Hayatını arkeolojiye adayan ve öğrenciyken tez çalışması için geldiği Türkiye’ye yerleşerek burada 36 yıldır insanlık tarihini araştıran Japon Arkeolog Kimiyoshi Matsumura, mesleğine büyük bir bağlılıkla çalışmalarına devam ediyor.
Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsünde araştırmacı olarak çalışan ve Kırşehir Ahi Evran Üniversitesinde doçent olarak ders veren Kimiyoshi Matsumura, 40 yıl evvel yerleştiği Türkiye’nin farklı bölgelerinde birçok arkeolojik hafriyat çalışmasına katıldı.
Çalışmalarını ve Türkiye’ye geliş kıssasını anlatan Kimiyoshi Matsumura, İran’daki neolitik periyotla ilgili tez konusu nedeniyle 1981 yılında geldiği Türkiye’de eğitimine devam etmeye karar verdiğini söyleyerek, “O vakit burada Enstitü Lideri olan Dr. Sachihiro Omura ile tanıştım. Sonrasında Omura Beyefendi ile konuştum ve burada kalmaya karar verdim. 1983-1985 yılları ortasında hükümet bursu alarak Ankara Üniversitesi Lisan Tarih ve Coğrafya Fakültesinde eğitimime devam ettim” dedi.
‘FARKLI KÜLTÜRLER VE BEŞERLER TANIDIM’
Türkçeyi akıcı bir formda konuşan ve Türk kültürüne süratli adapte olduğunu belirten Kimiyoshi, “Türkiye’nin çeşitli bölgelerindeki hafriyat çalışmalarına katıldım. Türkiye’nin farklı kültürlerini ve insanlarını tanıdım. Başlarda Türkçe bilmeden yalnızca kazılara katılıyordum fakat sonra yavaş yavaş öğrenip bu düzeye geldim” dedi.
Türkçede Japon lisanına nazaran daha net cümlelerle konuşulduğunu söyleyen Kimiyoshi, “Bu yüzden bağlantı kurmak benim için çok rahat oldu zira karşımdakinin ne düşündüğünü çabucak anlayarak yanıt verebiliyorum. Ayrıyeten Türk yemeklerini seviyorum, çok hoş. Her gittiğim bölgede oranın en meşhur yemeğini yiyorum” diye konuştu.
‘NEDEN JAPONLAR BURAYA GELİP HAFRİYAT YAPIYOR?’
Kırşehir’de Kalehöyük ve Yassıhöyük, Kırıkkale’de ise Büklükale kazılarına 2 aylık dönemlerle devam eden Kimiyoshi, köye birinci geldiklerinde halkın Japon arkeologların neden orada bulunduklarını merak ettiğini söyledi.
Türk halkıyla birlikte yaşamaya alıştığını belirten Kimiyoshi, şunları lisana getirdi:
“Köye birinci geldiğimizde ‘Bunlar ne için geldi, ne yapıyorlar?’ diye düşünmüştü halk. Ancak artık birbirimize alıştık. Bizi seviyorlar. Genelde Türkiye’de Japonlara karşı bir merak ve müsamaha var, o yüzden burada bir sorun yaşamadım. Bir de burada sık sık bize sorulardan birisi ‘Neden Japonlar buraya gelip hafriyat yapıyor?’ Ayrıyeten ‘Japonlarla alakalı burada bir tarih var mı?’ diye sorular da soruluyor. Aslında bizim maksadımız insanlık tarihini araştırmak. Enstitü Liderimiz Dr. Sachihiro Omura, demir tarihi üzerine çalışıyor. Anadolu, dünyanın en eski demir uygulamasının başladığı yer olduğu için burada çalışmak bizim için çok değerliydi. Ve Kaman Kalehöyük’teki hafriyatlarda artık M.Ö. 3000’li yıllara ilişkin işletme bilgilerini elde ettik. Biz, Japonlar ile ilgili tarihi araştırmak için değil, insanlığın tarihini araştırmak için buradayız.”
Kırıkkale’nin Karakeçili ilçesindeki Büklükale mevkisinde 2009’dan beri sürdürdükleri çalışmaların dönem sonuna geldiğini aktaran Kimiyoshi, “Büklükale’deki kazıyı 11 yıldır sürdürüyoruz. Burayı kazma gayemiz M.Ö. 2000’li yıllara ilişkin Hitit ve Hitit’ten evvelki Asur ticaret koloni çağına ilişkin bir kent araştırması yapmak” dedi.
EN ESKİ CAM OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN ŞİŞE BULUNDU
Hafriyat çalışmalarında değerli sonuçlar elde ettiklerini vurgulayan Kimiyoshi, şunları kaydetti:
“Burada Asur ticaret koloni çağının sonundan Hitit periyodunun başlangıcına kadar iskan edilen büyük bir mimari tespit ettik. Saray olduğunu düşünüyoruz. Orada çok çeşitli gereçler elde ettik. Bilhassa dünyadaki en eski cam olduğu düşünülen cam şişesini bulduk. Bunun dışında burada 2 bodrum oda tespit ettik. İki odanın içerisinde aşağı üst 3 bin tane kase bulduk. Bunların saray inşa edilirken yapılan merasimler için kullanıldığını düşünüyoruz.”
‘ARKEOLOJİNİN İÇİNDE YAŞIYORUM’
Hayatını arkeolojiye adadığını belirten Kimiyoshi, “Bu işi yalnızca meslek olarak yapmak biraz sıkıntı. Esasen ben senede fakat bir kez iki haftalığına Japonya’ya dönebiliyorum, onun dışında daima burada kalıp arkeolojinin içinde yaşıyorum. Hayatını bu işe adamayınca biraz sıkıntı oluyor” dedi.
Hayatının emelinin arkeoloji olduğunu söz eden Kimiyoshi, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İnsan kendi hayatını nasıl geçireceğini kendi belirliyor. Herkes yaşarken bir maksat bulmaya çalışıyor. Benim için arkeoloji üzerinde çalışmak bir maksat oldu. Bir kez bu işin içine girdikten sonra buradan çıkmak da güç. Arkeolojiyi bırakıp öteki hayat yaşamak çok sıkıntı. Başka yandan şimdiye kadar bilinmeyen şeyleri bulup keşfetmek çok zevk veriyor. Japonya’dan buraya, farklı bir ülkeye gelip buradaki beşerlerle birlikte çalışmak da farklı bir zevk.”
Kırşehir’in Kaman ilçesinde bulunan ve dünyada Japonya hudutları dışındaki en büyük Japon bahçelerinden biri olan alanın Türk halkı tarafından çok sevildiğini söyleyen Kimiyoshi, “Burada hafriyat başladıktan sonra çalışmalarımıza fon sağlayan Japon bir firma bizi ziyaret etti. Buraya bir enstitü kurmaya karar verdiğimizde, ‘O vakit buraya bir Japon bahçesi kuralım.’ dedi. Bu kadar ilgi çekeceğini biz de bilmiyorduk” dedi.
1985 yılından itibaren sürdürdükleri hafriyat çalışmalarında bulunan yapıtların Kalehöyük Arkeoloji Müzesi’nde sergilediklerini hatırlatan Kimiyoshi, “Senede yaklaşık 100 bin kişi bu bahçeyi ve onun içinde bulunan ve kazılardan çıkardığımız yapıtların sergilendiği Kalehöyük Arkeoloji Müzesi’ni ziyaret ediyor. Herkese burayı ziyaret etmesini tavsiye ederim” diye konuştu.
Cumhuriyet