Dün avukatlar Çağlayan Adliyesi’nde savunma mitinginde buluştu. Çoklu baro teklifi de birebir gün Meclis’e geldi. Bir gün evvel İzmir’de yürümek isteyen avukatlar engellendi. Bu resmi, hukukçu olarak nasıl okuyorsunuz?
Tüm Türkiye’de binlerce avukat, “ayrışmak istemiyoruz” bildirisi verdi. Son yıllarda artan kutuplaştırma siyasetlerinin memleketimize zararı çok. Avukatlar örnek olup, buna “Hayır” diyorlar. Avukatlık Kanunu’nun 1. hususu şöyle der: “Avukat, yargının kurucu ögelerinden olan bağımsız savunmayı serbestçe temsil eder”. Avukatlar, yargının ayrılmaz kesimidir; yargı erkinin savunma ayağıdır. Kanuna nazaran avukatlık kamu hizmetidir, vazifesi “adaletin” ve “hukuk kurallarının” tam uygulanmasını sağlamaktır. Nitekim de adaletin oluşması için güçlü ve bağımsız savunma, olmazsa olmazdır. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile yargı bağımsızlığı büyük yara alırken avukatlar, yargının kalan son bağımsız kalesi oldular. Hukuk devletini, temel hak ve özgürlükleri, özetle insan haklarını savunacak, hukuk devleti ve adalet için ses çıkarabilecek son kaledir. Avukatlık Kanunu da bu temel vazifeleri veriyor barolara. Memleketimizde ağır yaralı olan hukuk devleti ve yargı sistemi hâlâ “yaşıyorsa” bunda güçlü ve bağımsız savunmanın behresi büyüktür.
ANAYASAYA AYKIRI
Epey itiraza karşın amaçlanan ne?
Artık sıra avukatlara geldi, avukatlar güçsüzleştirilmek isteniyor… Bir topluluğu, bir ekibi, bir milleti nasıl güçsüzleştirirsiniz? Ayrıştırarak, bölerek. Avukatlar bölünürse güçlerini külliyen kaybederler. Topluluk “savunmasız” kalır. Burada maksat çok barizdir: Güçlü baroları bölerek avukatları güçsüzleştirmektir. Her şeyden evvel bu girişim anayasamıza karşıttır.
135. Madde’den bahsediyorsunuz…
Evet, husus 135 açıkça her mesleğe bir meslek kuruluşu olacağını tabir ediyor; “belli bir mesleğe mensup olanların müşterek muhtaçlıklarını karşılamak, mesleksel faaliyetlerini kolaylaştırmak” emeliyle diye belirtmiştir. Unsur 135’teki sistemin çok temel bir sebebi vardır; birebir mesleğe ait tıpkı nahiyede, birbiriyle yarışan, alternatif meslek kuruluşları kurarsanız bu beraberinde büyük kaos getirir. Birebir ortamda birebir mesleği icra edenler arasında mesleğe girişte, etik kurallarda vb. kurallar birebir formda uygulanmalı, aksi takdirde kaos ve haksız yarışma oluşur. Ayrıyeten husus 135, her mesleğe bir meslek kuruluşu öngörerek güçlü mesleksel örgütlenmeyi teşvik etmiştir. Meslek örgütleri “sivil toplumun” kilit ögesidir, güçlü sivil topluluk ise demokrasilerin temel taşıdır. Bir şeyin altını çizmek isterim: Temel hizmeti “hukuk devletini” korumak olan barolar bu girişim ile doğal olarak siyasallaşacaktır.
Açar mısınız?
Bir baro kurmaya 2 bin üye yetecekse İstanbul’da bu hesapla 23 baro oluşabilir! Lakin 5-6 baro oluşsa dahi; her baro bir siyasi görüşün temsilcisi olacaktır. Velev tahminen diyaneti, mezhepsel yahut etnik köken temelinde 2 bin üyelik barolar oluşursa sonuç memleketimizin menfaatına olmaz. Muhtaçlığımız olan daha fazla birlik beraberlik, ayrışma değil. Birebir baro içinde farklı görüşler de olsa en azından bir diyaloğu mecbur kılar ki bu çok kıymetli. Ayrıştırırsanız tıpkı kentte barolar birbirleri ile yarışacak, tahminen “kavga” bile edecekler. Böylelikle de hiçbirinin gücü kalmayacaktır; barolar yalnızca bir siyasi görüşün, velev partinin uzantısı konumuna gelecektir. Meğer neredeyse 50 bin avukatın gücüyle konuşan tek bir İstanbul Barosu’nun bir gücü vardır, taraflar üstü bir konumla hukuk devletini savunabilir.
SİYASİ ETİKETLERİ OLUR
Bu güç ne işe yarıyor, bir örnekle anlatır mısınız?
Bayan hakları ve İstanbul Sözleşmesi’nden örnek vereyim. İstanbul Kontratı, bugün tam uygulanmasa da bayan hakları açısından son radde değerli bir kazanımdır. Fakat her geçen gün artarak tartışmaya açılıyor, bayanlarımız kazanımlarını kaybedebilir. Örneğin İstanbul Barosu tek ve güçlü kalırsa İstanbul Sözleşmesi’ni güçlü bir sesle savunabilir, milletimize ehemmiyetini ve doğruluğunu partiler üstü bir konum ile anlatabilir. Lakin İstanbul’da 6-7 küçük baro kurulursa her birinin bir siyasi “etiketi/kimliği” olacaktır ve birden bu kıymetli problem artık halk tarafından “siyasi bir konu” üzere algılanacaktır ve güçlü bir ses çıkmayacaktır. Bayan haklarında geri adımlar başlayacaktır. Çorlu tren faciası, bayana şiddet ve etraf kabahatlerine karşı ya da Soma’da güçlü barolar halkı savundu! Barolar bölünerek önemsizleştirilirse kıymetli toplumsal bahislerde avukatlar güçlü bir duruş sergileyemezler, güçlü ses çıkaramazlar.
Cumhuriyet
