Koronavirüs Bilim Heyeti, yeni tip koronavirüs (Covid-19) ile uğraşta son durumu ve önlemleri görüşmek üzere görüntü konferans metoduyla toplandı. Covid-19 ile savaşta son durum ve olağanlaşma süreci sonrasında atılan adımlar görüşüldüğü içtimada, yeni tedbirlerin ele alındığı ve datalar doğrultusunda sıradanlaşma sürecine ait görüş alışverişinde bulunulduğu belirtildi. Içtimanın akabinde kameraların önüne geçen Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, açıklamalarda bulundu.
Koca, Haziran ayının üç haftasını geçmişte bıraktık. 1 Haziran’da başlayan sıradanlaşma süreci yakında 1 ayını dolduracak. Koronavirüs salgını konusunda hak edilmiş, dayanağı sağlam bir iyimserlik içindeyiz” dedi.
KURBAN BAYRAMI’NDA KISITLAMA OLACAK MI?
Bilim Kurulu’nda Kurban Bayramı’nda bir kısıtlılık olması üzere bir durum gündeme gelmedi diyen Koca, ”Kurban Bayramı’nda kısıtlama olup olmayacağını şimdiden söylemem güç. Ramazan Bayramı’nda olduğu üzere bir kısıtlama olmayacağını düşünüyorum. Değerli olan önümüzdeki haftalarda pandeminin seyrini görmemiz olacak. Belirleyici olan bu olacak” formunda konuştu.
‘İHTİYATLILIK DEĞİLDİR MECBURİYETTİR’
Koca, ”Koronavirüsün hayatımızın sevk ve yönetimini elimizden alan bir güç olarak çıkmasını sağlamalıyız. Bunun için de hastalık riskine karşı birtakım denetim mekanizmalarını bir vade daha sıkı tutmaya mecburuz. Ağız ve burun yoluyla bulaşan bu virüs öteki beşerlerle bir arada bulunduğumuz ortamlarda kollayıcı maskeyi zarurî kılıyor. Maske virüsün yayılmasına karşı elzemdir, ihtiyatlılık değildir mecburiyettir. Bu önlem birebir toplumsal ortamda birbiriyle etkileşim halinde olan kimselerin tamamı tarafından alınmalıdır. Bir ortamda üçümüz takıyor, birimiz takmıyorsak hepimiz az çok risk alıyoruz demektir. Maske kullanmayan kişinin velev yakın arada velev ortak mekan ve işyerinde maske kullananlara karşı sorumluluğu vardır. Maske kullanmamak ferdî hukukun ihlalidir” dedi.
‘VİRÜSÜN YAYILMA SURATINDA AZALMA OLMAMIŞTIR’
Sonbaharda risk beklentisi DSÖ’nün 2 gün evvel yaptığı Güney Amerika için yaptığı vaka sayısı bizi uyarıyor diyen Koca, ”Bıkkınlığa düşmek, rehavete kapılmak riske açılmak manasına gelir. Bugüne kadar 62 vilayet merkezinde maske mecburiyeti getirilmitir. Maske tüm Türkiye’de ortak sorumluluğumuzdur. 2. ikazımız salgının birinci günündeki haber belirsizliğinden kaynaklanan açıklığa kavuşturmak istiyorum. Koronavirüsün daha çok kış mevsiminde tesirli olacağı ileri sürülüyordu. Virüsün yayılma suratında azalma olmamıştır, virüsün hasta etme gücünde azalma olduğu cephesinde ilmî kanı yoktur. Bu iki yanlış kanıyı günlük hayatımıza dayanak yapmamanızı istirham ediyorum” dedi.
‘KRONİK HASTA OLANLAR HALA RİSK GRUBUNDADIR’
Koca, ”Üzerinde durmak istediğim öteki nokta büyüklerimizle ilgilidir. Mevcut kaidelerde büyüklerimiz, kronik hasta olanlar hala risk grubundadır. Risk kümesindekilerin yahut onların yakın etrafındakilerin bahsin ciddiyetini unutup önlemi aksatmamalıdır. Lütfen tıpkı hassasiyeti koruyalım” sözlerini kullandı.
YKS AÇIKLAMASI
Koca, ”Günümüzde meslekler bireylerle paha kazanıyor. Zekaya, hayal gücüne, çalışkanlığa tüm meslekler tıpkı raddede muhtaçlık duyuyor. Pandemi boyunca toplumsal sorumluluğunun noktasına getirmekle kalmadınız, örnek oldunuz. Sizlerin de bizlerden beklentileri oldu. Teste iyi kuralların hazırlanması konusunda elimizden geleni yaptık. Bilim Şuramız Imtihan Önlem Rehberi hazırladı. Ulusal Eğitim Bakanlığımız ve ilgili kurumlar hazırlıklarını tamamlayıp sizlerle paylaştı. Yakın günlerde yapılan vesair imtihanları dikkate almalıyız. Mektep girişlerindeki yığılmalarda ailelerin tesirli olduğunu biliyorsunuz. Bu testte yığılmanın daha az olacağını umuyoruz. Gençlere iştirak edecek aileler olursa kendilerinden imtihan merkezinin biraz uzağında beklemelerini, kümeler oluşturmamalarını rica ediyoruz. Imtihan tarihi üzerinde birtakım gündemler oluştu. Tarihin belirlenmesi tek başına bakanlığımızın salahiyeti dışında olmakla birlikte ana kanıyı arz etmek istiyorum. Hepimiz sizlerin yaşadığı imtihanları yaşamış bireyler olarak hislerinizi çok iyi anlıyor, içtenlikle hürmet duyuyoruz. Salgın illeti sözkonusu olduğunda 1 ay 2 ay sonrasını öngörmek çok zordur. Imtihanın ertelenmesi durumunda risk bugünden çok daha büyük olabilirdi. Bugünkü münasebetler yarın da büyüyebilir. DSÖ’nün Eylül ayı için risk öngörüsünde bulunduğunu konuşmamın başında belirtmiştim. Testin meçhul bir zamandansa artık yapılmasına ilgili heyetler tarafından öngörülmesi yanlışsız görülmektedir” dedi.
YENI KORONAVİRÜS OLGULARI
Koca, 24 yurttaşın daha koronavirüs salgını nedeniyle ömrünü yitirdiğini ve testi müspet çıkan bin 492 yeni vakanın olduğunu açıkladı.
Koronavirüs nedeniyle 5 bin 025 kişi hayatını yitirirken, koronavirüs vaka sayısı 191 bin 657’e yükseldi. Bugün iyileşen sayısı bin 386 oldu.
2. DALGA
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Koca, ”İkinci dalgayı yaşamadığımızı rahat söyleyebiliriz. Şu an yaşadığımız bir numara dalganın tesirlerini görmüş oluyoruz. Dünyada hala bir numara dalganın tesiri devam ediyor. Nokta taraf dalgalanmaların olduğunu görmüş oluyoruz. Bu devirde kimi kesimlerimizde vaka sayılarının daha arttığını görüyoruz. Öncesine nazaran de 1 ay öncesine nazaran vaka sayılarımızın artışına karşın ağır bakıma giren hasta sayımız, entübe edilen ve vefat eden hasta sayımızın azaldığını görüyoruz. Eskiye nazaran virüsün tesirinin düştüğü manasında değil, tedaviyle erken periyot yaklaşımla burada sonucu daha olumlu aldığımızı net söyleyebiliriz. Şu devirde bir numara dalganın devamını olan dalgalanmaları yaşadığımızı yeni bir 2. dalga biçiminde olmadığını vaka sayıların nokta bölge öngördüğümüzden daha fazla olduğunu görüyoruz, lakin eskiye nazaran hastane yükümüzün daha az olduğunu, entübe eden hastamızın vefat etme nispetlerinin giderek düştüğünü görüyoruz” dedi.
YAŞ ORTALAMASI
Her geçen gün vefat eden vatandaşımızın da yaş ortalamasının giderek yükseldiğini görüyoruz diyen Koca, ”Vaka sayılarında ise daha evvel 41 iken ortalama yaş şu an 32’ye kadar düşmüş oldu. Ön planda vaka sayılarında her geçen gün gençlerde göründüğünü, ortalama yaşın aşağıya yanlışsız indiğini lakin hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yaşlarının arttığını görüyoruz. Gençlerimiz kendilerini rahat hissetmemelidirler. Riskli olan bilhassa büyüklerimize, kronik illeti olanlara bulaştırma potansiyeli taşıdıklarını, riskli olan vatandaşlarımızın kendilerini müdafaalarını tekrar hatırlatmak istiyorum” dedi.
TOPLULUK BAĞIŞIKLIĞI
Koca, ”Özellikle dünyada benzeri formda büyük ölçekte yapılan farklı çalışmanın olmadığını 153 bin kişiyi PCR, antikor taramasındanh geçirdiğimizi, bulaşıcılık, taşıyıcılık oranımızı hem de bu mealde antikor bağışıklık oranımızı tespit etme açısından değerli olduğunu söylemiştim. 153 bin kişinin taranan 118 bin oldu. 118 bin içinde PCR taramasıyla olumlu bulduğumuz orantı binde 2.8. Son radde düşük. Tekrar antikor testi birebir vakitte yapıyoruz. Bu ise şu periyotta binde 8.1. Yani topluluğun bağışıklığı yüzde 1’in altında. Birtakım bölgelerimizde bunun biraz daha yüksek olduğunu biliyoruz. Adıyaman yüzde 3, İstanbul’da yüzde 3’ün üzerinde. Yekunda 0.81. Birçok kimsenin topluluk bağışıklığı manasında yüksek orantılar beklediği, bağışıklığın giderek arttırılmasının mealli olduğunu düşündüğü noktada biz bu çalışmayla topluluk bağışıklığının kolay gelişmediğini görüyoruz. Topluluk bağışıklığının oluşması için yüzde 60-65’ler hedeflenirken 60-70 kat emsal pandemi yaşamayı gerektiriyor. Toplulukta yaygın bir taşıyıcılığın ve koruyucuğun da olmadığı. O nedenle herkesin önlemlere kıymet vermesi gerektiği ortada. Yani aşı gelişmedikçe, yaygın aşı yapılmadıkça bu usul pandemi sonrası bağışıklıkla topluluk bağışıklığının olamayacağını görmüş oluyoruz. Hepimiz önlemler noktasında hassas olmalıyız” tabirlerini kullandı.
AŞI AÇIKLAMASI
Koca, ”Türkiye’de 4 tane mahsusen hayvan çalışmasına başlandığını biliyoruz. Bu hususta TÜBİTAK ve TUSEB’in desteği var. Hayvan çalışmalarının tamamlanması sonucu klinik periyoda gelinmiş olacak. Bakanlık olarak klinik araştırmayı sürdürme uğraşı içinde olacağız. Devam eden çalışmalarla ilgili sonuçların iyi olduğunu, insan çalışmalarına zannediyorum Eylül-Ekim’den evvel gelmek şu an için güç görünüyor. Biz Türkiye olarak Rusya ile görüşmelerimiz olmuştu. Bu çalışmalarla Rusya ve Çin’le görüşme yapıldı. Aşı çalışmalarını birlikte bilhassa klinik çalışma safhasında birlikte yapma noktasında umumî bir yaklaşım içindeyiz. Rusya ile daha ileride olduğumuzu söyleyebilirim. Dünyada Çin’in önde olduğunu, İngiltere’de 2. faza geçildiğini biliyoruz. Daha net önümüzdeki bir iki ay içinde sonuç alınacak yaklaşımda olmamalıyız. 4-6 ay evvel aşı gelişiminin olacağını söylemek zor” dedi.
MUTASYON AÇIKLAMASI
Şu ana kadar somut, ilmî mutasyon olduğuna dair haber yok diyen Koca, ”Farklı virüs çeşitlerinin olduğunu biliyoruz. 2 ay evvel de söylemiştim. Virüs izolasyonunun bakanlığımızca yapıldığı periyotta Ortadoğu, Amerika’dan gelen virüsün farklılığını söylemiştim. Ancak virüsün virülansında rastgele bir değişikliğin göstermediğini söylemiştim. Mutasyon her devir olabilir lakin şu an somut haber yok” tabirlerini kullandı.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI
Koca, ”Vaka sayılarının binin üzerinde olduğunu görüyoruz. Vefat sayılarımızın eskiye nazaran düşük olduğunu görüyoruz. Hastane yükümüzün ve ağır bakım yükümüzün az olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki periyotta yeni bir kısıtlamayı Bilim Konseyi’nde gündemimize almadık, sahihi şu an düşünmüyoruz. Bu periyoda denetimli toplumsal hayat devri demiştik. Mahsusen bu hayatın önlemlerle devamını önemsiyoruz. Önlemlere uyduğumuz nispette tehdit ortadan kalkar. Bu devirde sıradan hayatımıza devam ederken virüsle karşılaşmamanın yolu maske, ara ve el paklığına münhasıran dikkat ederek, evvelce olduğu üzere yasaklı periyotların olmaması ki, düşünmüyoruz. Tahminen bölgeler, ilçeler, köyler bazında bu manada birtakım benze kısıtlamalar bölge hıfzısıhha şuraları alabilirler. Lakin şu anda kısıtlama gündemimizde olmadı” açıklamasını yaptı.
65 YAŞ ÜSTÜ AÇIKLAMASI
Koca, ”Bilim Şurasının 65 yaş üstünde var olan önlem dışında ek önlemi laf konusu olmadı. Varolan önlemin devamı formunda yaklaşım oldu” dedi.
Cumhuriyet
