Son yıllarda D vitamini kullanımının faydalı olduğu ve genel sıhhat ile hastalıklar üzerine olumlu tesirleri daha çok gündem oluşturan D vitaminin eksikliği kadar gereksiz dozda yüksek kullanımı da giderek artıyor. Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma Uzmanı Dr. Metin Alış “Normal ve uygun ölçülerde yerine koyma elbette sıhhat için devamlı gereklidir, lakin uygunsuz dozda fazla kullanımı da ziyanlıdır. Böbrek taşları, böbrek yetersizliği, kanda kalsiyumun olağandışı yükselmesi, böbreklerde kalsiyum birikimi üzere ziyanlı tesirleri vardır” ikazında bulundu.
Alış, D vitamini bedende devamlı tamamlanması gereken bir vitamin olduğunu, bu nedenle her vakit D vitamininden güçlü besinlerle gerekliliğine dikkat çekti. Alış “İlkbahar ve yaz aylarında, cilt hastalıkları açısından sakınca yoksa, yeteri kadar güneşe maruz kalmalı, sonbahar ve kış aylarında da dışarıdan D vitamini desteği yapılmalıdır. Covid-19 enfeksiyonu açısından D vitamini gayesi, öncelikle eksikliğin kâfi dozlarda yerine konması olmalıdır. Toksik dozlar ve yan tesirlerden kaçınmak için ek hastalığı olan bireyler ilgili doktora danışmalıdır” dedi. Alış, gazetemize yaptığı açıklamada D vitamininin, başta kalsiyum ve kemik metabolizması olmak üzere, birçok sistemin işleyişinde rolü olan bir vitamin olduğunu anımsatarak “Son yıllarda D vitamini kullanımının faydalı olduğu ve genel sıhhat ve hastalıklar üzerine olumlu tesirleri daha çok gündem oluşturmaktadır. Tekrar eksikliğinin tamamlanmasının yanı sıra, maalesef uygunsuz yüksek dozlarda kullanımı da yaygınlaşmaktadır” diye konuştu.
YETERSİZ GÜNEŞ VE YANLIŞ BESLENME
D vitamini eksikliğinin genel toplum için çok yaygın olduğunu lisana getiren Alış “Özellikle kapalı ortamda yaşamak, ilkbahar, sonbahar ve kış ayları dışında kâfi güneşe maruz kalmamak, D vitamininden yetersiz besinlerle beslenmek, ana sebeplerdir” değerlendirmesini yaptı. D vitamininin cilt güneşe maruz kaldığında bedende sentezlendiğini, karaciğer ve böbreklere kadar uzanan bir tepki zinciriyle etkin hale getirildiğini anlatan Alış, şöyle devam etti:
“Normal ve uygun ölçülerde yerine koyma elbette sıhhat için devamlı gereklidir, ama uygunsuz dozda fazla kullanımı da ziyanlıdır. Böbrek taşları, böbrek yetersizliği, kanda kalsiyumun olağandışı yükselmesi, böbreklerde kalsiyum birikimi üzere ziyanlı tesirleri vardır. Ülkemizde evvelden beri yaygın olarak çok kullanılan yüksek doz D vitamini ampuller uygunsuz toksik dozlara sebep olmakta, yan tesirlerinin çok sık görülmesi de sorun oluşturmaktadır.
Günlük D vitamini muhtaçlığı ekseriyetle 600-1.500 ünite civarındadır. Hiçbir hastalığı olmayan bir kişi günde ortalama 1.000 ünite D vitamini kullanabilir, ancak eşlik eden hastalıkları olan bireyler doktora danışmalıdır. ”
D vitamini kâfi seviyede olan şahıslarda Covid-19 enfeksiyonunun daha hafif seyrettiğine dair bilgiler olmakla birlikte, bu bahsin netlik kazanmadığını da anımsatan Alış “D vitamini seviyesinin temel olarak kâfi olması hedeflenmeli, çok yüksek doz D vitamini almanın Covid-19 enfeksiyonunu iyileştirdiği çalışmalarla kanıtlanıncaya kadar bundan kaçınılmalıdır. Ülkemizde D vitamini eksikliği yaygındır, lakin aslında her iki cinsiyet ortasında bir ayrım yoktur. Bayanlardaki D vitamini eksikliği, osteoporoz onlarda çok görüldüğü için daha kıymetlidir. D vitamini eksikliğinin ana nedeni olarak yaz aylarında kâfi derecede güneşe maruz kalmamak, sonbahar, kış ve ilkbaharın başlangıç vakitlerinde da dışarıdan D vitamini desteği almamaktır” dedi.
D VİTAMİNİNDEN VARLIKLI BESİNLER
– Sardalye, somon, uskumru, ton balığı üzere yağlı balık çeşitleri,
– Süt ve süt eserleri,
– Yumurta,
– Portakal suyu,
– Tavuk ciğeri,
– Isırgan otu,
– Maydanoz,
– Mantar.
Cumhuriyet
