyor.”
“TÜRKİYE EK ŞARTLAR ÖNE SÜREBİLİR”
Eurasianet’e nazaran, bugün zayıflamış durumda olan Ermenistan’da, Türkiye tarafından, kelamda soykırım taleplerini yumuşatmaya zorlanabileceklerine yönelik telaşlar var.
Erivan Devlet Üniversitesi’nde Türkiye araştırmaları üzerine çalışan Ruben Melkonyan‘a nazaran, Türkiye, bağları olağanlaştırmak için ek şartlar öne sürebilir. Melkonyan bu durumu şu sözlerle tanım ediyor: “Artık zayıf bir pozisyonda olduğumuza nazaran, Türkiye Ermenistan’a soykırımın tanınması talebini geri çekmesi için baskı yapabilir…”
TÜRKİYE’DEN ‘BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ’ ÖNERİSİ
Türkiye, 1993’te Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’ı işgalinin akabinde iki ülke ortasında transit geçişi sağlayan Akyaka ve Alican hudut kapılarını kapatarak diplomatik alakaları sonlandırdı. Ermeniler ise bu durumu, ‘tek taraflı bir abluka’ olarak nitelendirdi ve pek çok defa hududun yine açılması istikametinde görüş bildirdi.
Son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 Aralık’ta Bakü’ye yaptığı bir ziyarette, “Olumlu adımlar atılırsa kapalı kapılarımızı açacağız” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11 Aralık’ta verdiği bir demeçte ise bölgesel ekonomik entegrasyonu teşvik etmek ismine, Ermenistan da dahil olmak üzere altı ülkenin dahil olduğu bir ‘bölgesel işbirliği platformu’ önerdi.
Cumhuriyet