Hollanda hükümeti, Türkiye’deki siyasetçi ve bürokratların seçim periyotlarında ülkesindeki Türk toplumuna yönelik propaganda yapmasını yasakladı. Yasak kararı, Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan ülkelerden gelen politikleri kapsayacak.
Bu karar, Mart 2017’de anayasa değişikliği referandumu öncesi Türk hükümet üyelerine Hollanda’da kampanya müsaadesi verilmemesi üzerine çıkan olayların tekrarlanmaması için alındı.
Türkiye kökenli örgütler, “kendilerinin seçim materyali haline getirildiği” gerekçesiyle, Hollanda’daki seçimler öncesi alınan bu karara reaksiyon gösteriyor.
Hollanda’da istifa eden hükümetin büyük ortağı Demokrasi ve Özgürlük İçin Halk Partisi (VVD) tarafından 2018 yılında gündeme getirilen ve meclisin çoğunluğu tarafından da desteklenen, “Türkiye üzere demokratik ve özgür olmayan ülkelerden gelen istenmeyen dış tesirle mücadele” önerisi, hükümet tarafından kabul edildi.
Süreksiz hükümetin Dışişleri Bakanı Stef Blok, bu hafta temsilciler meclisine gönderdiği mektupta, AB dışındaki siyasetçilere, ülkelerindeki seçimlere 3 ay kala Hollanda’da propaganda yapmalarına müsaade verilmeyeceğini bildirdi.
Hollandalı bakana nazaran, yasak kararı tüm bakanlar, milletvekilleri, belediye liderleri ve üst seviye bürokratlar için geçerli olacak.
AB üyesi olmayan ülkelerden gelen siyasetçilerin, seçim periyotları dışında siyasi çalışma yapmak için Hollanda’ya gelebilmesi için dışişleri bakanlığına bildirimde bulunmaları gerekecek.
Lahey hükümeti, Türkiye ve başka AB üyesi olmayan ülkelerden gelen siyasalların, 3 aylık seçim periyodu dışında Hollanda’da “istenmeyen propaganda” yapmaları durumunda müdahale edebilecek.
Misal bir yasak kararı, 2017 yılındaki anayasa değişikliği referandumu sürecinde Türkiye’den gelen siyasetçilerle tansiyon yaşanması sonrası Almanya tarafından da hayata geçirilmişti.
AB dışındaki ülkelerden gelen siyasetçilerin, üç aylık seçim sürecinde Almanya’da kampanya yürütmesi yasak. Ayrıyeten seçim devri dışında Almanya’da siyasi faaliyet yürütmek isteyen yabancı siyasetçiler, Berlin hükümetinden müsaade istemek zorunda.
Hollanda’daki öneriyi 2018 yılında gündeme getiren VVD Milletvekili Bente Becker, hükümetin kararından mutlu.
Becker, toplumsal medya aracılığıyla paylaştığı görüntü bildirisinde, “Türkiye ve Eritre üzere özgür ve demokratik olmayan rejimlerin uzun müddettir Hollanda’daki özgürlük ortamından yararlanarak kampanya yürüttüklerini” söyleyerek propaganda yasağını bu nedenle istediklerini belirtti.
Becker, Hollanda medyasına yaptığı açıklamada da, istenmeyen dış tesirler konusundaki telaşların uzun müddettir devam ettiğini belirterek, yeni düzenleme ile huzursuzluğa neden olan yabancı siyasetçilerin hudut dışı edilmesinin bir prensip haline getirildiğine işaret etti.
Hollandalı parlamenter, böylelikle dış ülkelerdeki problemlerin, Hollanda’nın ahenk siyasetlerine ziyan vermesine karşı mücadale edilebileceğini vurguladı.
Hollanda hükümetinin resmi müracaat organı olan Türkler İçin İstişare Şurası (IOT), 17 Mart’taki seçimler öncesi alınan bu karara reaksiyon gösterdi.
Türkiye kökenli kuruluşların çatı örgütü olan IOT’nin Lideri Zeki Baran düzenlemeyi, “Bu, Hollanda Türk toplumunu yeniden seçim materyali haline getiren bahtsız bir karar” kelamlarıyla eleştirdi.
Hollanda’daki Türkiye kökenli göçmenlerin, toplumun birer kesimi olduğunu söyleyen Baran, BBC Türkçe’ye şunları söyledi:
“Bu tıp değerli kararlar, seçim vakti değil, daha geniş bir periyotta salim başla oturulup konuşulur. Ülkenin çıkarları neyi gerektiriyorsa, yaygara yapılmadan, her kısmın bilgisi alınarak o yapılır. Biz Hollanda’da bunu bu türlü öğrendik. 500 binden fazla Türkiye kökenli Hollandalıyı, seçim gereci yapmaktan vazgeçsinler.”
Hollanda’nın 2017 yılında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile periyodun Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya’ya referandum propagandası müsaadesi vermemesi, iki ülke bağlarında siyasi tansiyona neden olmuştu.
Hollanda’nın “Gelmeyin” ihtarına karşın Almanya’dan karayoluyla Rotterdam’a gelen Bakan Sayan Kaya, 11 Mart 2017’de polis nezaretinde hudut dışı edilmişti.
Türkiye’nin Lahey Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Aslan Alper Yüksel ile kimi Türk yetkililer, diplomatik dokunulmazlıkları bulunmalarına karşın gözaltına alınarak nezarette tutuldu. Bu olayın akabinde her iki ülke de, büyükelçilerini karşılıklı olarak bir mühlet geri çekmişti.
Cumhuriyet