Hollanda’daki Eindhoven Teknik Üniversitesi’nin (TUE), boş takımlar için yalnızca bayan akademisyen alınması, bayan aday bulunmaması durumunda 6 ay sonra erkeklere talih verilmesi kararı, İnsan Hakları Enstitüsü tarafından, “eşitlik unsuruna aykırı” bulundu.
Hollanda’nın önde gelen üniversitelerinden biri olan TUE, akademik takımlarda gereğince bayan işçi bulunmadığı gerekçesiyle, geçen yıl işe alımlarda bayanlara öncelik verme kararı aldı.
Üniversitede açık olan akademik konuma, 6 ay boyunca yalnızca bayan adayla müracaat yapabiliyor. Şayet bu müddet içerisinde münasip bayan aday bulunamazsa, o vakit takım için erkek akademisyenlerin de başvurmasına müsaade veriliyor.
TUE’de 2018 yılında profesörlerin yüzde 14’ü, doçentlerin yüzde 13’ü, yardımcı doçentlerin de yüzde 24’ü bayanlardan oluşuyordu. Üniversite, geçen yıl tatbike koyduğu “pozitif ayrımcılık” kararı sonrası, dünyanın çeşitli devletlerinden 48 bayan akademisyeni bünyesine kattı.
Hollanda’da insan hakları ihlalleri ile eşitsizlik ve ayrımcılık tezlerini anayasa ve yasalar açısından pahalandıran ve bu bahiste hükümete tavsiyelerde bulunan resmi bir kurum olan İnsan Hakları Enstitüsü, bayanlar lehine uygulanan tercih siyasetinin “çok ileri gittiğini” açıkladı.
Bunun eşitlik prensibine münafi olduğunu vurgulayan enstitüye nazaran, bayanların dezavantajlı konumu tüm fakültelerde tıpkı değil. Üniversite, boş takımları bayan ve erkekler için birebir anda açabilir ve eşit aşamada tutarlı bir durumda bayan adaya öncelik verebilir.
Enstitü, Avrupa Adalet Divanı’nda alınan kararlarda da, “tercih siyasetinin bayanlar için mutlak önceliğe yol açmaması gerektiğine” işaret edildiğini belirterek, üniversitenin tercih siyasetinin neden tüm akademik takımlar için muteber olduğu konusunda gereğince açık olmadığını bildirdi.
Hollanda İnsan Hakları Enstitüsü’ne nazaran, yalnızca üniversite değil, bütün iş dünyasında bayanların temsili gayrikâfi. Üniversitenin, bayan bilim kişilerinin sayısının artması için çabalaması eksiksiz legal bir amaç. Lakin, eşit haklar yasasında zati ilmî durumlarda mecburî olarak daha fazla bayan çalışana konum verilmesine ait bir düzenleme mevcut.
Enstitüsünün aldığı kararlar tavsiye niteliğinde ama bunlar, yargı gündemindeki davalarda dayanak olarak kullanılabiliyor.
Hollanda Televizyonu’na (NOS) nazaran, Eindhoven Teknik Üniversitesi, enstitünün uyarısı üzerine daha iyi bir cinsiyet istikrarına bağlı kalınacağını açıkladı. Üniversitenin, Avrupa Adalet Divanı kararlarını da inceleyeceği belirtildi.
Cumhuriyet
