Kızarmış besinlerin tüketiminin giderek arttığını belirten uzmanlar, trans yağ ve doymuş yağ asitlerini içeren besinlerin, insan sıhhatini olumsuz etkileyerek çeşitli hastalıkları beraberinde getirdiğini söylüyor. Çin’de yapılan bir meta-analizden yola çıkan Beykent Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Kolu Dr. Öğr. Üyesi İstek Kaya, dünyada kızarmış besin tüketenlerin bilhassa kalp yetmezliği ve inme üzere rahatsızlıkların yaklaşık yüzde 40 oranında arttığına dikkat çekerek, sağlıklı beslenmenin ehemmiyetini vurguladı.
DAMAR SERTLİĞİNE NEDEN OLUYOR
Kızarmış besin tüketiminin, dünyada fast-food zincirlerinin artmasıyla birlikte çocuklarda ve yetişkinlerde giderek arttığının altını çizen Dr. Kaya, “Özellikle besinin kızartılması, uzun müddettir tercih edilen ve gelişmiş-gelişmekte olan ülkelerde besinin daha uzun müddetli saklanması için kullanılan bir usul. Olağan kızartma sırasında kullanılan doymuş yağlar, trans yağlar, bu besinlerin tadını ve doygunluğunu artırıyor. Lakin bu artış, bedende çeşitli ziyanlar unsurların artışına sebep oluyor. Bilhassa trans yağlar ve doymuş yağ asitleri, makûs kolestrol dediğimiz, LDL kolestrol seviyesini yükseltiyor. Âlâ kolestrol dediğimiz, HDL seviyesini düşürerek damar sertliğine sebep oluyor. Bu halde besinlerin tüketimi şişmanlık ve obeziteye sebep olup, kalp damar hastalıkları, inme, diyabet, hipertansiyon üzere hastalıkların da oranını artırıyor” dedi.
KALP YETMEZLİĞİNİ YÜZDE 40 ARTIRIYOR
Kızarmış besin tüketimi ile ilgili bir araştırmadan bahseden Dr. Kaya, “En son Çin’de, bilhassa kızarmış besin tüketenler ile tüketmeyenlerin karşılaştırıldığı birçok çalışmanın meta-analizde yaklaşık yüzde 40’a yakın kalp yetmezliği ve inme oranını artırdığı saptandığını görüyoruz. Tekrar bu çalışmada, haftada yaklaşık 114 gram ek kızartma tüketiminin kalp krizi ve inmeyi yüzde 3, kalp yetmezliği oranının yüzde 12 kadar arttığı bulundu. Bu yüzden meskende hareketsiz kaldığımız pandemi sürecinde, beslenme sistemimizi değiştirerek bu periyodu bir fırsata çevirmek iyi olabilir. Bilhassa meskende çocuklara kızartılan patates ve tavuk üzere besinleri en aza indirmek gerekir. Kızartma yerine buharda pişirme, haşlama yahut ızgara tiplerini tercih etmek daha yararlı olacaktır” diye konuştu.
OBEZİTENİN ESAS NEDENLERİNDEN BİRİ
Çocuklarda kızartılmış besin tüketimi, obezitenin esas sebeplerinden biri olduğunu belirten Dr. Kaya, “Kalp damar hastalığı; kalbin damarlarında ve bedendeki öteki damarlarda oluşan tıkanmalar çocukluk çağından itibaren başlıyor. Çağımızın en büyük tehlikesi obezite ve çocukluk çağında çok fazla görüyoruz. Çocuklarda beslenme halinin değişmesi lazım. Buna okul, konut ve dışarıdaki rastgele bir yer dahil. Tekrar yetişkinlerde de tıpkı formda bir nizam oluşması gerekiyor. Bilhassa fast food zincirlerinde ve restoranlarda beslenmekten kaçınılmalı. Daha çok zeytinyağı ve fındık yağı bulunan konut yemekler ya da doymamış asiti yüksek olan besinler tercih edilmeli” diyerek aileleri uyardı.
Cumhuriyet