Yüksek Öğretim Heyeti (YÖK) tarafından olan Galatasaray Üniversitesindeki (GSÜ) Fransız eğitimcilere “B2 düzeyinde Türkçe lisan yeterliliğine” sahip olma zaruriliği getirilmesine karşı akademisyenler bir bildiri yayınladı.
Türkçe- Fransızca eğitim veren Galatasaray Üniversitesi’nde vazife yapan akademisyenler ortak bildiride,”Üniversitenin kuruluşundan bu yana, öğrencilerimize çok kültürlü ve çift lisanlı bir eğitim vermeyi sürdürmekteyiz. Lakin öğrencilerimizin bu eğitime erişim hakkı, uygulamaya konan son kararlarla ellerinden alınmaktadır” tabirini kullandı.
Fransa vatandaşı öğretim elemanlarının birçoklarının oturma müsaadeleri 15 Eylül 2020’den bu yana yenilenmediğini vurgulayan akademisyenlerin açıklaması şu biçimde:
“Bizler, çeyrek asırdır dayanışma içinde omuz omuza çalışan Türkiye ve Fransa vatandaşı öğretim elemanları olarak, 1992’de iki hükümet tarafından imzalanan çift taraflı bir muahede ile belgelenmiş Fransa-Türkiye dostluğunun sembolü olan Galatasaray Üniversitesinin birer kesimiyiz. Üniversitenin kuruluşundan bu yana, öğrencilerimize çokkültürlü ve çift lisanlı bir eğitim vermeyi sürdürmekteyiz. Fakat öğrencilerimizin bu eğitime erişim hakkı, uygulamaya konan son kararlarla ellerinden alınmaktadır.
Çalışma şartlarımız Covid-19 pandemisinin yol açtığı sıhhat krizi nedeniyle esasen bariz biçimde bozulmuşken, bu sıhhat krizine “ikamet” başlığı altında yeni bir kriz eklenmiştir. 2020-2021 akademik yılı güz devrinin sonunda, Galatasaray Üniversitesi’ndeki Fransa vatandaşı öğretim elemanlarına, Türkiye’de ikamet edebilmek için B2 seviyesinde Türkçe bildiklerini belgelemek zorunda oldukları gayrı resmî bir biçimde bildirilmiştir. Meğer bu şart, oturma müsaadelerinin yenilenmesi sırasında kendilerine belirtilmemiştir. Sonuç olarak, Fransa vatandaşı öğretim elemanlarının birçoklarının oturma müsaadeleri 15 Eylül 2020’den bu yana yenilenmemiştir.
BELİRLİSİZLİK YARATILDI
Bu durumun, kelam konusu akademisyenlerin profesyonel ve gündelik hayatları üzerinde olumsuz tesirleri olmuştur. Yerleşkede eğitim vermeleri yasaklanmış, yasal bir kontratla konut tutabilmeleri, bir telefon operatörü ya da internet sağlayıcısıyla kontrat yapabilmeleri, yeni sıhhat düzenlemeleri kapsamında toplu taşıma kartlarını güncellemeleri ve bilhassa de ailelerini ve yakınlarını görmek için bile olsa Türkiye dışına çıkmaları imkânsız hale gelmiştir.
Öğretim elemanlarının yaşadığı bu zorluklar, akademik programın işleyişini de direkt etkilemiş ve öğrencilerimizin akademik ömrünü sekteye uğratmakla kalmamış, gelecekleri üzerinde de bir belirsizlik yaratmıştır.
Bu nedenle,
Fransa vatandaşı öğretim elemanlarının kıymetlendirme kriterinin bir anda akademik içerikli olmaktan çıkarılıp lisan düzeyinin ölçülmesine indirgenmesini hüzünle karşılamakta ve bu kararın hangi yasal evraklara dayandığını merak etmekteyiz. Lisana getirildiği formda bir mütekabiliyet kelam mevzusuysa şayet, 31 Temmuz 2020’de iki ülkenin hükümetleri tarafından imzalanan EILE muahedesinin varlığı unutulmuş demektir. Kaldı ki bu mutabakat, Fransa’daki ortaöğretim kurumlarında çalışan yabancı asıllı öğretmenlerin çalışma şartlarını düzenlemektedir.
Ayrıyeten, Galatasaray Üniversitesi’nin öğretim elemanlarının sağlaması beklenen yeni şartlarla ilgili olarak, B2 seviyesinde Türkçe zorunluluğunun yarattığı meselelerin altını çizmek isteriz: aslında çok yüksek olan B2 düzeyi, verilen eğitimin Fransızca olduğu göz önünde bulundurulduğunda bir mecburilik arz etmemektedir ve bu şartın, gelecekte Türkiye’de eğitim vermeyi düşünen ya da hudutlu bir mühlet için Türkiye’ye gelecek olan akademisyenler üzerinde caydırıcı bir tesiri olacağı açıktır.
Kelam konusu durumun, Türkiye’nin tek frankofon yüksek öğretim kurumu olan üniversitemizde Fransızca öğretim düzeyinin düşmesi ile sonuçlanacağını da belirtmek isteriz.
İSTİYORUZ…
Bizler,
Tüm tarafların lehine bir çıkış yolu bulunması maksadıyla, Yüksek Öğretim Heyeti (YÖK) ile Fransa’nın diplomatik mercileri ortasındaki müzakerelerin tekrar başlamasını,
İkamet müsaadesinin verilmesini aşikâr bir düzeyde Türkçe bilme şartına bağlayan karardan bir an evvel geri dönülmesini,
Fransa vatandaşı öğretim elemanlarının Türkiye’deki durumunu yasal hale getiren ve öğrencilere karşı sorumluluklarını yerine getirmelerini mümkün kılan ikamet evraklarının acilen teslim edilmesini talep etmekteyiz.
Dayanışma içindeki Türkiye ve Fransa vatandaşı öğretim elemanları olarak, hatırlatmak isteriz ki:
Bu durum, temel bir hak olan tahsil hakkını tehdit etmektedir; kelam konusu olan bir mütekabiliyet temeline nazaran davranmaksa bile, bu temel, temel hak ve özgürlüklere uygulanamaz.
Yüzyıllara dayanan eğitim geleneğiyle esaslı bir kurum olan Galatasaray, Türkiye ve Fransa halkları ortasındaki tarihî dostluğun bir sembolü olmayı sürdürmektedir.
Hiçbir akademik ve kültürel kurum politik tansiyonlara alet edilmemeli, bilakis bu kurumlar, her vakit ulaşmayı arzuladığımız barış ve dostluğun araçları olarak görülmelidir.”
Cumhuriyet
