İran devlet televizyonunun haberine nazaran, Cumhurbaşkanı Hasan Manevî, Huzistan, Sistan-Beluçistan ve Rezevi Horasanı eyaletlerindeki güç projelerinin açılış merasimine görüntü konferans tekniğiyle katıldı.
Merasimde yaptığı konuşmasında, uranyum zenginleştirme düzeyini artırmayı ve nükleer tesislerdeki kontrollerin sonlandırılmasını mecburî kılan yasanın dün hükümetin muhalefetine karşın onaylanmasına reaksiyon gösteren Manevî, kelam konusu yasanın uygulanması halinde dış bağlantılarda meseleler yaşayabileceklerine işaret etti.
Meclis, Yargı Erki ve Silahlı Kuvvetlere hitap eden Manevî, şöyle konuştu:
“Acele etmeyin, bırakın da diplomaside yirmi yıllık tecrübeye sahip olan ve Birleşmiş Milletlerde diplomasi alanında ABD’yi tekraren mağlup edenler işini yapsın. Hükümet bir muvaffakiyet elde ederse bunu külliyen size takdim edecektir. Sakince ve dikkatlice işimizi yapmamıza müsaade verin. Sizden yardımınızı rica ediyoruz, hepimiz kardeşiz ve gayemiz bir. Atılan adımların iyi niyetle atıldığını, yardım için ve işleri hızlandırmak için atıldığını biliyoruz fakat birbirimizle istişare etmeli uyum kurmalıyız.”
İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade’ye yönelik suikastın akabinde Mecliste kabul edilen ve dün de en son onay makamı Anayasayı Koruyucular Kurulunda (AKK) onaylanan yasa, İran Atom Gücü Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük seviyeli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını mecburî kılıyor. İran ile global güçler ortasında 2015’te imzalanan nükleer mutabakat ise Tahran’a uranyumu en fazla yüzde 3,67 zenginleştirebilme müsaadesi veriyordu.
NÜKLEER TESİSLERİN KONTROLÜNÜ SONLANDIRACAK
İran, onaylanan yasa kapsamında ayrıyeten, nükleer muahedenin taraflarının iki ay içinde İran’ın bankacılık münasebetlerini ve petrol ihracatını olağana döndürecek adımlar atmaması halinde, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Muahedesi (NPT) kapsamında 2016’dan bu yana istekli olarak uygulanan Ek Protokol’den ayrılacak.
Tahran idaresi, Ek Protokol uyarınca, Memleketler arası Atom Gücü Ajansı (UAEA) müfettişlerinin İran’ın nükleer tesislerini istedikleri anda birdenbire denetlemelerine müsaade vermişti. İran’ın Ek Protokol’den ayrılması, UAEA müfettişlerinin kontrollerinin sonlandırılacağı manasına geliyor.
FAHRİZADE SUİKASTI HIZLANDIRDI
İran Cumhurbaşkanı Manevî başta olmak üzere üst seviye hükümet yetkilileri, yasanın onaylanmaması için Meclise davette bulunmuştu.
Manevî, Bakanlar Şurası toplantısında yaptığı açıklamada, “Meclisin kabul ettiği maddeyi diplomatik faaliyetler süreci için ziyanlı görüyoruz. Hükümet bu maddeyi olumlu görmüyor.” sözlerini kullanmıştı.
Kelam konusu yasa daha evvel de Meclisteki muhafazakarlar tarafından gündeme getirilmişti lakin İran Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Lideri da olan nükleer bilimci Fahrizade’nin öldürülmesi, süreci hızlandırdı ve yasanın Meclis ve AKK tarafından hızla onaylanmasının yolunu açtı.
Cumhuriyet
