Türk hazır giyim bölümü Covid-19 salgınının olumsuz tesirlerini en aza indirmek için yeni çıkış yolları ararken, dünya devi alım kümelerinin üst seviye başkanları, pandemi günlerinde yeni satın alma stratejilerini paylaştılar.
H&M, Otto, Bestseller, s.Oliver, Spring Near East Manufacturing, Newtimes, Penti ve LC Waikiki’nin üst seviye başkanları “yeni normalde” Türkiye ve rakip devletlere bakış açılarını Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği’nin (TGSD) online düzenlediği “Gelecek Satın Alma Stratejileri ve Beklentileri” panelinde lisana getirdiler.
Bregla sponsorluğunda düzenlenen içtimanın açılış konuşmasını yapan TGSD Lideri Haydi Karasu umumi olarak 2019’un ve 2020’nin birinci aylarının çok başarılı geçtiğini, ama pandemi ile birlikte Mart Nisan ve Mayıs aylarında yüzde 50’leri bulan düşüş yaşadıklarını söyledi. Pandemi sonrasında dünyanın artık tedarik zinciri idaresinin yine yapılanması gerektiği konusunda hem fikir olduğunu vurgulayan Haydi Karasu, şöyle devam etti:
AVRUPA’DA SATILACAK ESER AVRUPA’DA İÇİNDE ÜRETİLMELİ
“Başkan Yardımcısı olduğum Euratex’in içtimalarında yeni tedarik zincirinde Avrupa’da satılacak eserlerin Avrupa ve yakın etrafından tedarik edilmesinin zarurî hale geldiğini ve bunun temel strateji olması gerektiği söyledim. Bu çerçevede hazır giyim üretiminde nahiyenin en tesirli devleti Türkiye. Avrupa’nın hazır giyim muhtaçlığının çok kıymetli bir kısmını Türkiye karşılayabilir. Bunun için küçük üretim adetlerini de yapabilecek formda üretim ve lojistik alt yapılarımızı geliştirmiş, dijitalleşmeyi tamamlamış, sürdürülebilirlik gereklerini alanına getirmiş, akıllı dokumadan akıllı giysileri hazırlayabilecek inovatif yapıyı geliştirmiş olmamız gerekiyor. Süratlilik ise esasen bizim genetiğimizde olan bir şey. Tüm bunların yanında pandemi bize artık fast fashion yanına yeniden süratli fakat sezonsal üretime geçilmesi gerektiğini öğretti. Münasebetiyle üçer aylık aralarla koleksiyon yapan bir devlet formatına bürünmemiz gerekiyor ki kesimin tedariğini sağlayalım.
ABD için ise durum farklı. Orada da büyük bir avantajımız var. ABD’de ölçek iktisadı değerli. Bu pazarda bizim büyümemiz lazım. Şu anda hem ABD-Çin savaşı hem de pandemide yaşananalar münasebetiyle Amerika kendine yeni partner arıyor. Bu nedenle gözü mutlaka Türkiye’nin üstünde. Lakin bizim de ölçeğimizi genişletmemiz ve tedariki Türkiye sathına yaymamız lazım.
Türkiye 17,5 milyar dolar ihracat yaparken Çin 170 milyar dolar ihracat yapıyor. Hasebiyle bizim bir bu kadar daha ihracatımızı genişletmemiz gerekiyor. ABD’nin ölçek talebini karşılayabilecek çok büyük firmalarımız var. Amerika pazarında istek edilen sonucu almak için bu firmalarımızı daha çok desteklememiz gerekiyor. Pandeminin artık normalize olmasını beklediğimiz Mart 2021 devrine kadar bizim her türlü talebi karşılayacak alt yapıyı oluşturmamız lazım. Öte yandan sivil topluluk örgütleri ve devlet iş birliği ile yeni oluşacak Ticaret mutabakatlarında Türkiye’nin çok daha tesirli olmasını sağlamalıyız.”
DİJİTALLEŞME VE SERTEFİKASYON SİSTEMİMİZİ GÜÇLENDİRMELİYİZ
Haydi Karasu, hem ABD hem Avrupa pazarı için dijitalleşebilmenin ve kreatif olmanın kıymetine dikkat çekti. Mahsusen ABD için sertifikasyon sisteminin çok güçlenmesi gerektiğini anlatan Karasu, “Bu nedenle biz Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve TSE ile görüştük. Bununla birlikte bölümün üç aylık kaybının finansmanı için bir yıl geri ödememiz en az üç yıllık KGF finansman desteği sağlanmasını istedik. Bizim de toplumsal sorumluluk, etraf standartları ve sürdürülebilirlik üzerine hazırlanmamız gerekiyor. Hazır giyim dalına kulak verilir, teklif ve talepleri dinlenirse ve biz de bölüm olarak stratejik aksiyon planımızı uygulamak sureti ile hazırlanırsak 2021 ve sonrasında tarihi muvaffakiyet elde ederiz.” dedi.
KOLUN GELECEĞİNE IŞIK TUTACAĞIZ
Bregla CEO’su Tanzer Gözek ise konuşmasında bu yıl altıncısını gerçekleştirdikleri aktiflikte bölümün önde gelen temsilcilerinin Türk hazır giyim sanayisinin geleceğine ışık tutacağını söyledi. Pandemi sürecinden çıkış yollarının da değerlendirileceğini anlatan Gözek, online düzenlenen aktifliğin koldaki pek mevzuya ışık tutacağını laflarına ekledi. Panele katılan başka konuşmacılar ise şu görüşleri lisana getirdiler:
SİPARİŞ İPTAL ETMEMEYE ÇALIŞTIK
H&M Türkiye Memleket Yöneticisi Leyla Ertur: 35 yıldır Türkiye’den satın alma yapıyoruz. Pandemi sürecinde tüm tedarikçilerimizle çok yakın çalıştık. Sipariş iptal etmemeye, ödemeleri geciktirmemeye çalıştık. Pandemi sürecinde küreselden öte münhasıran lokalde de güçlü olmanın değerini öğrendik. Bütün dünyada siparişler iptal edildi. Zira o eseri satacak vakit kaçacaktı. Fakat biz Türkiye’de bunu kaçırmadık. Türkiye’deki imalatçılarımızın desteği ile gecikmeleri minimuma indirdik. Siparişleri yükleme garantisi verdik. Tedarikçilerimizle birlikte grup çalışması yaptık. Bugün için satışlarımız beklentilerimizin üzerinde seyrediyor.
LC Waikiki Tedarikçi Geliştirme Yöneticisi Şenol Kısımlı: Tedarik zincirimiz kırılırsa, yeni vergiler gelirse, döviz artarsa diye senoryolar yaptık. Lakin golü biz kapattığımız zaviyeden yedik. Perakendenin durmasıyla sistem durdu. En az duranlar tedarikçilerimiz oldu. Nisan ayında yüzde 6’ya düşen satışımız, bu ay yüzde 110’a gelmiş durumdayız. Evvelce bizim hafta sonu satışlarımız vardı. Artık tüm haftaya yayıldı bu satışlar. Bu da bizi çok keyifli ediyor.
Newtimes Devlet Yöneticisi Banu Yumrutaşlı: Biz mahsusen ABD’de çok güçlü bir firmayız. Türkiye’deki esnek ve süratli üretim bizim için çok kıymetli. Pandemi öncesinde ABD ve Çin arasında yaşanan ticaret savaşları nedeniyle herkes cephesini Türkiye’ye çevirmişti. Artık de bunun devam ettiğini görüyoruz. Zira en süratli tedarik yapabilecekleri memleketlerin başında Türkiye geliyor. Newtimes olarak Türkiye’de büyüme stratejimiz devam ediyor.
s.Oliver Türkiye Umum Yöneticisi Nilay Topçu: s.Oliver toptanda güçlü bir Alman firması. Ama Pandemi süreci gösterdi ki yüksek ölçüde toptan mal almak büyük risk. Süratli hareket kabiliyetinizi büsbütün engelliyor. Yüksek adetleri uzak şarktan almak yanına daha küçük adetleri daha süratli alabilmenin ehemmiyeti bir sefer daha anlaşıldı. Öte yandan pandemi sürecinde dijitalleşmenin kıymetini daha net gördük. Zira bu çetin devirde dijitalleşen firmalarla çalışmalarımızı sürdürdük.
Spring Near East Manufacturing CEO’su Şafak Kıpık:Bu buhran müşterilerin ne kadar etik hareket ettiklerini gösterdi bize. Bundan sonraki süreçte kimlerle çalışıp çalışmayacağımız tarafında kararlar almamız gerekiyor. Ben perakendecilerin daha az tedarikçi ile daha ağır çalışacaklarına inanıyorum. Bu açıdan üreticilerin de tedarikçilerin de akıllıca partnerler belirleyip onlara yatırım yapmaları gerekiyor.
Penti Tedarik Zinciri Yöneticisi Çağlar Belirgen: Trübülans bitti. Alım adetlerimizi düşürmek üzere bir niyetimiz yok. Temkinli ve iyimser büyümeye devam edeceğiz. Bununla birlikte daha az riskle stoğumuzu yöneteceğiz. Tedarikçi marka iş birliğini geliştirmemiz gerekiyor. Eski alışkanlıklarımızla hareket etmemeliyiz. Her türlü teklife açığız. Bu olmaz denilen pek çok şeyin pandemi periyodunda önümüze çıktığını gördük. Bu nedenle markalar için tahlil üreten tedarikçi daha da öne çıkacak.
Otto International Umumi Yöneticisi Merih Dağcı: Türkiye’nin yapması gereken en kıymetli şey yalnızca bizim değil online ticaret yapan bütün markalar için de makbul olan 300 – 4oo adetlik siparişlerin imalatçının da para kazanabileceği formda karşılayabilmenin sistemini bulmasıdır. Bir öbür değerli husus da Dijital Dizayncı kavramı. Çok yakında bu türlü bir iş tarifi doğacak. Buna TGSD, Üniversiteler ve Sanayi işbirliğinde bir hazırlık yapmalı, bölüm kesinlikle bu türlü gençleri yetiştirmeli.
Bestseller Memleket Yöneticisi Güzide Anıl: Pandeminin başında şirketimizin CEO’su Anders Holch Povisen bizlerle ve tüm çalışanlarla bir yazı paylaştı. O metinde Povisen şöyle diyordu; “Şu an bir yangın var ve biz bir ateşin ortasındayız fakat bu ateşe demir olarak girdik çelik olarak çıkacağız.” Türkiye ofisi olarak biz de bu yolda birlikte yürüdüğümüz iş ortaklarımız ile sıkıntı bir süreçten geçtik geçiyoruz lakin bu süreci sahih ve akılcı adımlarla, inovasyona değer vererek, sahih biçimde dijitalleşerek, esnekliğimizi koruyarak ve verimliliğe değer vererek aşarsak, daima birlikte Türkiye olarak da biz bu ateşten çelik olarak çıkacağız.
Narkonteks Idare Şurası Lideri Toygar Narbay: Pandemi bütün alışkanlıkları değiştirdi. Daha vakit var dediğimiz pek çok şey ömrün gerçeği haline geldi. Beşerler dijitalleşmeye çok süratli adapte olmaya çalışıyorlar. Giyim alışkanlıklarını radikal bir halde değiştirdi. Konut giyim eserlerinin satışı arttı. Gelecek devirde anti bakteriyel eserler satışları daha da artacak. Pandemi buhranının Türkiye için yarattığı en kıymetli fırsatlardan biri medikal dokumacılık eser ihracatı oldu.
Yeşim Dokumacılık Idare Şurası Lideri Şenol Şankaya: Markalar ve üreticiler olarak güçlükle günler geçirdik. Satın alma modelleri değişiyor. Küresel markalar, pazara yakın entegre memleketler ve şirketlerle çalışmayı tercih edecekler. Bu onlara esneklik ve kısa vakitte eser tedariki imkanı sağlayacak. Kumaşı bir devletten gayrısına taşımak zorunda kalmayacaklar. Türkiye’yi tam da bu noktada çok avantajlı ve şanslı görüyorum. Kumaşımızı, aksesuarımızı dikişimizi hepsini tıpkı anda sunabiliyoruz. Tüm bu özelliklerimiz Avrupa ve ABD pazarı için ön plana çıkacak. 2021 bizim yılımız olacak.
Cumhuriyet
