İnsani Gelişme Vakfı (İNGEV) Türkiye’deki 30 büyükşehir Belediyesi’nin insani gelişmişlik endeksini çıkardı. Endeksin birinci 6 sırasında CHP’li belediyeler yer aldı. Listenin son sırasında Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi yer alırken, kayyım tarafından yönetilen Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediyelerinin de son sıralarda yer alması dikkat çekti.
İNGEV, İGE- İlçeler Endeksini bu yıl birinci kere Büyükşehirler ölçeğine taşıdı. İGE-Büyükşehirler 2020 sonuçları İNGEV Lideri Vural Çakır ve İstanbul Siyasetler Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Fuat Keyman ile Prof. Dr. Murat Şeker’in iştirakiyle açıklandı. İnsani gelişmede muvaffakiyet gösteren Büyükşehir Belediye Liderlerine çevrim içi konferans ile mükafatları verildi.
İnsani Gelişme Endeksi – Büyükşehirler 2020 Raporu, büyükşehir belediyelerinin faaliyet gösterdiği 30 ili kapsamına aldı. Belediyeler Yönetişim ve Saydamlık, Eşitsizliklerle Uğraş, Nitelikli Eğitim, Sağlıklı Hayat, Sürdürülebilir İktisat, Toplumsal Hayat, Sürdürülebilir Etraf ve Güç, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile Ulaşım ve Erişilebilirlik olmak üzere 9 alt endekste gruplandırıldı. Lokal idare faaliyet raporları ve stratejik planlarının ayrıntılı incelenmesi, merkezi istatistiklerin toplanması, belediye web sitesi ve toplumsal medya hesapları tahlili ile birlikte, toplam 21 bahiste “gizli vatandaş” senaryoları ile belediyelere başvurulmuş ve karşılık verme seviyeleri endekse dahil edildi.
BİRİNCİ 10’DA KARADENİZ VE DOĞU YOK
İGE-B 2020 İnsani Gelişme Endeksi sıralamasında İstanbul birinci sırada yer aldı. İstanbul’u Ankara, İzmir, Muğla ve Antalya izledi. Sıralamada öne çıkan öteki vilayetler ise Eskişehir, Bursa, Denizli, Sakarya ve Kocaeli oldu.
Büyükşehirler ortasında ana endeks ölçeğinde en yüksek skor 65,7, en düşük skor 24,7, ortalama skor ise 45,3 oldu. Ortalamanın üstünde 16 büyükşehir yer alır iken ortalamanın altında kalan büyükşehir sayısı 14’tür; bu büyükşehirler sırasıyla, Trabzon, Malatya, Kayseri, Adana, Manisa, Ordu, Gaziantep, Erzurum, Kahramanmaraş, Hatay, Diyarbakır, Van, Mardin ve Şanlıurfa’dır. Endeks sıralamasında birinci onda yer alan büyükşehirlerin bölgelerine bakıldığında Karadeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin temsil edilmediği gözlendi.
EŞİTSİZLİKLERLE ÇABADA SINIFTA KALDILAR
Nitelikli Eğitim ve Sağlıklı Hayat alanları büyükşehirlerde ortalama kıymetin en yüksek olduğu alanlardır. Ortalamanın düşük olduğu alt endeksler ise Toplumsal Hayat, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Eşitsizliklerle Çabadır. Öte yandan asgarî bedeller açısından bakıldığında ise Yönetişim ve Saydamlık, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Toplumsal Hayat ve Eşitsizliklerle Uğraş en düşük performans gösterilen ve büyükşehirlerin insani gelişme açısından daha fazla çalışma yürütmesi gereken alanlar olarak sıralandı.
İşte 9 alt endeksin birincileri:
– Yönetişim ve Saydamlık Endeksi
Ankara
– Eşitsizliklerle Çaba Endeksi
İstanbul
– Sürdürülebilir Ekonomik Durum Endeksi
İstanbul
– Nitelikli Eğitim Endeksi
Ankara
– Sağlıklı Ömür Endeksi
Eskişehir
– Toplumsal Ömür Endeksi
İstanbul
– Sürdürülebilir Etraf ve Güç Endeksi
İzmir
– Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi
Eskişehir
– Ulaşım ve Erişilebilirlik Endeksi
İstanbul
Cumhuriyet