Geçtiğimiz günlerde Çin’de, Güney Amerika’dan gelen donmuş karides ve tavuk kanatlarında koronavirüs izleri bulunduğu belirtildi.
Bu durum, koronavirüsün yiyecek ambalajlarından bulaşıp bulaşmadığı sorusunu tekrar gündeme getirdi.
Teorik olarak, ambalaj materyallerinden Covid-19 bulaşması ihtimali bulunuyor.
Laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar, virüsün çoğunlukla karton ve birtakım plastik tiplerinde günler değilse bile, saatlerce yaşayabildiğini gösterdi.
Dahası, virüs birden fazla yiyeceğin taşındığı düşük sıcaklıklarda daha çok yaşama talihine sahip.
Lakin kimi uzmanlar, bu sonuçların laboratuvar ortamı dışında da geçerli olup olamayacağını sorguluyor.
Leicester Üniversitesi’nde teneffüs bilimleri uzmanı Dr. Julian Tang, dış dünyada etraf şartlarının süratle değiştiğini, bunun da virüsün bu kadar uzun müddet canlı kalamaması manasına geldiğini söyledi.
Rutgers Üniversitesi’nden mikrobiyoloji profesörü Emanuel Goldman da, laboratuar çalışmalarında 10 milyon virüs parçacığı bulunan örneklerin kullanıldığını, örneğin bir yüzeye hapşurulan damlacıklardaysa, 100 dolayında virüs partikülü olduğunu belirtti.
Goldman geçen ay Lancet mecmuasında yayımlanan makalesinde “Bana nazaran, hayat formu olmayan yüzeylerden bulaşma ihtimali çzok düşük. Ve bu da yalnızca enfekte bir insanın yüzeye öksürmesi ya da hapşırmasıyla ve bir oburunun o yüzeye kısa müddet sonra (bir ya da iki saat sonra) dokunmasıyla olabilir” diye yazdı.
VİRÜS NASIL YAYILABİLİR?
Virüsün yayılma riski, genelde besin paketleme tesislerinde çalışan emekçilerin virüslü yüzeylere, daha sonra da gözlerine, burunlarına ya da ağızlarına dokunması varsayımına dayandırılıyor.
Uzmanlar şu anda bunun birçok Covid-19 hadisesinde bulaşma yolu olduğunu düşünmüyor.
ABD Hastalık Denetim Merkezi’nin (CDC) internet sitesinde “Bir insanın virüslü bir yüzeye ya da objeye dokunarak Covid-19 olması mümkün. Lakin bunun virüsün en önemli yayılma yolu olduğu düşünülmüyor” diyor.
Aslında, virüsün en önemli yayılma yolu, direkt beşerden beşere temas;
- Birbiriyle yakın temas halindeki beşerler (2 metreden az mesafe)
- Enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması ya da konuşması sırasında çıkan damlacıklar
- Bu damlacıkların yakındaki insanların ağzına, burnuna gelmesi ya da ciğerlere solunması
Dr. Tang, birinin yiyecek ambalajı yoluyla virüs kaptığını kanıtlamanın da güç olduğunu söylüyor.
Zira, asemptomatik toplumsal temaslar da dahil, başka tüm mümkün kaynakları net bir halde dışlayabilmek gerekiyor.
NASIL INANÇTA KALABİLİRSİNİZ?
Dünya Sıhhat Örgütü’ne (WHO) nazaran şu ana dek yiyecek ya da yiyecek ambalajından bulaştığı teyit edilen bir Covid-19 olayı yok. Lakin WHO, bulaşmayı önleyebilmek için birtakım tedbirleri de sıraladı.
WHO, besin ambalajlarını dezenfekte etmeye gerek olmadığını söylemekle birlikte, “gıda ambalajlarına dokunulduktan sonra ve yemek yemeden evvel eller düzgün bir biçimde yıkanmalı” diyor.
Market alışverişi yapıyorsanız, mümkünse içeri girmeden el dezenfektanı kullanın ve sonrasında ellerinizi iyice yıkayın. Tıpkı vakitte, alışverişlere dokunduktan ve yerleştirdikten sonra da.
Şahsî hijyenine ve yiyecek hijyenin dikkat eden bir misyonlu tarafından teslim edilen alışverişler de inançlı kabul ediyor. Lakin teslim aldıktan sonra yeniden ellerinizi iyice yıkamanız kıymetli. Birtakım uzmanlar ayrıyeten, plastik torbaları tek bir kere kullanmayı tavsiye ediyor.
Cumhuriyet