TBMM İnsan Haklarını İnceleme Kurulu, AKP Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu başkanlığında toplandı.
BAKAN GÜL: İNSAN HAKLARINI GÜÇLENDİRMEK TEMEL
Kurula katılan Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, “Bugün bizim için yasamanın kontrolü ve tekliflerinin kıymetlendirilmesi için çok değerli bir buluşma. Yasamanın kontrolü ve görüşleri, bu manada yönetim için dikkat etmemiz gereken konulardır. Bilhassa cezaevleri kontrollerini açık formda kurulun görüşleri çok değerli. AK Parti, Anayasa başta olmak üzere çok kıymetli ıslahatlar yaptı.
Önümüzde insan hakları çerçevesinde yapılacak adımlar nelerdir bu husus üzerinde çalışıyoruz. Yargı Islahatı Strateji Evrakı açıklanmıştı. İnsan ne olursa olsun fikri, fikri, etnik kökeni ne olursa olsun; yönetim, insan onurunu müdafaayla mükelleftir. Kurul teklifleri ışık tutacaktır. Bu çalışmalarda insan haklarını güçlendirilmesi esastır” diye konuştu.
ÇAVUŞOĞLU: MÜRACAATLARIN DÖRTTE ÜÇÜ CEZAEVİ
Kurul Lideri Çavuşoğlu, kurula yapılan müracaatların dörtte birlik kısmının adil yargılanmayla ilgili olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Başvuruların genel olarak suçsuzluk karinesinin ihlal edilmesi, yargılamaların makul müddetlerde bitirilememesi, tutukluluk müddetlerinin uzunluğu, tutuklamaya alternatif muhafaza önlemlerinin uygulanamaması ve savunma hakkının engellenmesi argümanlarını içerdiği görülmektedir. Bu sıkıntıların çözülmesi için birtakım konularda düzenleme yapılması gerekliliği olmakla birlikte uygulamadan kaynaklı problemlerin da yapılacak farkındalık çalışmalarıyla giderilmesinin mümkün olacağı kanaatindeyim.
Komitemize yapılan müracaatların neredeyse dörtte üçlük kısmını ise ceza infaz kurumlarında yaşandığı tez olunan meseleler oluşturmaktadır. Bu müracaatlarda belirtilen şikayetlerin büyük kısmını da isteğe bağlı nakil taleplerinin reddedilmesi, gerek revir gerek dış hastane sevklerinin vaktinde yapılmaması, muayenelerde hekim ve hasta mahremiyetini engelleyecek halde vazifeli nezareti, kelepçeli muayene uygulaması, görüş müddetlerinin fiilen kullandırılmaması, görüş saatlerinin çocuğu olan tutuklu ve mahkumlar bakımından bu konu göz önünde bulundurulmaksızın düzenlenmesi, kararın ertelenmesi müessesinin uygulanmaması.”
CHP’Lİ TANAL: TWEET ŞİKAYET MÜHLETİ SONLANDIRILMALI
CHP Milletvekili Mahmut Tanal, yargı alanındaki eksiklikleri, teklifleri ile birlikte sıraladı. Tanal, “Yargı vazifesini yapanı etkilemeye teşebbüs kabahatinden ‘yapılmakta olan soruşturma’ ibaresi çıkarıldı, tekrar getirilmesi gerekiyor. Sıradan vatandaş bir twit atıyor, beş altı yıl sonra karşılaşıyor. Bu çeşit hatalar, şikayete bağlı.
Bu şikayet müddetini bir yıl mı altı ay mı bir müddet belirlenmesi gerekiyor. Daima baskı aracı olması gerçek değil. Şikayet müddetinin sonlandırılmasını öneriyoruz. Çocuklara cinsel istismar cürmünden karar giyenler var. Bu infaz tanındıktan sonra 10 yıl müddetle bu kişinin izlenmesine ait teklifimiz var. İnternet gazeteciliği yapan kişi, gazeteci sayılmıyor. Cürüm varsa Basın Kanunu çerçevesinde olması lazım. Bunun düzenlenmesi gerekiyor” diye konuştu.
TANRIKULU: TUTUMSUZLUK, GÜVENLİK GÜÇLERİNE KEYFİLİK KAZANDIRIYOR
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, ağır insan hakkı ihlalleri yaşandığın belirterek, “Ahmet Şık, helikopterden itilen yurttaşlarla ilgili rapor hazırladı. Tek açıklama yapılmadı. Bu güvenlik güçlerine keyfilik kazandırıyor. Herkesin gözü önünde gerçekleşen bu olaylar için tavır alınması lazım. Azap bir sistem olarak kullanılıyor.
Adalet Bakanlığı’nın tek başına tavır alması yetmez, İçişleri Bakanlığı’nın da tavır alınması lazım ki hükümet siyasetlerinde adım atılacağı ortaya çıksın. Yürüyüş hakkı… Bunu kullanmak mümkün değil. Ermenek’ten emekçiler yürüyemediler. Nedeni COVİD değil. Cumartesi Annelerinin 1995’ten beri oturdukları alan iki yıldır yasaklı. Baro liderleri yürüyemiyorsa, ‘toplantı ve yürüyüş hakkı garanti altındadır’ diyemezsiniz” dedi.
HAKVERDİ, BAYAN CİNAYETLERİ VE HAYVAN HAKLARINI ANIMSATTI
CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi, Adalet Bakanı ve yardımcısı çıkarılarak bağımsız bir Yargıçlar Savcılar Konseyi oluşturulmasını isterken, ““KHK ile mağdur edilenlerin hakkaniyetli ve bağımsız bir yargı tarafından tekrar gözden geçirilmesinin detaylı bir yasal düzenleme ile önü açılmalıdır.
CMK 104 ve alakalı olduğu unsurlarda cumhuriyet savcılığının salıvermeye itirazları kaldırılmalıdır. Bayan cinayeti tanımlanmalı ve kanunlarda yaptırımlarda ağırlaştırıcı kararlar konulmalıdır. Hayvan hakları konusunda detaylı yasal düzenlemeler, önleyici önlemler ve cezai müeyyideler tesis edilmelidir” dedi.
HDP’Lİ KILIÇ: HASTA MAHPUSLAR CEZAEVİNDE TUTULUYOR
HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Karakoç da şöyle konuştu:
“İnsan hakları, insan onurunu yüceltmek temel maksat ise meseleleri görmezden gelmemek gerekiyor. Cezaevlerinde önemli sıkıntılar var. Kalabalık sorunu çözülmek zorunda. 15 kişilik koğuşlarda 30 kişinin kaldığını ve bilhassa pandemi şartlarında bunun çok önemli düşünce oluşturduğunu söz etmek gerekiyor. Görüşçü olarak gittiğimizde, bir saatlik mühlet yarım saate kadar iniyor. Mesela ben Muş’ta oturuyorum, yakınım Edirne’de nasıl gideceğim.
AİHM’ in aile bütünlüğü kararı var. Çocuklarıyla kalan mahpuslarda da çok önemli sorun var. Çocuklara iaşenin eksik yapıldığını ve yetişkinlerin ortasında kaldıkları için ruhsal sorun yaratabildiğini söz etmek gerekiyor. Sansür sorunu var. Mektupların sansürlenmesi, vadeli yayın alınmaması durumu var. Mektuplaşmaya akraba kriterinin konulması kabul edilemez. Kelepçeli muayene dayatması var. Bu hususta bir dayatma var ve makus uygulama. İdeolojik katı bir durum takıldığını görüyoruz. Açlık grevi süreçlerinde ayağa da pranga takılmak isteniyor. Hasta mahpuslar tahliye edilmiyor. Bu sıkıntının hakikaten insan onuru ile bağdaşır formda çözülmesi gerekiyor.”
CHP’Lİ ÜNSAL: COVİD SAYISI KAÇ ?
Kurul Üyesi ve CHP Ankara Milletvekili Servet Ünsal, cezaevlerinde COVİD-19 test sayısını, olay sayısını, vefat sayısını sordu.
HDP’Lİ GERGERLİOĞLU: HAZİRANDAN BERİ AÇIKLAMA YAPMIYORSUNUZ, BEN YAPIYORUM
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, cezaevindekilere yönelik ihlallerin arttığın belirterek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hasta mahpuslara yönelik ihlaller davam ediyor. Uzun tutukluluk problemi çok büyük bir yara. Son yargı ıslahatı ile giderilemedi, cezaevleri çok makus durumda. COVİD hasebiyle ölen çok mahkum var. Hazirandan beri açıklama yapmıyorsunuz. Açıklamaları ben yapıyorum ekseriyetle, siz yanık vermiyorsunuz. Ahmet Kaptan, İskenderun Cezaevi’nde infaz ertelenmesini gecikmesiyle cezaevinde vefat etti, kanser kusuruydu. Hasta mahpuslar konusunda bir yıl infaz erteleme olmasını istiyoruz. Çocukların sayıları açıklanmıyor. Büyük ihlaller var. Anne baba mahpuslukla ilgili düzenleme gerekiyor. Çocuklar sefil oluyor.”
KISA SÜREN ‘SOYLU’ GERGİNLİĞİ YAŞANDI
Bağımsız Milletvekili Ahmet Şık, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu için ‘sayın’ diye hitap etmeyeceğini söylemesi üzerine Bakan Gül, burada olmayan bir bakan hakkında konuşulmasının yanlışsız bulmadığını söyledi. Kurul Lideri Hakan Çavuşoğlu da pak bir lisan kullanılması gerektiğini söz etti. Şık, Servet Turgut ve Osman Şiban’ın helikopterden atıldığı savını gündeme getirerek, Plan ve Bütçe Kurulu’nda “Milis oldukları apaçık ortada” tabirlerini kullandığını anımsattı.
BAKAN GÜL: EN YETERLİ ISLAHAT UYGULAMA”
Komiteden çok iyi datalar aldığını belirten Adalet Bakanı Gül, tenkitlerin akabinde tekrar kelam alarak şöyle konuştu:
“Tek tek not aldım. Asıl olan insandır ve bütün uygulamamızda inancımız bu. Şahıslara nazaran, siyasi görüşe nazaran farklı tavır olduğunda, bu kozmik unsurlar yerleşmeli. Kamu kurumunda ortak aksiyon planı olmalı. Kamu kurumlarının bu tavrı ortaya koyması açısından hükümetin şu anki tavrı, daha da güçlendirilmesine yönelik. Bir cezaevinde rastgele bir memurun yaptığını bunların hepsi kurban edilemez. Sıfır tolerans devam edeceğiz. En iyi ıslahat, uygulamadır. En iyi uygulama, en iyi ıslahattır. Eğitim ve farkındalık ile bunları ağırlaştıracağız. Süleyman bakanımızın bulunmaması nedeniyle, güvenlik ve özgürlük istikrardır… Terörle çaba de insan hakkı uğraşıdır. Hem güvenlik hem özgürlük olacak. Annesinin yanında kalan çocuk sayısı da infaz paketinden sonra 338. Anne ve çocuk baş başa kalanlar var, Diyarbakır’da başlattık.”
Cumhuriyet
