İstanbul Kalkınma Ajansı “COVID-19 ile Çaba ve Dayanıklılık Programı” kapsamında desteklenen ve startupların COVID-19’a ait yaşanan meselelere yönelik tahlil üretmesini hedefleyen BIOStartup CoronaSprint Projesi iki ay aralıksız süren bir maratonun akabinde tamamlandı. 36 araştırmacı ilaç şirketini temsil eden Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AIFD) tarafından Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı’nın (TÜSEB) iştirakinde ve ReDis Innovation işbirliğinde yürütülen projede dünyanın en büyük biyoteknoloji tertibi BIO Digital’e iştirak, Muhtaçlık Tahlili Çalıştayları, Sprint Süreci ve Kıymetlendirme Toplantıları etaplarının akabinde, COVID-19 ile ilgili sıkıntılara tahlil geliştiren 16 startupın tahlil yol haritaları değerlendirildi. Projelerde tespit edilen gereksinimlerin tek tek karşılanması için bir izleme ve takip sistemi kuruldu.
AIFD Yatırım Siyasetleri Yöneticisi Cengiz Aydın
BIOStartup CoronaSprint Projesi tamamlanmış olsa bile yaratılan işbirliği ortamı sayesinde startupların desteklenmeye devam edileceğini belirten AIFD Yatırım Siyasetleri Yöneticisi Cengiz Aydın, “İki ay üzere kısa bir müddette aralıksız çalışarak COVID-19’a ait önceliklendirilmiş meselelere tahlil üreten startuplarımızın gayretlerini ayakta alkışlıyoruz. Toplamda 60’a yakın toplantı ile adeta bir maratonu geride bıraktık. Birbirinden pahalı projelerde finansman, regülasyon, altyapı, sertifikasyon ve belgelendirme üzere bahislerin yanı sıra TÜSEB ve AIFD üyesi şirketlerle yapılması olası işbirliklerini takip etmeye, birbirimizden öğrenmeye ve eksik kaldığımız noktalarda birbirimize dayanak olmaya devam ediyoruz” diye konuştu.
16 STARTUPIN GEREKSINIM ALANLARI VE ÇÖZÜMLERİ
1. YEŞİLSCİENCE
Muhtaçlık Alanı: Hastanelerde dijital altyapının geliştirilmesi ve uzaktan teşhis ve muayene sistemleri gereksinimi
Tahlili: FluAI ve CoronaCheck Clinician eserleri
Üst teneffüs yolu enfeksiyonu olan hastalara boğaz fotoğrafı ve şikayetleri üzerinden tahlil ve teklifler sağlayan AI dayanaklı bir taşınabilir uygulama FluAI’da saptanan gereksinim, hastaların üst teneffüs yolu şikayetlerine sahip olduklarında hastaneye gitmeden durumlarıyla ilgili bilgi almak, önemli bir durum olup olmadığını öğrenmek istemeleridir. Bedel önerisi süratli ve kolay bir formda tahlil sağlayarak hastaneye gitmeden durumlarıyla ilgili birinci teklifleri sağlamaktır. Doktorlara teşhis ve prognoz değerlendirmelerinde takviye olacak BT, X-Ray, semptom ve klinik bilgileri kullanan bir karar dayanak programı olan CoronaCheck Clinician için de saptanan muhtaçlık COVID-19 prognoz değerlendirmesinin daha çok manuel gitmesi ve tabiplerin bu hastalarda süratli bir karar takviyesine muhtaçlık duymasıdır.
2. GEEN BİOTECHNOLOGY
Muhtaçlık alanı: Teşhis test sistemlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması
Tahlili:
1. Çalışma: Tükürükten örnek alarak hasta başında tanıya imkan veren teşhis kiti üzerinde çalışma yapılıyor. Popülasyonun yüksek olduğu sahra bölgelerinde tesirli bir araca patent, ruhsat ve iş planlama sürecinde muhtaçlık duyuluyor.
2. Çalışma: Bağışıklık testi ve pasaportlanması için viroloji laboratuvar testi olan nötralizasyon test kullanımı, hastadan alınan serum ile bu serumun virüsün hücreye girişini engelleyip engellemediğini gözlemlemek. Bu testin prosedürüne gereksinimin doğrulanması ile proje üzerinde ilerleme mümkün olacaktır.
3. Çalışma: Ortam dezenfeksiyonu hakkında üstünde ayrıntı verilmeyen bir projeden bahsedildi.
3. VAGUSTİM
Muhtaçlık alanı: Destekleyici tedavi prosedürü
Tahlili:
Vagus sistemini elektonik olarak stimüle eden bir aygıt geliştirilmesi ile virüse karşı çok reaksiyon veren, sitokin fırtınası sendromuna karşılık bağışık sistemini baskılayarak tahlil geliştirildi. Literatür araştırmalarda bu protokolün COVID-19’a ait tesirinin müspet olduğu yayınlar bulunuyor
4. RS RESEARCH
Gereksinim alanı: İlaç ve aşı ile yeni tedavilere erişimdeki kısıtların ortadan kaldırılması, yeni tedavi yaklaşımlarının geliştirilmesi
Tahlili:
Üç adet ilaç adayı çalışması bulunuyor. Koç Üniversitesi etik konsey onayları alınmış durumda. Hayvan çalışmaları evresine gelinmiş durumda. Direkt akciğere giden, hem tedavi hem de proflaksi periyodunda kullanılabilecek inhaler yolla uygulanan bir COVID-19 tedavisi ilaç adayı gündemde.
5. AKSENSE MEDTECH
Muhtaçlık alanı: Tanı-test düzeneklerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, COVID-19 risk tahliline yönelik taşınabilir uygulamalar ile birlikte teste yönlendirme sistemi
Tahlili:
Konutta, Taşınabilir Elektronik Teşhis Biyosensörü: Elektronik okuyucu ile birlikte kişinin patojene karşı birinci özgün cevabını ölçerek bilgi sağlanıyor. Bir dakikada sonuç veren test birebir vakitte halk sıhhat sistemine bağlanarak enfeksiyon takibinde de kullanılabiliyor. Kişinin patojene verdiği cevabın derecesini ölçebilen biyosensörler kişinin uygulanan terapiye cevabını da ölçebiliyor. Salgın kapsamında, yedi bakteri için tasarlanmış biyosensörlerin COVID-19’a nazaran uyarlanabilmesi mümkündür.
6. ELAA TEKNOLOJİ
Muhtaçlık alanı: Kronik hastalarda farklı komplikasyonların uzaktan takibine ait farklı işlevlere yönelik aygıt gereksinimi – Akciğerde COVID-19 sonrası değişiklik izleme-takip ve ön kıymetlendirme sistemi
Tahlili:
COVID-19 öncesi geliştirilen akciğerde tanısı konulamayan lezyonların teşhisinin koyulması için kolaylık sağlayacak navigasyon sistemini COVID-19 virüsünün akciğerde bıraktığı uzun müddet kaybolmayan müsaade sürveyansı ve görüntülenmesi ve kanserden ayırt edilmesi.
2. Tahlil: COVID-19 sonrası akciğerlerin iyileşme ve teneffüs kapasitelerinin takibi. Halihazırda hastanede mevcut uygulaması yapılan bir çalışma. İkinci tahlilin içerdiği aygıt ve uygulamanın geliştirilmesi dahilinde sistem konutta uygulanabilir hale gelebilir ve hastaneye erişime gerek kalmayabilir.
7. MEİNOX
Gereksinim alanı: Yeni tedavi yaklaşımlarının geliştirilmesi
Tahlili:
COVID-19 içerisinde bulunan dekonjigasyon enzimini hedefleyen ilaç geliştirme ve pozisyonlandırma yapılıyor. Belirlenen pathonexTM ilaç sınıfının nazal sprey formunda klinik çalışması için dayanaklar gerekiyor.
2. Çalışma: Dekonjigasyon proteininin rekombinan olarak üretilip antikor testlerinde COVID-19’a karşı antikor olup olmamasına karşı geliştirilmiş testtir. Müsaade süreçleri ve sertifikasyon için takviye muhtaçlığı bulunuyor.
8. FUNKTOR
Muhtaçlık alanı: İlaç ve aşı ile yeni tedavilere erişimdeki kısıtların ortadan kaldırılması – Yerli ilaç ve aşı Ar-Ge çalışmalarının hızlandırılması
Tahlili:
Literatür aramasında aranılan bilgiye ulaşımı hızlandıracak ve kolaylaştıracak akıllı bir arama motoru geliştirildi ve halihazırda hizmet veriyor. Uygulama sözleri ve cümleleri kategorize edip modüler hale getirerek interaktif ve gerçek literatür karşılıklar sunuyor. Makul firmalar içerisindeki muhtaçlıklar tartışılıp literatüre dair gereksinim katkılarında bulunulabilir ve firmalara takviye verilebilir.
9. ARALTEK MEDİCAL DEVİCE
Gereksinim alanı: Yeni tedavi yaklaşımları ve Uzaktan teşhis ve muayeneye imkan verecek küçük kitlerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması
Tahlili:
Durumu ağırlaşmış hastalara yönelik, toplar damardan kanı alıp oksijenlendirip kana geri verme, sirkülasyon dayanak sistemleri Sentrfugal pompa sistemleri geliştiriliyor. Belgelendirmeyle ilgili takviyeye gereksinimleri bulunuyor.
10. ALİCE BEYAZ TAVŞAN
Gereksinim alanı: COVID-19’tan korunma süreci
Tahlili:
Medikal maske üretimi. TRL1 düzeyinde eser, patent kademesinde bulunuyor.
11. PACEM MEDİKAL TEKNOLOJİ
Gereksinim alanı: Ortam sterilizasyonu – Olağanlaşma sürecinde sıhhat kuruluşlarının yanı sıra otel, restoran üzere hizmet alanlarının nizamlı ve aktif sterilizasyonuna ait gereksinim
Tahlili:
Plazma kullanılarak dezenfeksiyon yapabilecek aygıt geliştirilmesi. Havalandırma sistemlerine, yiyecek içecek dolaplarına, restoranlardaki tabak ve gibisi gereçlerin sterilizasyonu için kullanılabilecek.
12. GENZ BİYOTEKNOLOJİ
Muhtaçlık alanı: Tanı-test düzeneklerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması – Hassaslığı yüksek teşhis testlerinin Ar-Ge ve üretim süreçlerinin geliştirilmesi
Tahlili:
TÜBİTAK dayanağı alan startup, diagnostik antikor-antijen testlerinin hassasiyetlerinin geliştirilmesi üzerine çalışıyor. Ar-Ge sürecini tamamlayan şirket, tedarik zinciri ve seri üretime geçiş konusunda yönlendirmeye gereksinim duyuyor ve hem testin kendisi hem de okuyucu sistem geliştiriyor.
13. CAFER YILDIRIM
Gereksinim alanı: Yerli ilaç ve aşı Ar-Ge çalışmalarının hızlandırılması
Tahlili:
Türkiye’nin en büyük tam otomatik sera alt yapısını, mikro üretim kapasiteli işbirliği ile, ilaç sanayisi ile gerçekleşecek kapalılık mukavelelerine istinaden belirlenen standart tıbbi bitkinin istenilen ölçekte ve formülasyon içeriğinde dala arz edilmesini sağlamak.
14. FLORABİO
Gereksinim alanı: İlaç ve aşı ile yeni tedavilere erişimdeki kısıtların ortadan kaldırılması – İlaç ve aşı geliştirilmesi ve üretim sürecine ait hammadde üretim ve tedarik sıkıntılarının çözülmesi
Tahlili:
Hücrelere özgün dünya regülasyonlarına uygun, hücrelerin mümkün olduğu kadar fazla protein üretmeyi destekleyen besi yeri üretiliyor. Yan eser olarak, besi ortamlarıyla çok iyi çalışabilen hücreler geliştiriliyor.
15. LUMİLABS
Muhtaçlık alanı: İlaç ve aşı ile yeni tedavilere erişimdeki kısıtların ortadan kaldırılması – Yerli ilaç ve aşı Ar-Ge çalışmalarının hızlandırılması
Tahlili:
COVID-19’a yönelik proflaksi/tedavide kullanılabilecek küçük moleküllerin keşfi (temel araştırma ve optimizasyon çalışmaları) noktasında katkı sağlanması hedefleniyor. Birincisi sitemik kapsamda, başkaları ise viral replikasyon yahut enfeksiyonun engellenmesine yönelik olarak hücresel seviyede faal proteaz inhibitörlerinin geliştirilmesi üzerinde çalışıyor.
16. İNOSENS
Muhtaçlık alanı: Hareketsizlik nedeniyle ortaya çıkabilecek sıhhat meselelerini en aza indirmek için 65+ bireylerin meskende spor ve idman faaliyetlerini yapmaya devam etmesi
Tahlili:
Sıhhat meseleleri bilhassa 65+ bireylerde hareketsizlik nedeniyle ortaya çıkıyor. Fizik tedavi uzmanları ve akademisyenler ile geliştirdiğimiz yazılımlar ve tamamlayıcı tahliller ile bunların engellenebileceği bedellendiriliyor. Bireyler, uzmanların uzaktan takip ederek değerlendirdiği, oyunlaştırılmış yönlendirmeler ile gereksinimlerine yönelik en gerçek idmanı yapabiliyorlar.
Cumhuriyet
