İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden biri olan İGDAŞ ise hem aldığı altyapı önlemleri ile hem de başlattığı Zelzele Farkındalık Projesi ile İstanbullulara zelzele gerçeğini hatırlatıyor. İGDAŞ’ın Zelzele Farkındalık Projesi ile ilgili ayrıntılarını İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen ile konuştuk.
Zelzele Farkındalık Projesi’nin çıkış noktası nedir?
Zelzele konusundaki geçmiş tecrübelerimiz bize gösteriyor ki zelzele öncesi ve sonrası için alınacak tedbirler, kayıpların önüne geçilmesi açısından büyük ehemmiyet arz ediyor. Hiç kuşku yok ki zelzele İstanbul’un kaçınılmaz bir gerçeği. Bazen zelzele hiç yaşanmayacakmış üzere davranıyoruz. Yaşanan afetler birkaç yıl içerisinde unutularak alınması gereken tedbirler gecikebiliyor. Bu nedenle evvel sarsıntı gerçeğinin farkında olmak gerekir. Bu farkındalık tedbir almayı da beraberinde getirecektir. Zelzele farkındalığının oluşturulması ve zelzele konusunda toplumun eğitilmesi için bizim üzere kurumlara çok değerli vazifeler düşmektedir. Bu şuurla biz de AKUT Vakfı ile işbirliği yaparak Sarsıntı Farkındalık Projesi’ni başlattık.
Bu projede AKUT Vakfı ile yürüme nedeniniz nedir?
AKUT Vakfı, her türlü doğal afet konusunda tecrübeli ve arama-kurtarma çalışmaları alanında büyük başarılara imza atmış bir kurum. İşinin uzmanı çalışanları sayesinde birçok olayda binlerce insanın hayatını kurtararak onlara yeni bir hayat kazandıran bir oluşum. Bu nedenle biz de çalışanlarımızı ve ailelerini sarsıntı konusunda bilgilendirirken AKUT Vakfı’nın deneyimlerinden yararlanmak istedik.
Zelzele Farkındalık Projesi’ni ayrıntılandırabilir misiniz?
İGDAŞ üzere beşere hizmet eden kurumların zelzele üzere doğal afetleri yönetme, bu durumlara karşı tedbir alma ve insanları bilinçlendirme konusunda büyük sorumlulukları olduğunu düşünüyorum. Biz de bu sorumluluk çerçevesinde AKUT Vakfı ile işbirliği yaparak Sarsıntı Farkındalık Projesi’ni hayata geçirdik. Proje kapsamında İGDAŞ çalışanlarına ve onların ailelerine sarsıntı konusunda farkındalık eğitimleri veriyoruz. Eğitimler tamamlandıktan sonra tekrar zelzele anı ve sonrası için kritik bir yere sahip olan Acil Durum Çantaları dağıtıyoruz. Sunduğumuz bu eğitimler; sarsıntı öncesi, sarsıntı anı ve zelzele sonrasında yapılması gerekenler, birinci müdahale bilgisi ve acil durum çantasında bulunması gereken materyaller ve bu materyallerin kullanımı üzere içeriklerden oluşmaktadır. Emelimiz çalışanlarımızın farkındalığını artırarak zelzele konusunda şuur kazandırmaktır. Unutmayalım ki zelzele şuuru hayat kurtarır.
Zelzele Farkındalık Projesi yalnızca İGDAŞ çalışanlarını mı kapsıyor?
Biz 7 milyon abonesi olan fakat 16 milyon İstanbulluya hizmet eden bir şirketiz. Bu projemiz de tıpkı öbürleri üzere tüm İstanbul’a dokunan bir proje. Sarsıntı Farkındalık Projesi, insanların dikkatini çekecek formda kurguladığımız bilinçlendirici görüntü içeriklerinden oluşmaktadır. Bu içerikleri birçok ulusal mecrada yayımlayarak tüm İstanbul’a ulaşmayı hedefliyoruz.
İGDAŞ zelzele konusunda öteki projeler yürütüyor mu?
İGDAŞ olarak uzun yıllardır sarsıntıya karşı projeler geliştiriyoruz. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve TÜBİTAK işbirliği ile Zelzele Risk Azaltım Sistemini hayata geçirdik. Zelzele sonrası gaz akışını otomatik olarak kesebilecek kabiliyette olan bu akıllı sistemle Erken İkaz Sistemini entegre ederek hassas ölçüme dayalı teknolojik geliştirme ve güncellemeleri hayata geçirdik.
Bu sistem, zelzeleyle ilgili nelere tahlil üretecek?
Zelzele Erken İkaz Sistemi, Kandilli Rasathanesi’nin Marmara kıyılarında bulunan zelzele sensörleri ve İGDAŞ’ın ana kumanda merkezi ortasında 7/24 data akışı sağlıyor. Meydana gelen zelzele bilgisi, bilgi transferi yoluyla afetin kıyıya ulaşmasından 5-10 saniye evvel Marmara kıyılarındaki alıcılar üzerinden İGDAŞ’ın ana kumanda merkezine aktarılıyor. Yer hareketlerini algılayan 850 kayıt aygıtı sayesinde zelzele alarmının çabucak akabinde tüm istasyonlardan yapılan doğalgaz dağıtımı anlık olarak kesilebiliyor. İstanbul’un gaz akışını sarsıntının kıyıya ulaşmasından 5-10 saniye evvel kesebilme kabiliyetine sahibiz. Zelzelede doğalgaz sınırlarında meydana gelebilecek hasarlarından kaynaklı ikincil felaketleri engelliyoruz.
Tekrar bu sistem, “deprem oldu, gazı kestik lakin en çok hasar nerede? Öncelikli nereye müdahale edeceğiz” üzere sorulara yanıt üretiyor. Gerçek vakitli sarsıntı riski haritaları oluşturma ve bu haritaları acil müdahale grupları ile paylaşma üzere afet idaresine dair kritik bir vazifesi de yerine getiriyor. Zelzeleden sonraki 15 dakika içerisinde otomatik olarak üretilen hasar öngörü raporu, ilgili tüm işçimize ulaşmaktadır. 7/24 temeline nazaran çalışan İGDAŞ’ın acil müdahale gruplarına online olarak ulaşan bu raporlar, zelzele sonrası doğalgaz altyapısı ve bina üst stokunda oluşabilecek mümkün hasarları gösteriyor. Böylelikle ilgili çalışanımız, bölgesel ve noktasal olarak nereye müdahale edeceğini öngörebiliyor ve buna nazaran harekete geçebiliyor.
En hazır kurumlardan biriyiz
Sarsıntı konusunda eklemek istediğiniz öteki bir şey var mı?
İstanbul Büyükşehir Belediye Liderimiz Sayın Ekrem İmamoğlu’nun öncülüğünde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin zelzele konusunda yürüttüğü birçok proje var. Biz de İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki olarak bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip edip inovatif projelerimizle zelzeleye en hazır kurumlardan biri olmaya devam edeceğiz.
Cumhuriyet
