Beykent Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Tülay Çağlar, menopozun belirtileri, periyotları ve tedavisi hakkında kıymetli bilgi verdi. İklim koşullarının bile, menopoza giriş yaşında bir etken olduğunu söz eden Dr. Çağlar, menopoz sürecini rahat geçirmek isteyen bayanlara tekliflerde bulundu.
HER BAYAN İÇİN FARKLIDIR
Menopozun bir hastalık değil, bayanın doğal ömür periyotlarından biri olduğunun altını çizen Dr. Çağlar, ”Her bayanın menopozu farklıdır ve her bayan bu devri farklı yaşar. Menopoz; büsbütün doğal ve biyolojik bir süreçtir. Tüm bayanlar için ortak yanlışsız, bu devrin sağlıklı bir yaşama başlangıç olarak değerlendirilmesidir. Bu periyotta değerli olan, bayanların bedenlerinde olan fizikî ve ruhlar değişiklikleri bilmeleri ve bu periyoda kendilerini hazırlamalarıdır” dedi.
İKLİMİN DAHİ TESİRİ VAR
Dr. Çağlar, menopoz yaşının rastgele bir hududu bulunmadığını belirterek, ”Menopoza girme yaşı, ortalama 50 olmakla birlikte, 44-55 yaş ortası değişmektedir. Bir bayanın adet kanamasının 35 yaşından evvel kesilmesine erken menopoz denir. Menopoz yaşı, ülkeden ülkeye, iklim ve coğrafik kaidelere nazaran farklılık gösterebilir” diye konuştu.
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Tülay Çağlar, menopozun belirtilerinin, fizikî ve ruhsal belirti olarak iki ayrıldığını tabir ederek şunları söyledi;
Fizikî belirtiler, adet düzensizliği menopozun birinci evrelerinde sistemsiz adet görülebilir. Kimi bayanlarda adet sancıları çok şiddetli olabilir. Adet kanamaları artar yahut azalabilir. Ateş basması beyindeki ısı düzenleme merkezinin hormonal değişiklikler ile etkilenmesi nedeniyle oluşmaktadır. Ateş basmalarının şiddeti bayandan bayana değişir. Ekseriyetle 3-5 yıl sürebilir. Ateş basmasının şiddeti vakitle azalır. Kilo artışı menopoz belirtileri gösteren bireylerde iştah artışı ve bununla birlikte kilo artışı gözlenebilir. Ağrı şikâyetleri şiddetli baş ağrısı ve eklem ağrısı bu periyotta daha sık gözlemlenmektedir. Ruhsal belirtileri ise, uyku bozuklukları, hafıza ve konsantrasyon değişiklikleri, unutkanlık ve odaklanma sorunları, özgüven eksikliği, depresyon ve sorun bozuklukları, cinsel isteksizliktir.”
“ÜÇ PERİYODU VAR”
Menopozun üç farklı devri olduğuna işaret eden Dr. Çağlar, “Premenopoz, menopozun fizikî belirtilerinin ortaya çıkmaya başladığı periyottur. Bu müddet birkaç aydan birkaç yıla kadar sürebilir. Bu süreçte adet düzensizlikleri, bu periyodun en kıymetli belirtisidir. Menopoz, bayanın gördüğü son adetten itibaren yaşadığı periyottur. Bu devirde fizikî ve ruhsal bütün değişimler yaşanır. Postmenopoz, menopozun son devridir. Yaşlılık devri ile menopoz periyodu ortasındaki süreçtir” dedi.
MENOPOZ SÜRECİNDE NE YAPMAK GEREK?
”Menopozu engelleyemeyiz, fakat geciktirebiliriz” diyen Dr. Tülay Çağlar, menopoz sürecinde yapılabileceklere ait, “Sigara içmemek, menopoz yaşını 1,5-2 yıl kadar geciktirebilir. Ömür stilinizi değiştirip tertipli spor yapmak hem gerilimi azaltır hem de sağlıklı bir bedene kavuşmamızı sağlar. Nizamlı uyku uyumak, ruhsal yakınmaların düzelmesine yardımcı olur” sözlerini kullandı.
TEDAVİ SÜRECİNDE ALGI ÇOK KIYMETLİ
Menopozda uygulanan tedavilerin, kişinin semptomlarına ve yapılan tetkiklerin sonuçlarına nazaran şahsa özel belirlendiğini vurgulayan Dr. Çağlar, “Kullanılabilecek ilaçlar çeşitlidir. Yapılan tedaviler ile menopoz devrinde kemik erimesi (osteoporoz) riski süratle artar. Tedavi ile bu kemik iliği kaybı azaltılır. Östrojen tedavisi ile derideki kolajen sentezi artar, böylelikle ciltte incelme ve kuruluğa engellenir. Menopoz devrinde kalp riski bayanlarda süratle artarak, 50 yaşından sonra her iki cinsiyette birebir oranda görülmeye başlar. Menopoz tedavisi ile bu esirgeyici tesir sağlanmış olur. Menopoz devri, bütün bu olumsuz değişimlere karşın, bu periyodu fırsata çevirmek mümkündür. Bu periyodun, bayanlar tarafından ‘kadınlığın sona ermesi’ formunda algılanmaması gerekir. Bu periyotta bayanların sıhhatine daha fazla itina göstermesi, nizamlı denetimlerini yaptırması, onları birçok hastalıktan koruyarak, kalan hayatlarını daha sağlıklı ve keyifli kılar” diye konuştu.
Cumhuriyet