İki ülke ortasında tansiyonun düşürülmesi beklentisiyle yapılan ziyaretteki basın toplantısında yaşanan tansiyon, iki ülkenin Doğu Akdeniz ve Ege başta olmak üzere ortalarındaki tartışmalı sorunlarda uzlaşmadan uzak olduğunu ortaya koydu. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, basına yapılan açıklamada Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias’ın Türkiye’ye yönelik sert kelamlarına birebir sertlikte karşılık verdi, bu çeşit ziyaretlerde sıkça rastlanmayan karşılıklı atışmalar yaşandı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye ile Yunanistan ortasında son periyotta ağırlaşan diplomasi trafiği çerçevesinde dün Ankara’yı ziyaret etti. 2019’da bu misyonu üstlenmesinin akabinde birinci defa Ankara’yı ziyaret eden Dendias, dün birinci olarak Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından kabul edildi, daha sonra Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile başbaşa ve heyetler ortası görüşmeler yaptı.
Akabinde yapılan ortak basın açıklamasında Çavuşoğlu, iki ülke ortasındaki diyalog kanallarının canlandırılmasından duyulan memnuniyete vurgu yaparak “Sorunların iki komşu ortasında yapan diyalog yoluyla çözülebileceğine inanıyoruz, meselelere üçüncü taraflar üzerinden tahlil aramak hakikat değildir. Oldubittilerden ve provokatif telaffuzlardan uzak durulmalıdır” dedi. FETÖ, PKK, DHKP/C üzere terör örgütleriyle gayrette Yunanistan’dan daha faal işbirliği talep ettiklerini, Batı Trakya’daki Türk azınlığın yaşadığı sıkıntıları da gündeme getirdiklerini kaydetti.
AB İLE TEHDİT ETTİ
Dendias ise “Ortamı dinamitleyen kışkırtıcı telaffuz ve aksiyonlardan uzak durmamız gerekiyor. İlgilerimizi geliştirmemizin önündeki şart budur” dedi. Yunanistan’da Lozan Antlaşması’na nazaran “Müslüman azınlık” olduğunu söyleyen Dendias, “Dün Konstantinopolis’te Ekümenik Patrik’le görüşme sırasında Türkiye’deki Yunan azınlığın problemlerini dinleme fırsatı buldum” dedi.
Son devirde Türkiye’nin “güven ortamını engelleyen” adımlar attığını söyleyen Dendias, “Eğer Türkiye bizim egemenlik haklarımızı ihlal etmeye devam ederse AB’nin masasında olan yaptırımlar gündeme gelecek” dedi. Yunanistan’ın Ege’de karasularını 12 mile çıkarmasını “savaş sebebi” sayan TBMM kararına da atıfta bulunan Dendias, “Bu, iyi komşuluk ilgileriyle ve milletlerarası hukukla bağdaşmıyor” diye konuştu. Türkiye’nin Libya ile imzaladığı deniz yetki alanları muahedesini da “üçüncü ülkelerin egemenlik haklarını ihlal eden, milletlerarası hukuka muhalif bir anlaşma” olarak nitelendiren Dendias, Türkiye’nin göç mutabakatını tam olarak uygulamasını da isteyerek “Son periyotta mülteci konusunun Türkiye tarafından kullanılması konusunu da gündeme getirdim. Ayasofya’nın mescide dönüştürülmesi kararı ile Kariye Manastırı’nın mescide dönüştürülmesi kararının değiştirilmesi tarafındaki beklentimi ilettim” dedi.
‘KABUL EDİLEMEZ’
Dendias’ın konuşmasında Türkiye’ye yönelik kullandığı sert sözlere cevap veren Çavuşoğlu, “Ben konuşmamda Yunanistan’ı itham edici bir telaffuz kullanmadım. Birinci görüşmenin daha olumlu atmosferde devam etmesini istek ediyorduk. Ama Nikos Dendias yaptığı konuşmada maalesef ülkemize yönelik son derece kabul edilemez ithamlarda bulundu” dedi. “Türkiye’nin, Yunanistan’ın egemenlik haklarını ihlal ettiği” telaffuzunun kabul edilemeyeceğini söyleyen Çavuşoğlu, “Türkiye, Doğu Akdeniz’de ve Kıbrıs’ta Türklerin haklarını muhafazaya muktedirdir ve attığımız adımlar da haklarımızı müdafaaya yöneliktir” dedi. “Göç konusunu ne AB’ye ne Yunanistan’a karşı kullanmadık” tabirlerini kullanan Çavuşoğlu, “Sizin 4 yılda 80 bin insanı geri ittiğinizi, insanları denize attığınızı da anlattık ancak bunu basının önünde konuşmadık. Lakin buraya çıkıyorsunuz, ülkenize bildiri vermek için Türkiye’yi suçlamaya kalkıyorsunuz. Bunu kabul etmemiz mümkün değil. Basının önünde ülkemi ve milletimi ağır bir biçimde itham ederseniz bunun yanıtını vermek durumundayım” dedi.
Çavuşoğlu’na cevap veren Dendias, “Tahmin ettiğim kadarıyla senin çalışma arkadaşların hükümdardan daha çok kralcı. Bunun bu türlü olmamasını isterdim lakin gerçek bu. Yunanistan’ın Akdeniz’deki görüşleri malum, bunları birinci kez duymuyorsunuz. Ankara’ya geldim diye bunları söylememem mi gerekiyordu? Güya Doğu Akdeniz’de hiçbir şey olmuyormuş üzere davranamam. Türkiye hem Ege’de hem Doğu Akdeniz’de memleketler arası deniz hukukuna muhalif davranıyor, ihlallerde bulunuyor. ‘Müslüman azınlık’ tarifi Lozan’da mevcut, bunu biz söylemiyoruz. Lozan Antlaşması bugün yürürlükte” dedi. Dendias, Çavuşoğlu’nun “Lozan Antlaşması’nda Ege’deki silahsızlandırılmış adaların statüsünü ihlal ediyorsunuz” kelamlarına de “Bu askerler neden bu adalarda? Zira burada bir tehdit kelam konusu. Adaların karşı tarafından rastgele bir tehdit olmadığını söyleyebilecek olan var mı?” dedi. Çavuşoğlu ise “Çözersek iki komşu olarak biz çözeriz. Diğerlerinin yararı olmaz, öbürleri lakin silah satar ancak sıkıntılarımızı biz çözeriz” dedi.
DENDIAS’A ‘MÜSLÜMAN AZINLIK’ CEVABI
“Görüş ayrılıklarımızı kendi ortamızda görüşme konusunda mutabık kaldığımız halde Türkiye’yi suçlarsanız ben de bunun karşılığını vermek durumunda kalırım” diyen Çavuşoğlu, “Biz Türkiye’de Rum Ortodoks azınlığı kabul ediyoruz fakat sizin Yunanistan’daki ‘Ben Türküm’ diyen Türklere ‘Siz Türk değil yalnızca Müslümansınız’ demeniz ne insanidir, ne memleketler arası hukuka uygundur” dedi.
‘ZEYTİN KOLUNU GERİ İTTİ’
Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, Dendias’ın Ankara ziyaretinde yaşanan tansiyonu “Dendias kendi kamuoyuna Türkiye’yi itham ederek bir ileti vermeyi tercih etti. Bu, ayrıyeten Yunanistan’ın AB’ye de iletisidir. ‘Türkiye’yle diyaloğa zorlamayın, bu iş yürümüyor’ iletisi vermeyi de amaçlamıştır” kelamlarıyla kıymetlendirdi. Özülker, hususla ilgili Cumhuriyet’e yaptığı değerlendirmede Çavuşoğlu’nun yumuşak bir açılış konuşması yapmasına rağmen Dendias’ın Türkiye’ye yönelik suçlayıcı bir üslup kullandığını belirterek “Dendias’ın konuşması bahtsız, kabul edilmesi mümkün olmayan bir konuşmaydı. Milletlerarası münasebetlerde iyiniyet varsa konuşma çeşidi bu değildir. Ben birinci kere Türkiye’ye gelip bu üslupla konuşan bir bakana rastladım” dedi. Dendias’ın Ankara ziyaretinin, Türkiye ile Yunanistan ortasında sonuç alıcı bir diyaloğun mümkün olmadığını bir sefer daha gösterdiğini kaydeden Özülker, “Türkiye’nin zeytin kısmı siyasetine Yunanistan’ın yanıtı bu oldu. Dendias, uzatılan zeytin kısmını geri itmeyi tercih etti” değerlendirmesini yaptı.
‘MÜZAKEREYE AÇIK KAPI BIRAKMADI’
Emekli Büyükelçi Tugay Uluçevik de basın toplantısının, Yunanistan’ın Türkiye’yle diyaloğa açık olmadığını bir defa daha gösterdiğini belirtti. Dendias’ın Türkiye’ye yönelik ithamkâr telaffuzunun “diplomasi ölçülerinde skandal” olduğunu kaydeden Uluçevik, “Dendias’ın Ankara’ya sıkıntıları çözme niyet ve isteğiyle değil, ‘ya bizim konumlarımızı kabul edersiniz, ya da sonuçlarına katlanırsınız’ formunda gözdağı vermek için geldiği, sık sık AB’ye atıflarla desteklediği şımarıkça sözlerinden belirli olmuştur” dedi. Uluçevik, “Yunanistan’ın esasen bilinen görüş ve argümanlarını tekrarlamıştır. Müzakereye açık kapı bırakmamıştır” değerlendirmesini yaptı.
Cumhuriyet
