Afganistan-Türkiye çizgisinde süren denetimsiz göç ile tekrar gündem olan “kayıt dışı mülteci istihdamına” yönelik AKP’den gelen “Suriyelileri çekin, iktisat çöker” savunmasına CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba’dan “Göçmen Emeği” çalışmasıyla reaksiyon geldi. Ağbaba, çalışmasında, Türkiye’de kayıt dışı çalıştırılan bir milyon Suriyeli göçmene dikkat çekerek, “Ekonomide yıllık 9 milyar TL kayıp oluşuyor. Çalışma ömründe kuralsızlık, kural haline geldi. AKP fakiri fakire kırdırıyor” dedi.
CHP’li Ağbaba’nın hazırladığı çalışmada öne çıkanlar şöyle:
– Türkiye’de kayıtlı 3 milyon 690 bin 896 Suriyelinin yüzde 20.4’ü 15-24 yaş kümesinde bulunuyor. Bu nüfusun yüzde 29.8’i ise 10 yaş altı çocuklardan oluşuyor. Bu bilgiler ışığında ülkede yaklaşık bir milyon Suriyeli göçmenin, kayıt dışı olarak istihdam edildiği düşünülüyor.
– 2019’da Türkiye’de müsaadeli yabancı çalışan sayısı 145 bin 232 şahısken, bunun 63 bin 789’u Suriyeli emekçilerden oluşuyor. Resmi datalar de Türkiye’de istihdama dahil olan bir milyon Suriyelinin yaklaşık yüzde 94’ünün kayıt dışı çalıştırıldığını ortaya koyuyor.
– Kayıtlı ve taban fiyat karşılığında çalışan bir çalışanın maaşından aylık 751,60 TL vergi kesiliyor. Bu durumda 2021’de Türkiye’de, kayıt dışı çalışan yaklaşık bir milyon Suriyeli göçmenin iktisada aylık ziyanı 751 milyon 600 bin TL oluyor. Yıllık ziyan, 9 milyar 19 milyon 200 bin TL’ye yükseliyor.
‘İŞ CİNAYETLERİNDE BİRİNCİ SIRADA’
– Ülkemizde Suriyeliler, kayıt dışı istihdamın ağır olduğu inşaat, tarım, dokumacılık üzere bölümlerde çalışıyor. 2015-2020 ortasında iş cinayetlerinde can veren göçmen emekçi sayısı en az 558 iken, ömrünü yitirenlerin yüzde 65’i Suriyeli, yüzde 13’ü Afgan.
– AKP iktidarı, Suriyeli ve öteki ülke vatandaşı göçmenlerin kayıt dışı istihdamına göz yumarak Türkiye’de işsizlik oranlarının artmasına, çalışma ömründe kuralsızlığın kural haline gelmesine sebep oluyor.
– Çalışma ömrünün kendi çalışanlarımıza getirdiği sömürü şartlarından göçmen personeller de hissesini alıyor. AKP iktidarı, uyguladığı siyasetler ile fakiri fakire kırdırıyor.
Cumhuriyet
